Hoe Stelp Je Een Hevige Uitwendige Bloeding

Het zien van iemand die hevig bloedt, kan een van de meest angstaanjagende situaties zijn die je kunt meemaken. Je bent niet alleen als je je overweldigd voelt. De adrenaline giert door je lijf, je hart klopt sneller, en de tijd lijkt stil te staan. Maar in die cruciale momenten is het belangrijk om rustig te blijven en daadkrachtig te handelen. Weten hoe je een hevige uitwendige bloeding moet stoppen, kan letterlijk het verschil betekenen tussen leven en dood. Deze kennis is niet alleen voor professionals; het is een essentiële levensvaardigheid voor iedereen.

Stel je voor: je bent getuige van een auto-ongeluk, of je kind snijdt zich diep in de keuken. Het bloed spuit eruit, en de paniek dreigt de overhand te nemen. Dit is geen abstracte situatie; dit gebeurt elke dag. Snelle en correcte actie is dan van levensbelang. Onvoldoende handelen kan leiden tot onnodig bloedverlies, shock, en in het ergste geval, overlijden. Daarom is het cruciaal om te weten hoe je in zo'n situatie moet handelen.

Er zijn stemmen die zeggen dat het stoppen van hevige bloedingen het beste aan medisch personeel kan worden overgelaten. Het klopt dat professionals de meest uitgebreide training hebben. Maar in veel situaties zijn jij en de slachtoffer de eersten ter plaatse. Wachten op de ambulance kan te lang duren, zeker in afgelegen gebieden of tijdens drukke momenten. Daarom is basiskennis van bloedstelping zo belangrijk.

Eerste Stappen: Veiligheid en Beoordeling

Jouw veiligheid staat altijd voorop. Voordat je iets doet, zorg ervoor dat de omgeving veilig is voor jou en het slachtoffer. Denk aan:

• Gevaarlijke stoffen: Zijn er chemicaliën, elektriciteit of andere risico's in de buurt?
• Verkeer: Ben je op een plek waar verkeer een gevaar vormt?
• Agressie: Is er sprake van agressie of dreiging?

Als de omgeving veilig is, benader dan het slachtoffer. Stel je voor: je komt aan bij een fietser die gevallen is en hevig bloedt. Je roept: "Hé, gaat het? Kan ik je helpen?" Dit kalmeert de persoon en geeft je toestemming om te helpen.

Vervolgens is het belangrijk om de ernst van de bloeding te beoordelen:

• Waar bloedt het? Lokaliseer de bron van de bloeding.
• Hoeveel bloed is er? Is het een sijpeling of een spuitende bloeding?
• Hoe is de algemene toestand van het slachtoffer? Is de persoon bij bewustzijn? Ademt hij/zij normaal?

Een spuitende bloeding is een teken van een arteriële bloeding, die directe actie vereist. Een langzaam sijpelende bloeding is minder urgent, maar moet nog steeds serieus genomen worden.

Directe Druk: De Eerste en Belangrijkste Stap

De meest effectieve manier om een uitwendige bloeding te stoppen, is directe druk op de wond. Dit is de eerste en belangrijkste stap. Je kunt dit doen met je handen (met handschoenen aan, indien mogelijk) of met een schone doek, verband, of zelfs een kledingstuk.

Stel je voor dat je kind zich in de vinger heeft gesneden. Je pakt een schone theedoek en drukt stevig op de wond. Blijf constant drukken. Het is essentieel om niet los te laten om te kijken of het bloeden al gestopt is. Dit onderbreekt het stollingsproces.

Hoe lang moet je drukken? Minstens 10 minuten, zonder te stoppen. Stel een timer in op je telefoon, zodat je niet hoeft te gokken. Na 10 minuten kun je voorzichtig kijken of het bloeden gestopt is. Zo niet, ga dan door met drukken.

Waar druk je? Direct op de wond. Als er een voorwerp in de wond zit, druk dan rondom het voorwerp, niet erop. Probeer het voorwerp niet te verwijderen, want dit kan het bloeden verergeren.

Elevatie: Een Nuttige Aanvulling

Naast directe druk kan elevatie helpen om de bloeding te verminderen. Elevatie betekent dat je het gewonde lichaamsdeel boven het niveau van het hart houdt. Dit vermindert de bloedtoevoer naar het gewonde gebied en kan het bloeden helpen stoppen.

