Wanneer Wordt In De Kerkdienst De Paaskaars Ontstoken

Lieve vriend(in),

Stel je voor, je zit in de kerk. De sfeer is anders dan anders. Er hangt iets in de lucht, een verwachting, een stille hoop. De tijd van vasten is voorbij, een periode van bezinning en soberheid. Nu, nu komt er iets nieuws. En je vraagt je misschien af: wanneer precies gebeurt dat nu, dat speciale moment waarop de Paaskaars wordt ontstoken?

Laten we samen eens kijken naar die momenten, die mijlpalen in de kerkdienst die ons dichter bij dat licht brengen. Het is als een reis, een pelgrimstocht door de liturgie, waarbij elk gebed, elk lied, elke lezing ons voorbereidt op die stralende overwinning van het leven op de dood.

Het antwoord is niet in één enkel moment te vangen, maar eerder in een opeenvolging van gebeurtenissen die elkaar versterken. Het is als het bouwen van een brug, steen voor steen, tot er een verbinding ontstaat tussen het donker en het licht.

De Paaswake: Het Ontwaken van het Licht

Vaak, heel vaak, en misschien wel het mooiste moment van allemaal, vindt het ontsteken van de Paaskaars plaats tijdens de Paaswake. Deze dienst, die in de nacht van Stille Zaterdag op Paaszondag plaatsvindt, is een ware viering van nieuw leven en hoop. Het is een dienst vol symboliek, die ons meeneemt op een reis door de belangrijkste gebeurtenissen in de heilsgeschiedenis.

De Paaswake begint meestal in het donker. Een donker dat niet alleen de duisternis van de nacht symboliseert, maar ook de duisternis van onze eigen onzekerheden, onze angsten, onze twijfels. Buiten de kerk brandt een paasvuur. Dit vuur is nieuw, het is anders dan de vlammen die we gewoonlijk zien. Het is een teken van Gods aanwezigheid, een voorbode van de komende verandering.

Van dit vuur wordt de Paaskaars ontstoken. De priester of een ander gemeentelid zegent het vuur en steekt dan de Paaskaars aan. De Paaskaars, die voor die tijd nog in het donker gehuld was, begint nu te stralen. Haar licht verspreidt zich, eerst langzaam, dan steeds sneller, als een geruststellende belofte.

Het licht van de Paaskaars wordt vervolgens doorgegeven aan de aanwezigen. Iedereen krijgt een kleine kaars, die aangestoken wordt aan de vlam van de Paaskaars. Zo verspreidt het licht zich door de hele kerk, tot de duisternis verdreven is en de ruimte gevuld is met een warme, gloedvolle gloed. Het is een prachtig gezicht, een gemeenschap die samen schouder aan schouder staat, allemaal dragers van dat ene, onverwoestbare licht.

Tijdens dit ritueel klinkt vaak de roep: "Lumen Christi!" - "Het Licht van Christus!" En de gemeente antwoordt: "Deo gratias!" - "Gode zij dank!" Het is een wisselwerking, een dialoog tussen het licht en de gelovigen, een bevestiging van onze hoop en ons geloof.

Na de ontsteking van de Paaskaars volgt de Exsultet, de Paasjubel. Dit is een prachtige, poëtische lofzang op het licht van Christus, op de overwinning van het leven op de dood. Het is een lied van vreugde en dankbaarheid, dat ons eraan herinnert wat er werkelijk gevierd wordt tijdens Pasen. De Exsultet verwoordt de diepe betekenis van het Pascha en de rol van de Paaskaars daarin. Het licht van de Paaskaars staat immers symbool voor Christus zelf, het Licht der wereld.

Andere Mogelijkheden: Het Licht in Elke Dienst

Hoewel de Paaswake de meest voorkomende gelegenheid is voor het ontsteken van de Paaskaars, kan het ook gebeuren tijdens andere diensten in de Paastijd. Denk bijvoorbeeld aan een speciale Paasdienst op Paaszondagochtend. Ook hier kan de Paaskaars een centrale rol spelen, als teken van de opstanding van Christus.

Het is belangrijk te onthouden dat het niet zozeer om het precieze moment gaat, maar om de betekenis die eraan wordt gegeven. Het ontsteken van de Paaskaars is altijd een symbool van hoop, van nieuw leven, van de overwinning van het goede op het kwade.

Soms wordt de Paaskaars ook ontstoken tijdens doopdiensten of uitvaartdiensten. Bij een doop symboliseert het licht van de Paaskaars de intrede van de dopeling in de christelijke gemeenschap, het begin van een nieuw leven met Christus. Bij een uitvaart symboliseert het licht de hoop op de opstanding en het eeuwige leven.

De Paaskaars staat symbool voor de aanwezigheid van Christus, ook in tijden van verdriet en verlies. Het licht herinnert ons eraan dat de dood niet het einde is, maar een overgang naar een nieuw leven in Gods liefde.

De Symboliek Verdiepen: Meer dan Alleen een Kaars

De Paaskaars is meer dan alleen een kaars. Het is een symbool, rijk aan betekenis en geschiedenis. Op de Paaskaars staan meestal verschillende tekens:

• Het kruis: Het kruis herinnert ons aan het lijden en sterven van Jezus Christus, maar ook aan zijn overwinning op de dood.
• De Griekse letters Alpha en Omega: Deze letters staan voor het begin en het einde, waarmee wordt uitgedrukt dat Christus het begin en het einde van alles is.
• Het jaartal: Het jaartal herinnert ons eraan dat de opstanding van Christus niet alleen een gebeurtenis uit het verleden is, maar ook relevant is voor het heden.
• Vijf wierookkorrels: Deze korrels symboliseren de vijf wonden van Christus: de wonden aan zijn handen, voeten en zijde.

Door deze symbolen te overdenken, kunnen we de betekenis van de Paaskaars verder verdiepen en ons meer bewust worden van de rijkdom van het christelijk geloof. De Paaskaars is als een venster, dat ons een blik gunt op de mysteries van Pasen.

Het licht van de Paaskaars is niet alleen voor de kerkdienst, maar ook voor ons eigen leven. Het is een licht dat ons kan leiden in tijden van duisternis, een licht dat ons hoop kan geven in tijden van wanhoop, een licht dat ons kan inspireren om goed te doen en liefde te verspreiden.

De Paaskaars brandt gedurende de hele Paastijd, tot en met Pinksteren. Na Pinksteren wordt de Paaskaars meestal op een speciale plaats in de kerk bewaard, als teken van de blijvende aanwezigheid van Christus.

Dus, mijn lieve vriend(in), de volgende keer dat je in de kerk zit en de Paaskaars ziet branden, denk dan aan alles wat we besproken hebben. Denk aan het donker dat overwonnen is, aan de hoop die herleeft, aan de liefde die overwint. Laat het licht van de Paaskaars je hart vullen met vreugde en vrede. Moge het je inspireren om zelf een licht te zijn in de wereld, om liefde en hoop te verspreiden waar je ook gaat.

Het is een reis, een ontdekkingstocht, een intieme omhelzing van het geloof. En ik ben er voor je, elke stap van de weg.