Hoe Gaat Een Medewerker Bij Een Ontruiming Naar Buiten

Een ontruiming, of het nu gaat om een brandoefening, een noodsituatie zoals brand of een bommelding, of een geplande evacuatie, is een serieuze aangelegenheid. Het is cruciaal dat medewerkers weten hoe ze op een veilige en ordelijke manier het gebouw moeten verlaten. Een goed geoefende en doordachte procedure kan levens redden en letsel voorkomen. Dit artikel beschrijft de stappen die een medewerker moet volgen tijdens een ontruiming.

Voorbereiding is Het Halve Werk

Voordat een ontruiming überhaupt plaatsvindt, is voorbereiding essentieel. Dit omvat:

Bekendheid met het Ontruimingsplan

Elke organisatie moet een gedocumenteerd ontruimingsplan hebben. Medewerkers moeten vertrouwd zijn met dit plan, inclusief de vluchtroutes, verzamelplaatsen en de rol van de bedrijfshulpverlening (BHV). Vaak worden deze plannen besproken tijdens introductietrainingen en herhaaldelijk gecommuniceerd via intranet of interne memo's.

Deelname aan Oefeningen

Regelmatige ontruimingsoefeningen zijn cruciaal. Deze oefeningen simuleren een echte noodsituatie en stellen medewerkers in staat om de procedures te oefenen en eventuele knelpunten te identificeren. Tijdens een oefening is het belangrijk om de volledige ontruimingsroute te volgen, inclusief de gangen, trappen en de verzamelplaats. Na de oefening is er een evaluatie om te bespreken wat goed ging en wat verbeterd kan worden.

Kennis van Vluchtroutes en Nooduitgangen

Elke medewerker moet de locatie van de dichtstbijzijnde vluchtroutes en nooduitgangen kennen. Deze zijn vaak duidelijk gemarkeerd met groene pictogrammen. Het is belangrijk om te weten dat de meest directe route niet altijd de veiligste is; er kan bijvoorbeeld brand of rook zijn in de directe route. Ken daarom altijd alternatieve routes.

De Ontruiming: Stap voor Stap

Wanneer het ontruimingsalarm afgaat (of een andere vorm van melding plaatsvindt), is het belangrijk om snel, maar gecontroleerd te handelen.

Stap 1: Blijf Kalm en Luister Naar Instructies

Paniek is de grootste vijand tijdens een ontruiming. Probeer kalm te blijven en luister aandachtig naar de instructies van de BHV'ers of via de intercom. Zij zullen informatie verstrekken over de aard van de noodsituatie en de te volgen procedures.

Stap 2: Onderbreek Werkzaamheden en Schakel Apparatuur Uit

Stop onmiddellijk met uw werkzaamheden. Schakel apparatuur uit die een risico kan vormen (bijvoorbeeld computers, machines, fornuizen). Dit helpt om verdere schade of brand te voorkomen. Vergeet niet om gevaarlijke stoffen te beveiligen indien mogelijk.

Stap 3: Neem Persoonlijke Bezittingen Mee (Indien Veilig en Snel)

Als de situatie het toelaat en het niet ten koste gaat van uw veiligheid of de veiligheid van anderen, neem dan uw persoonlijke bezittingen mee (jas, tas, telefoon). Echter, prioriteit ligt altijd bij het snel verlaten van het gebouw. Laat spullen achter als het te lang duurt.

Stap 4: Help Anderen (Indien Mogelijk en Veilig)

Als u in staat bent om te helpen, bied dan hulp aan collega's die mogelijk moeite hebben om het gebouw te verlaten (bijvoorbeeld mensen met een handicap, zwangere vrouwen of oudere collega's). Let echter altijd op uw eigen veiligheid; u kunt anderen niet helpen als u zelf in gevaar bent. Meld aan BHV’ers als er mensen achterblijven.

Stap 5: Volg de Vluchtroute

Volg de aangegeven vluchtroute naar de dichtstbijzijnde nooduitgang. Loop snel, maar beheerst. Ren niet en duw niet. Blijf aan de rechterkant van de gang of trap, zodat hulpdiensten u gemakkelijk kunnen passeren. Gebruik nooit liften tijdens een ontruiming, deze kunnen vast komen te zitten.

