Hoe Ontstaat Een Bloedprop In De Hersenen

Een bloedprop in de hersenen, ook wel een cerebrovasculair accident (CVA) of beroerte genoemd, is een ernstige aandoening die onmiddellijke medische aandacht vereist. Het ontstaat wanneer de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen plotseling wordt geblokkeerd. Dit kan leiden tot permanent hersenletsel en een reeks neurologische problemen.

Hoe Ontstaat Een Bloedprop In De Hersenen?

Er zijn in principe twee hoofdtypen beroertes: ischemische beroertes en hemorragische beroertes. Een bloedprop in de hersenen veroorzaakt specifiek een ischemische beroerte. Hieronder verkennen we de verschillende mechanismen die tot de vorming van zo'n prop kunnen leiden.

Atherosclerose: De Slagaderverkalking

Atherosclerose is een proces waarbij vetachtige stoffen, cholesterol en andere celresten zich ophopen aan de binnenkant van de slagaders, waardoor plaques ontstaan. Deze plaques kunnen de slagaders vernauwen, waardoor de bloedstroom wordt beperkt.

Wanneer zo'n plaque scheurt, kan het lichaam reageren door een bloedstolsel te vormen op de plaats van de scheur. Dit stolsel kan groot genoeg worden om de bloedtoevoer naar de hersenen volledig te blokkeren, wat resulteert in een ischemische beroerte. Dit is één van de meest voorkomende oorzaken van een bloedprop in de hersenen.

Voorbeeld: Een 65-jarige man met een lange geschiedenis van roken en hoge bloeddruk ontwikkelt atherosclerose in de halsslagaders. Een plaque scheurt, en een bloedstolsel vormt zich, waardoor de bloedtoevoer naar een deel van zijn hersenen wordt afgesneden. Hij ervaart plotselinge zwakte in zijn rechterarm en moeite met spreken. Een CT-scan bevestigt een ischemische beroerte.

Cardio-Embolie: Proppen Uit Het Hart

Een andere belangrijke oorzaak van een bloedprop in de hersenen is cardio-embolie. Dit houdt in dat een bloedstolsel zich in het hart vormt en vervolgens via de bloedbaan naar de hersenen reist.

Er zijn verschillende hartproblemen die het risico op de vorming van bloedstolsels in het hart kunnen verhogen, waaronder:

Atriumfibrilleren: Een onregelmatige en snelle hartslag waardoor bloed kan stagneren en stolsels kunnen vormen in de boezems (atria) van het hart.
Hartklepafwijkingen: Beschadigde of kunstmatige hartkleppen kunnen de bloedstroom verstoren en leiden tot stolselvorming.
Cardiomyopathie: Een aandoening waarbij de hartspier is verdikt of vergroot, waardoor het hart minder efficiënt kan pompen en het risico op stolselvorming toeneemt.
Patent Foramen Ovale (PFO): Een opening tussen de linker- en rechterboezem van het hart die normaal gesproken na de geboorte sluit. Bij sommige mensen blijft deze opening echter open, waardoor stolsels van de rechterkant van het hart naar de linkerkant kunnen reizen en vervolgens naar de hersenen kunnen gaan.

Voorbeeld: Een 70-jarige vrouw met atriumfibrilleren, die geen bloedverdunners gebruikt, ontwikkelt een bloedstolsel in haar linkerboezem. Het stolsel komt los en reist via de bloedbaan naar haar hersenen, waar het een slagader blokkeert. Ze ervaart plotselinge gevoelloosheid in haar linkergezicht en moeite met het begrijpen van spraak. Een MRI-scan bevestigt een cardio-embolische beroerte.

Andere Risicofactoren Die Bijdragen Aan Het Ontstaan Van Een Bloedprop

Naast atherosclerose en cardio-embolie zijn er nog andere factoren die het risico op het ontwikkelen van een bloedprop in de hersenen kunnen verhogen:

Hoge bloeddruk (Hypertensie): Beschadigt de bloedvaten en bevordert de vorming van plaques.
Hoog cholesterolgehalte: Draagt bij aan de opbouw van plaques in de slagaders.
Diabetes: Beschadigt de bloedvaten en verhoogt het risico op atherosclerose.
Roken: Beschadigt de bloedvaten en verhoogt de bloeddruk.
Overgewicht of obesitas: Verhoogt het risico op hoge bloeddruk, hoog cholesterolgehalte en diabetes.
Leeftijd: Het risico op een beroerte neemt toe met de leeftijd.
Familiegeschiedenis: Een familiegeschiedenis van beroertes verhoogt het risico.
Bepaalde aandoeningen: Zoals stollingsstoornissen en migraine met aura.
Gebruik van bepaalde medicijnen: Zoals orale anticonceptiva (vooral bij vrouwen die roken en ouder zijn dan 35 jaar).

