Ergonomisch Werken In De Zorg

Bent u een zorgprofessional? Weet u hoe vaak u zich gedurende een dienst bukt, tilt, reikt en draait? De kans is groot dat u deze handelingen dagelijks, zelfs urenlang herhaalt. Pijn in de rug, nek, schouders en polsen zijn helaas veelvoorkomende klachten onder zorgverleners. Laten we kijken hoe we dit kunnen verbeteren, want uw welzijn is cruciaal voor de kwaliteit van de zorg die u biedt.

Waarom Ergonomie in de Zorg Zo Belangrijk is

Ergonomie in de zorg gaat verder dan alleen "goed zitten". Het is het aanpassen van de werkomgeving en -taken aan de fysieke en mentale mogelijkheden en beperkingen van de zorgverlener. Denk aan het minimaliseren van fysieke belasting, het verminderen van stress en het bevorderen van een gezonde werkhouding. Uit onderzoek blijkt dat een aanzienlijk percentage van de zorgverleners, tot wel 70%, te maken krijgt met musculoskeletale aandoeningen (MSA) als gevolg van hun werk (Bron: Arboportaal). Deze aandoeningen kunnen leiden tot ziekteverzuim, verminderde productiviteit en zelfs een vroegtijdig einde van de carrière.

Ergonomisch werken in de zorg is dus niet alleen belangrijk voor uw persoonlijke gezondheid, maar ook voor de continuïteit en kwaliteit van de zorg die u verleent. Een fitte en gezonde zorgverlener is een betere zorgverlener!

De Risico's in de Zorg

De zorgsector kent specifieke risicofactoren als het gaat om ergonomie. Denk hierbij aan:

• Til- en draagwerk: Het verplaatsen van patiënten, tillen van zware materialen, duwen van rolstoelen en bedden.
• Repetitieve bewegingen: Injecties geven, administratieve taken, werken met computers.
• Langdurig staan of zitten: Urenlang staan tijdens operaties of zitten achter een computer.
• Ongemakkelijke houdingen: Bukken, reiken, torderen bij de verzorging van patiënten.
• Psychosociale factoren: Hoge werkdruk, emotionele belasting, weinig autonomie.

Deze risicofactoren, vaak in combinatie, kunnen leiden tot een breed scala aan klachten, zoals:

• Rugpijn
• Nek- en schouderklachten
• Pols- en handklachten (carpaal tunnel syndroom)
• Knie- en heupklachten
• Vermoeidheid en stress

Praktische Tips voor Ergonomisch Werken

Gelukkig zijn er veel praktische maatregelen die u kunt nemen om uw werk ergonomischer te maken. Hieronder een aantal concrete tips:

1. Tiltechnieken: Niet je Rug, maar je Benen!

De belangrijkste regel: til niet vanuit je rug, maar vanuit je benen! Buig door je knieën, houd je rug recht en houd de last dicht bij je lichaam. Vermijd draaiende bewegingen tijdens het tillen. Vraag om hulp als een last te zwaar is. Maak gebruik van hulpmiddelen zoals tilliften, glijlakens en transferplanken. Training in veilige tiltechnieken is essentieel. Een goede training leert u niet alleen de juiste technieken, maar ook hoe u risico's herkent en inschat.

Voorbeeld: Een patiënt moet verplaatst worden van het bed naar een stoel. Gebruik een glijlaken om de patiënt te helpen draaien en verschuiven, in plaats van de patiënt op te tillen. Betrek de patiënt actief bij de transfer, indien mogelijk. Vraag om hulp van een collega als de patiënt zwaar is of weinig steun kan bieden.

2. Werkplek Inrichting: Creëer een Optimale Omgeving

Zorg voor een goede inrichting van uw werkplek. Dit geldt niet alleen voor uw bureau, maar ook voor de patiëntenkamer en andere ruimtes waar u werkt.

• Bureaustoel: Stel uw bureaustoel goed af. Uw voeten moeten plat op de grond staan en uw knieën in een hoek van 90 graden. De rugleuning moet uw onderrug ondersteunen.
• Bureauhoogte: De hoogte van uw bureau moet zodanig zijn dat uw ellebogen in een hoek van 90 graden zijn wanneer u typt.
• Monitor: Plaats uw monitor op ooghoogte. Dit voorkomt nekklachten. Gebruik een monitorstandaard indien nodig.
• Toetsenbord en muis: Plaats uw toetsenbord en muis dicht bij uw lichaam. Gebruik eventueel een ergonomische muis of toetsenbord.