Als je kind zich in de arm heeft gesneden, houd de arm dan omhoog, boven het hart. Als het een been is, laat de persoon dan liggen en til het been op.

Elevatie is een aanvulling op directe druk, niet een vervanging. Blijf altijd directe druk uitoefenen, zelfs als je het gewonde lichaamsdeel omhoog houdt.

Drukpunten: Een Meer Gevorderde Techniek

Als directe druk en elevatie niet voldoende zijn om de bloeding te stoppen, kun je overwegen om drukpunten te gebruiken. Drukpunten zijn plaatsen op het lichaam waar je een slagader kunt dichtdrukken om de bloedtoevoer naar het gewonde gebied te verminderen. Dit is een meer gevorderde techniek die training vereist.

De twee belangrijkste drukpunten voor ledematen zijn:

• De brachiale arterie: In de bovenarm, voor bloedingen in de onderarm of hand.
• De femorale arterie: In de lies, voor bloedingen in het been of de voet.

Om een drukpunt te gebruiken, zoek je de slagader op en druk je deze stevig tegen het bot. Je moet de pols onder het drukpunt voelen verminderen of verdwijnen. Gebruik drukpunten alleen als directe druk en elevatie niet werken.

Het is belangrijk om te onthouden dat het gebruik van drukpunten pijnlijk kan zijn en dat het de bloedtoevoer naar het gewonde gebied vermindert. Gebruik ze daarom alleen als het absoluut noodzakelijk is en niet langer dan nodig.

Tourniquet: Een Laatste Redmiddel

Een tourniquet is een strakke band die om een ledemaat wordt aangebracht om de bloedtoevoer volledig af te snijden. Het is een laatste redmiddel dat alleen mag worden gebruikt als alle andere methoden hebben gefaald en er een levensbedreigende bloeding is.

Tourniquets kunnen ernstige complicaties veroorzaken, zoals zenuwschade en verlies van de ledemaat, als ze te lang worden aangebracht. Gebruik ze daarom alleen als het absoluut noodzakelijk is en onder begeleiding van een getrainde professional.

Als je een tourniquet moet gebruiken, plaats deze dan zo dicht mogelijk bij de wond, maar niet op een gewricht. Draai de tourniquet aan totdat het bloeden stopt. Noteer de tijd waarop je de tourniquet hebt aangebracht en geef deze informatie door aan de hulpdiensten.

Er zijn kant-en-klare tourniquets beschikbaar, maar in een noodsituatie kun je ook een geïmproviseerde tourniquet maken met een riem, een doek en een stok.

Bel 112: Altijd en Snel

Bel altijd 112 bij een hevige uitwendige bloeding. Zelfs als je de bloeding onder controle hebt, is het belangrijk dat het slachtoffer door medisch personeel wordt onderzocht en behandeld.

Geef de centralist zo nauwkeurig mogelijk door wat er is gebeurd, waar de bloeding zich bevindt, hoe de algemene toestand van het slachtoffer is, en welke stappen je al hebt ondernomen om de bloeding te stoppen.

Wacht niet met het bellen van 112 tot je de bloeding hebt gestopt. Tijd is van essentieel belang.

Na De Actie: Nazorg en Preventie

Nadat het bloeden is gestopt en de hulpdiensten zijn gearriveerd, is het belangrijk om het slachtoffer te blijven geruststellen en warm te houden. Blijf bij de persoon totdat de hulpdiensten het overnemen.

Denk ook aan je eigen emoties. Het is normaal om je geschokt, bang of gestrest te voelen na zo'n incident. Praat erover met iemand die je vertrouwt.

Preventie is beter dan genezen. Neem maatregelen om ongelukken te voorkomen. Zorg voor veilige werkomstandigheden, leer je kinderen over veiligheid, en wees alert op risico's in je omgeving.

Tot Slot: Wees Voorbereid

Het is essentieel om voorbereid te zijn op noodsituaties. Volg een EHBO-cursus, leer hoe je een tourniquet moet gebruiken, en stel een EHBO-kit samen die je thuis, in de auto, en op het werk bewaart.

Weten hoe je een hevige uitwendige bloeding moet stoppen, kan het verschil betekenen tussen leven en dood. Jij kunt een held zijn. Ben je klaar om de volgende stap te zetten en je EHBO-vaardigheden verder te ontwikkelen?