Greater Trochanteric Pain Syndrome Nederlands

Je kent het wel, die zeurende, stekende pijn aan de buitenkant van je heup. Soms straalt het uit naar je bovenbeen, en 's nachts lig je wakker omdat je er steeds op ligt. Trap lopen, wandelen, zelfs gewoon zitten kan pijnlijk zijn. Je vraagt je af wat er aan de hand is en hoe je er vanaf komt. Dit zou Greater Trochanteric Pain Syndrome (GTPS) kunnen zijn, in het Nederlands ook wel het Peesplaat-syndroom genoemd.

We begrijpen dat deze pijn een enorme impact kan hebben op je dagelijks leven. Het belemmert je in je bewegingsvrijheid, maakt sporten onmogelijk, en tast je slaap aan. Je bent niet alleen. Veel mensen ervaren deze klachten, en gelukkig is er vaak iets aan te doen. Laten we samen kijken naar wat GTPS precies is, wat de oorzaken zijn, en vooral, wat je eraan kunt doen om de pijn te verminderen en je weer vrijer te bewegen.

Wat is Greater Trochanteric Pain Syndrome (GTPS)?

GTPS is een verzamelnaam voor pijn aan de buitenkant van de heup, rondom de trochanter major, een benige uitstulping aan de bovenkant van je dijbeen. Vroeger dacht men dat het voornamelijk veroorzaakt werd door een ontsteking van de bursa trochanterica (slijmbeurs). Echter, recent onderzoek wijst uit dat het in veel gevallen eerder een probleem is van de pezen rond de heup, met name de gluteus medius en gluteus minimus pezen. Deze pezen hechten aan de trochanter major en zorgen voor stabiliteit van de heup en been tijdens het lopen.

Waarom dan die naam "Peesplaat-syndroom"?

De term "Peesplaat-syndroom" verwijst naar het gebied waar de pezen aan het bot aanhechten, de peesplaat. Bij GTPS is deze peesplaat vaak overbelast of geïrriteerd, wat leidt tot pijn.

Belangrijk om te onthouden:

GTPS is pijn aan de buitenkant van de heup.
Het wordt vaak veroorzaakt door problemen met de pezen (gluteus medius en minimus).
Slijmbeursontsteking kan een rol spelen, maar is vaak niet de hoofdoorzaak.
"Peesplaat-syndroom" is een andere term voor GTPS.

Wat zijn de oorzaken van GTPS?

De oorzaken van GTPS zijn divers en kunnen per persoon verschillen. Vaak is er sprake van een combinatie van factoren.

Mogelijke oorzaken:

Overbelasting: Herhaalde bewegingen of langdurige belasting, zoals bij hardlopen, wandelen, of lang staan.
Verkeerde houding of bewegingspatronen: Een afwijkende manier van lopen of staan kan de heup overbelasten.
Zwakke heupspieren: Onvoldoende kracht in de gluteus medius en minimus spieren leidt tot instabiliteit en overbelasting van de pezen.
Beenlengteverschil: Een klein verschil in beenlengte kan de heup ongelijkmatig belasten.
Artrose van de heup: Slijtage van het heupgewricht kan leiden tot veranderingen in de bewegingspatronen en daardoor tot GTPS.
Direct trauma: Een val of stoot op de heup.
Leeftijd: De pezen worden minder elastisch naarmate we ouder worden, waardoor ze kwetsbaarder worden voor overbelasting.
Geslacht: Vrouwen hebben vaker last van GTPS dan mannen, mogelijk door hormonale factoren en verschillen in de anatomie van het bekken.
Andere medische aandoeningen: Bijvoorbeeld reuma of diabetes.

Het is belangrijk om te achterhalen welke factoren bij jou een rol spelen, zodat je de juiste aanpak kunt kiezen.

Symptomen van GTPS

De meest voorkomende symptomen van GTPS zijn:

Pijn aan de buitenkant van de heup: Vaak zeurend, stekend of brandend.
Uitstralende pijn: De pijn kan uitstralen naar de buitenkant van het bovenbeen, soms tot aan de knie.
Pijn bij liggen op de aangedane zijde: Vooral 's nachts kan dit erg vervelend zijn.
Pijn bij belasting: Lopen, traplopen, opstaan uit een stoel, en langdurig staan kunnen de pijn verergeren.
Stijfheid: Een stijf gevoel in de heup, vooral 's ochtends.
Pijn bij specifieke bewegingen: Bijvoorbeeld bij het naar buiten draaien van het been tegen weerstand.

De intensiteit van de pijn kan variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de mate van overbelasting en irritatie.