Voorbeeld: Bij het werken met een computer is het belangrijk om regelmatig pauzes te nemen. Sta op, strek je uit en loop een stukje. Kijk af en toe weg van het scherm om je ogen te ontspannen.

3. Vermijd Repetitieve Bewegingen: Varieer je Werkzaamheden

Probeer repetitieve bewegingen zoveel mogelijk te vermijden. Wissel taken af om overbelasting te voorkomen. Gebruik hulpmiddelen om taken te vergemakkelijken. Neem regelmatig korte pauzes om te stretchen en te bewegen. Er zijn speciale apps en software die u kunnen helpen herinneren om pauzes te nemen.

Voorbeeld: Als u veel administratief werk moet doen, wissel dit dan af met taken waarbij u in beweging bent, zoals het rondbrengen van medicatie of het verzorgen van patiënten. Gebruik spraakherkenningssoftware om te voorkomen dat u urenlang moet typen.

4. Houding: Let op je Houding, Zowel Staand als Zittend

Een goede houding is essentieel, zowel staand als zittend. Sta rechtop met uw schouders ontspannen. Vermijd langdurig staan in dezelfde houding. Zit rechtop met uw rug gesteund door de rugleuning van uw stoel. Vermijd onderuitgezakt zitten. Doe regelmatig oefeningen om uw spieren te versterken en uw houding te verbeteren. Yoga en Pilates zijn goede opties.

Voorbeeld: Tijdens het uitvoeren van een handeling, zoals het aanbrengen van een infuus, is het verleidelijk om voorover te buigen. Probeer in plaats daarvan de hoogte van het bed aan te passen, zodat u rechtop kunt blijven staan.

5. Communicatie en Samenwerking: Praat met je Collega's

Communiceer openlijk met uw collega's over ergonomische problemen. Vraag om hulp bij zware taken. Deel tips en ervaringen met elkaar. Samen kunt u de werkomgeving verbeteren. Een open cultuur waarin medewerkers zich veilig voelen om problemen aan te kaarten is cruciaal.

Voorbeeld: Als u merkt dat een bepaalde taak steeds tot rugpijn leidt, bespreek dit dan met uw teamleider. Mogelijk zijn er andere manieren om de taak uit te voeren, of kan er een hulpmiddel worden aangeschaft.

6. Gebruik van Hulpmiddelen: Maak het jezelf Makkelijker

Maak optimaal gebruik van de beschikbare hulpmiddelen. Dit kunnen tilliften, glijlakens, verstelbare bedden, ergonomische stoelen, en andere hulpmiddelen zijn. Zorg ervoor dat u weet hoe u deze hulpmiddelen correct gebruikt. Vraag om training indien nodig. Hulpmiddelen zijn er om uw werk te verlichten en blessures te voorkomen, dus gebruik ze!

Voorbeeld: Gebruik een tillift om een patiënt uit bed te halen, in plaats van de patiënt handmatig te tillen. Een glijlaken kan helpen bij het verplaatsen van een patiënt in bed zonder veel kracht te hoeven gebruiken.

7. Training en Educatie: Investeer in Kennis

Neem deel aan trainingen en educatie over ergonomie. Leer over de risico's van uw werk en hoe u deze kunt vermijden. Blijf op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van ergonomie. Een investering in kennis is een investering in uw gezondheid en welzijn. Vraag uw werkgever om trainingen aan te bieden.

Voorbeeld: Volg een cursus over tiltechnieken, werkplekinrichting of stressmanagement. Lees artikelen en bekijk video's over ergonomie in de zorg. Bespreek ergonomische problemen met uw collega's en leidinggevenden.

Ergonomie is een Continu Proces

Ergonomisch werken is geen eenmalige actie, maar een continu proces. Het vereist voortdurende aandacht en aanpassing. Blijf alert op signalen van overbelasting en neem maatregelen om deze te voorkomen. Evalueer regelmatig uw werkomgeving en -methoden. Blijf op zoek naar manieren om uw werk ergonomischer te maken. Door continu te werken aan ergonomie, kunt u uw gezondheid en welzijn beschermen en uw werk met plezier blijven doen.

Onthoud: uw gezondheid is van onschatbare waarde. Investeer in ergonomie, want een fitte zorgverlener is de beste zorgverlener!