In Deze Of In Dezen

We kennen het allemaal wel: dat moment dat je een formele tekst schrijft, een belangrijk document opstelt, of simpelweg indruk wilt maken met je taalgebruik. En dan doemt de vraag op: moet ik "in deze" of "in dezen" gebruiken? Het is een vraag die velen bezighoudt, en het antwoord is niet altijd even helder. Begrijpelijk, want de nuance en subtiliteit van onze taal kunnen soms knap lastig zijn.

Laten we eerlijk zijn, het correct toepassen van deze formuleringen is meer dan alleen correcte grammatica; het gaat om professionaliteit en overtuigingskracht. Een verkeerd gekozen woord kan afleiden van je boodschap, of in het ergste geval zelfs je geloofwaardigheid ondermijnen. Daarom duiken we vandaag dieper in dit onderwerp, niet vanuit een ivoren toren van taalkundige regels, maar vanuit de concrete behoefte om helder en effectief te communiceren.

De Uitdaging: Meer dan Alleen Woorden

Het probleem met "in deze" versus "in dezen" is dat het niet alleen over grammatica gaat. Het gaat ook over context, stijl en zelfs een beetje over persoonlijke voorkeur. De Nederlandse taal evolueert voortdurend, en wat gisteren nog als correct werd beschouwd, kan vandaag alweer achterhaald zijn. Dit creëert verwarring en onzekerheid, vooral voor wie zich niet dagelijks met formele taal bezighoudt. En laten we niet vergeten dat een foutieve formulering soms zelfs tot misverstanden kan leiden, met alle gevolgen van dien. Denk aan een juridische context, een zakelijke overeenkomst, of een belangrijke beleidsnota. De impact kan groot zijn.

Real-world impact? Stel je voor: je stuurt een belangrijke offerte naar een potentiële klant. De offerte is inhoudelijk sterk, maar bevat een onnodige archaïsme zoals "in dezen" waar "in deze" volkomen adequaat zou zijn geweest. De lezer, hoewel wellicht onbewust, kan dit interpreteren als afstandelijk, ouderwets, of zelfs pretentieus. Dit kan, hoe subtiel ook, van invloed zijn op hun beslissing.

Wat is het Verschil? Een Stap-voor-Stap Uitleg

Laten we de complexiteit ontrafelen en de verschillen helder in kaart brengen:

"In deze": Dit is de meest gangbare en veelzijdigste optie. Het is in de meeste contexten correct en acceptabel. Je gebruikt het om naar iets te verwijzen dat direct in de context aanwezig is. Denk aan: "In deze e-mail vindt u de benodigde informatie."
"In dezen": Dit is een formeler, archaïschere variant. Het wordt steeds minder gebruikt in modern Nederlands en kan soms zelfs als stijf of pretentieus worden ervaren. Het is grammaticaal correct, maar stilistisch minder aan te raden, tenzij je bewust een formele toon wilt creëren. Het wordt vooral nog in juridische of zeer formele teksten aangetroffen.

Een simpele analogie: Denk aan kleding. "In deze" is als een nette, maar casual outfit – geschikt voor de meeste gelegenheden. "In dezen" is als een driedelig pak met een pochet – indrukwekkend, maar misschien overdreven voor een informele bijeenkomst.

Counterpoints: De Verdediging van "In Dezen"

Natuurlijk zijn er mensen die vasthouden aan het gebruik van "in dezen". Hun argumenten zijn vaak gebaseerd op:

Traditie: "Het is de correcte vorm, en zo hoort het."
Formaliteit: "Het benadrukt de ernst en het belang van de tekst."
Precisie: "Het kan subtiele nuances uitdrukken die 'in deze' niet kan vatten."

Hoewel deze argumenten begrijpelijk zijn, is het belangrijk om te realiseren dat taal een levend organisme is. Wat ooit als correct werd beschouwd, kan in de loop der tijd veranderen. Bovendien is het effect van "in dezen" in veel gevallen contraproductief: het kan de tekst afstandelijker en minder toegankelijk maken, waardoor de boodschap juist minder goed overkomt.