Zeldzamere Oorzaken

Hoewel minder vaak, kunnen er ook andere oorzaken zijn voor een bloedprop in de hersenen:

Arteriële Dissectie: Een scheur in de wand van een slagader in de nek (bijvoorbeeld de halsslagader of de vertebrale arterie), waardoor bloed tussen de lagen van de slagaderwand kan sijpelen en een stolsel kan vormen. Dit kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door een trauma of een plotselinge beweging van de nek.
Vasculitis: Ontsteking van de bloedvaten, waardoor ze kunnen vernauwen of beschadigd raken en stolsels kunnen vormen.
Stollingsstoornissen: Aangeboren of verworven aandoeningen die het bloed vatbaarder maken voor stolselvorming.

Diagnose Van Een Bloedprop In De Hersenen

De diagnose van een bloedprop in de hersenen is cruciaal om zo snel mogelijk met de behandeling te kunnen starten. Artsen gebruiken verschillende diagnostische methoden:

Neurologisch Onderzoek: Een beoordeling van de neurologische functies van de patiënt, zoals kracht, gevoel, coördinatie, spraak en gezichtsvermogen.
CT-scan (Computed Tomography): Een röntgenscan die gedetailleerde beelden van de hersenen maakt. Dit helpt om een bloeding uit te sluiten en de locatie en omvang van het hersenletsel te bepalen.
MRI-scan (Magnetic Resonance Imaging): Een scan die gebruikmaakt van magnetische velden en radiogolven om gedetailleerde beelden van de hersenen te maken. MRI is vaak gevoeliger voor het detecteren van kleine bloedproppen en vroege tekenen van hersenletsel dan een CT-scan.
Angiografie: Een procedure waarbij een contrastmiddel in de bloedvaten wordt geïnjecteerd om ze zichtbaar te maken op een röntgenfoto. Dit kan helpen om blokkades of vernauwingen in de bloedvaten te identificeren.
Echocardiogram: Een onderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van geluidsgolven om een beeld van het hart te maken. Dit kan helpen om bloedstolsels in het hart of andere hartproblemen te identificeren die een beroerte kunnen hebben veroorzaakt.
Bloedonderzoek: Om stollingsstoornissen en andere risicofactoren op te sporen.

Behandeling Van Een Bloedprop In De Hersenen

De behandeling van een bloedprop in de hersenen is gericht op het herstellen van de bloedtoevoer naar de hersenen en het minimaliseren van hersenletsel. De belangrijkste behandelingen zijn:

Trombolyse (TPA): Een medicijn (weefselplasminogeenactivator) dat bloedstolsels kan oplossen. Het moet zo snel mogelijk na het begin van de symptomen worden toegediend (binnen 4,5 uur).
Trombectomie: Een procedure waarbij een bloedstolsel mechanisch uit een bloedvat in de hersenen wordt verwijderd met behulp van een katheter. Dit wordt meestal overwogen als trombolyse niet mogelijk is of niet effectief is.
Medicatie: Om de bloeddruk te verlagen, het cholesterolgehalte te verlagen en de vorming van nieuwe bloedstolsels te voorkomen.
Revalidatie: Fysiotherapie, ergotherapie en logopedie om de verloren functies te herstellen.

Preventie: Voorkomen Is Beter Dan Genezen

Het voorkomen van een bloedprop in de hersenen is essentieel. Dit kan worden bereikt door de risicofactoren te beheersen:

Beheersing van de bloeddruk: Regelmatige controle en behandeling van hoge bloeddruk.
Cholesterolverlaging: Een gezond dieet en, indien nodig, medicatie om het cholesterolgehalte te verlagen.
Diabetesbeheersing: Een gezonde levensstijl en, indien nodig, medicatie om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
Stoppen met roken: Roken is een belangrijke risicofactor voor beroertes.
Gezond gewicht: Een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging om een gezond gewicht te behouden.
Voldoende lichaamsbeweging: Regelmatige lichaamsbeweging helpt om de bloeddruk en het cholesterolgehalte te verlagen en het risico op diabetes te verminderen.
Behandeling van atriumfibrilleren: Bloedverdunners om het risico op stolselvorming te verminderen.
Gezond dieet: Rijk aan fruit, groenten, volle granen en magere eiwitten.

Conclusie En Oproep Tot Actie

Een bloedprop in de hersenen is een ernstige aandoening die levensbedreigend kan zijn of blijvende invaliditeit kan veroorzaken. Het is cruciaal om de risicofactoren te kennen en stappen te ondernemen om ze te beheersen. Vroegtijdige herkenning van de symptomen en onmiddellijke medische hulp zijn essentieel om de kans op een goede uitkomst te vergroten.

Als u denkt dat u of iemand in uw omgeving symptomen van een beroerte vertoont (zoals plotselinge zwakte, moeite met spreken, gezichtszakking), aarzel dan niet en bel direct 112! Tijd is cruciaal bij de behandeling van een beroerte.

Raadpleeg regelmatig uw arts voor een check-up en bespreek uw risicofactoren voor een beroerte. Preventie is de sleutel tot het beschermen van uw hersenen en het behouden van een goede gezondheid.