Stap 6: Sluit Deuren Achter U (Indien Veilig)

Als u de laatste bent die een ruimte verlaat, sluit dan de deur achter u (zonder deze op slot te doen). Dit kan de verspreiding van rook en vuur vertragen. Markeer deuren die u gecontroleerd hebt (bijvoorbeeld met een kruisje), zodat de hulpdiensten weten dat de ruimte leeg is.

Stap 7: Ga Naar De Verzamelplaats

Na het verlaten van het gebouw, begeef u naar de aangewezen verzamelplaats. Deze locatie is meestal ver van het gebouw en veilig. Blijf daar tot u verdere instructies ontvangt.

Stap 8: Meld U Af Bij De BHV'er

Meld u af bij de BHV'er op de verzamelplaats. Dit is cruciaal om te controleren of iedereen veilig buiten is. Geef aan als u weet dat er nog mensen in het gebouw zijn. Verlaat de verzamelplaats niet zonder toestemming, anders kunnen de hulpdiensten denken dat u nog in het gebouw bent.

Specifieke Situaties en Aandachtspunten

Elke ontruiming is uniek en er kunnen specifieke situaties ontstaan die extra aandacht vereisen.

Rookontwikkeling

Bij rookontwikkeling is het belangrijk om laag te blijven bij de grond, omdat de rook opstijgt. Bedek uw mond en neus met een doek (indien mogelijk) om inademing van rook te minimaliseren. Voel aan de deur voordat u deze opent; als de deur heet is, ga dan niet naar buiten en zoek een andere vluchtroute.

Brand

Bij brand is snelheid cruciaal. Probeer de brand te blussen met een brandblusser (indien u getraind bent en de brand klein is), maar laat uw eigen veiligheid nooit in gevaar komen. Verlaat het gebouw zo snel mogelijk en waarschuw anderen.

Bommelding

Bij een bommelding is het belangrijk om kalm te blijven en de instructies van de autoriteiten op te volgen. Verlaat het gebouw ordelijk en laat geen persoonlijke bezittingen achter (dit kan de zoekactie bemoeilijken). Meld verdachte objecten aan de politie.

Mensen Met Een Beperking

Organisaties zijn verplicht om een ontruimingsplan te hebben dat rekening houdt met de behoeften van mensen met een beperking. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat er speciale assistentie wordt verleend of dat er veilige wachtruimtes zijn waar ze kunnen wachten op hulp. Medewerkers moeten getraind zijn om mensen met een beperking te assisteren.

Real-World Voorbeelden en Data

In de afgelopen jaren zijn er diverse incidenten geweest waarbij een goede ontruimingsprocedure het verschil heeft gemaakt tussen leven en dood. Denk bijvoorbeeld aan de Cafebrand in Volendam, waar een gebrekkige nooduitgang een grote bijdrage heeft geleverd aan het aantal slachtoffers. Ook de vuurwerkramp in Enschede benadrukt het belang van een heldere ontruimingsprocedure. Uit onderzoek blijkt dat bedrijven met regelmatige ontruimingsoefeningen een significant lagere kans hebben op letsel en schade bij een daadwerkelijke noodsituatie.

Een studie van de Arbodienst toonde aan dat slechts 30% van de Nederlandse bedrijven een volledig up-to-date ontruimingsplan heeft en dat slechts 40% van de medewerkers regelmatig deelneemt aan ontruimingsoefeningen. Dit laat zien dat er nog veel ruimte is voor verbetering. Het is belangrijk dat organisaties investeren in de veiligheid van hun medewerkers door middel van goede ontruimingsprocedures en regelmatige trainingen.

Conclusie en Oproep tot Actie

Een succesvolle ontruiming hangt af van voorbereiding, training en alertheid. Elke medewerker heeft een verantwoordelijkheid om de ontruimingsprocedures te kennen en na te leven. Neem de tijd om het ontruimingsplan van uw organisatie te bestuderen en deel te nemen aan de ontruimingsoefeningen. Stel vragen als iets onduidelijk is en meld eventuele verbeterpunten aan uw leidinggevende of de BHV-organisatie. Uw actie kan levens redden. Blijf veilig!