De Impact op Communicatie: Helderheid boven Alles

Uiteindelijk gaat het om effectieve communicatie. Je wilt dat je boodschap begrepen wordt, zonder onnodige afleiding of verwarring. Het gebruik van archaïsmen kan dit in de weg staan. Denk aan het publiek dat je probeert te bereiken. Spreek je een vakgroep van taalhistorici toe, dan is "in dezen" wellicht passend. Maar schrijf je een rapport voor een breed publiek, dan is "in deze" vrijwel altijd de betere keuze.

Een voorbeeld: Stel, je schrijft een interne memo over een nieuwe software-update. Je kunt schrijven: "In dezen document wordt uiteengezet hoe de nieuwe software te implementeren." Maar het is veelDirecter en begrijpelijker om te schrijven: "In deze handleiding leggen we uit hoe je de nieuwe software installeert."

Oplossingen: Kiezen met Zelfvertrouwen

Hoe kun je nu met meer zelfvertrouwen kiezen tussen "in deze" en "in dezen"? Hier zijn enkele praktische tips:

Overweeg je publiek: Wie ga je toespreken? Hoe formeel moet de communicatie zijn?
Lees veel: Let op hoe professionele schrijvers en redacteuren deze formuleringen gebruiken.
Gebruik een taaltool: Er zijn online tools en software die je kunnen helpen bij het controleren van je taalgebruik.
Vraag feedback: Laat je teksten nalezen door collega's of vrienden.
Kies voor eenvoud: In twijfel, kies voor "in deze". Het is de veiligste en meest gangbare optie.

Wanneer "In Dezen" Eventueel Wel?

Hoewel we pleiten voor terughoudendheid, zijn er situaties waarin "in dezen" nog steeds passend kan zijn:

Juridische documenten: In sommige juridische contexten is het gebruik van "in dezen" nog steeds gangbaar.
Zeer formele gelegenheden: Bijvoorbeeld een speech voor een koninklijk gezelschap of een academische redevoering.
Bewuste stilistische keuze: Als je bewust een ouderwetse of formele toon wilt creëren. Maar wees hier voorzichtig mee, en overweeg of het de boodschap ten goede komt.

Concrete Acties voor Verbetering

Analyseer je eigen schrijfwerk: Kijk eens kritisch naar oudere teksten die je hebt geschreven. Hoe vaak heb je "in dezen" gebruikt, en was het echt noodzakelijk?
Experimenteer met herschrijven: Neem een tekst waarin je "in dezen" hebt gebruikt, en vervang het door "in deze". Kijk of de betekenis en de impact van de tekst veranderen.
Creëer een stijlrichtlijn voor je team: Stel duidelijke richtlijnen op voor taalgebruik binnen je organisatie, om consistentie te waarborgen.

Onthoud: Het doel is om helder en effectief te communiceren. Kies de formulering die je daarbij het beste helpt. Staar je niet blind op regels, maar denk na over de impact van je woorden.

De Toekomst van "In Dezen": Evolutie of Verdwijning?

Het is moeilijk te voorspellen wat de toekomst brengt voor "in dezen". Feit is dat het gebruik ervan afneemt. De taal beweegt richtingDirecterheid en toegankelijkheid. Misschien verdwijnt "in dezen" uiteindelijk helemaal uit het dagelijks spraakgebruik, of blijft het beperkt tot een niche van zeer formele contexten. Alleen de tijd zal het leren.

Samenvattend: "In deze" is over het algemeen de beste keuze voor heldere en effectieve communicatie. "In dezen" kan in bepaalde formele contexten nog steeds passend zijn, maar wees er voorzichtig mee en overweeg of het de boodschap ten goede komt.

De belangrijkste les: Taal is een instrument. Gebruik het bewust en effectief, met het oog op je publiek en je doel.

Nu, met deze kennis in je achterhoofd, welke formulering zul jij de volgende keer kiezen?