Wat kun je eraan doen? Behandeling van GTPS

Gelukkig zijn er verschillende behandelingen mogelijk voor GTPS. Het belangrijkste is om de oorzaak van de klachten aan te pakken.

Conservatieve behandeling (zonder operatie):

Rust: Vermijd activiteiten die de pijn verergeren. Dit betekent niet dat je helemaal stil moet zitten, maar wel dat je de heup niet moet overbelasten.
Pijnstilling: Paracetamol of ibuprofen kunnen de pijn tijdelijk verlichten. Raadpleeg je arts of apotheker voor advies.
Fysiotherapie: Een fysiotherapeut kan je helpen met oefeningen om de heupspieren te versterken, de flexibiliteit te verbeteren en de houding te corrigeren.

Specifieke oefeningen: Gerichte oefeningen voor de gluteus medius en minimus spieren zijn essentieel. Denk aan zijwaarts beenheffen, "clamshell" oefeningen, en bruggetjes.
Rekken: Het rekken van de heupbuigers en bilspieren kan de spanning rond de heup verminderen.
Houdingscorrectie: Verbeteren van je houding tijdens het staan, zitten en lopen kan de belasting op de heup verminderen.
Core stability: Sterke buik- en rugspieren zorgen voor een betere stabilisatie van de romp en bekken, wat de heup ontlast.

Injecties: Een injectie met corticosteroïden kan de pijn en ontsteking tijdelijk verminderen. Dit is echter geen oplossing voor de lange termijn, omdat het de oorzaak niet wegneemt.
Aanpassingen in je dagelijks leven:
- Ergonomie: Zorg voor een goede werkhouding en een ergonomische werkplek.
- Schoeisel: Draag schoenen met goede ondersteuning.
- Gewichtsverlies: Overgewicht kan de heupen extra belasten.
- Vermijd langdurig zitten met de benen gekruist: Dit kan de heupbuigers verkorten en de pijn verergeren.

Operatieve behandeling:

Een operatie is zelden nodig bij GTPS. Het wordt alleen overwogen als de conservatieve behandeling niet voldoende resultaat oplevert. Er zijn verschillende operatietechnieken mogelijk, afhankelijk van de oorzaak van de klachten. Meestal wordt er gekozen voor een kijkoperatie (arthroscopie) om de pezen te repareren of de slijmbeurs te verwijderen.

Counterpoints: Wat als het geen GTPS is?

Het is belangrijk om te weten dat pijn aan de buitenkant van de heup ook andere oorzaken kan hebben. Soms is er sprake van:

Heupartrose: Slijtage van het heupgewricht.
Heupdysplasie: Een aangeboren afwijking van de heupkom.
Snapping hip syndrome: Een knappend gevoel in de heup bij beweging.
Bekkeninstabiliteit: Problemen met de stabiliteit van het bekken.
Radiculopathie: Zenuwpijn vanuit de rug, die uitstraalt naar de heup en het been.

Daarom is het cruciaal om een juiste diagnose te laten stellen door een arts of fysiotherapeut. Zij kunnen door middel van een lichamelijk onderzoek en eventueel aanvullend onderzoek (röntgenfoto, MRI-scan) de oorzaak van de pijn achterhalen.

Een positieve blik: Wat kun je verwachten?

De meeste mensen met GTPS reageren goed op conservatieve behandeling. Met de juiste aanpak, geduld en doorzettingsvermogen is het vaak mogelijk om de pijn te verminderen en weer actief te worden.

Wat je kunt verwachten:

Verbetering: Vaak merk je binnen enkele weken tot maanden verbetering, mits je de oefeningen consistent uitvoert en de heup niet overbelast.
Terugval: Het is mogelijk dat de pijn af en toe terugkomt, vooral als je te snel te veel doet. Luister naar je lichaam en neem op tijd rust.
Onderhoud: Ook als de pijn verdwenen is, is het belangrijk om de heupspieren te blijven trainen om terugval te voorkomen.

Het is een proces van vallen en opstaan, maar met de juiste begeleiding en inzet kun je zeker resultaten behalen.

Conclusie

Greater Trochanteric Pain Syndrome (GTPS) kan een vervelende aandoening zijn die je dagelijks leven beïnvloedt. Maar onthoud: je bent niet alleen, en er zijn effectieve behandelingen beschikbaar. Met de juiste diagnose, behandeling en aanpassingen in je levensstijl kun je de pijn verminderen en weer actief worden.

Ben je klaar om de controle over je heuppijn terug te nemen en weer volop van het leven te genieten? Maak een afspraak met een arts of fysiotherapeut om een plan van aanpak te bespreken en start vandaag nog met het werken aan een pijnvrij en actief leven!

Wat is de eerste stap die jij vandaag gaat zetten om je heuppijn aan te pakken?