Kan Je Op Latere Leeftijd Lactose Intolerant Worden

Voel je je soms opgeblazen na het eten van een lekkere cappuccino of een stuk kaas? Heb je last van buikkrampen of diarree, zonder precies te weten waar het vandaan komt? Je bent niet alleen. Veel mensen ervaren deze klachten en vragen zich af: Kan ik op latere leeftijd lactose-intolerant worden? Het antwoord is ja, en we gaan in dit artikel dieper in op de oorzaken, symptomen en wat je eraan kunt doen.

Wat is Lactose-Intolerantie eigenlijk?

Lactose-intolerantie is het onvermogen van het lichaam om lactose te verteren. Lactose is een soort suiker die van nature voorkomt in melk en melkproducten. Om lactose te verteren, heeft ons lichaam een enzym nodig dat lactase heet. Dit enzym breekt de lactose af in kleinere, verteerbare suikers: glucose en galactose.

Wanneer er onvoldoende lactase in de dunne darm aanwezig is, kan de lactose niet goed worden afgebroken. De onverteerde lactose komt dan in de dikke darm terecht, waar bacteriën zich ermee gaan voeden. Dit proces veroorzaakt gasvorming, een opgeblazen gevoel, buikkrampen en diarree. Kortom, een hoop ongemak!

Waarom kan Lactose-Intolerantie op Latere Leeftijd Ontstaan?

De productie van lactase neemt bij de meeste mensen natuurlijk af naarmate we ouder worden. Dit is een genetisch geprogrammeerd proces, ook wel primaire lactose-intolerantie genoemd. Het is eigenlijk de meest voorkomende vorm van lactose-intolerantie. Baby's en jonge kinderen hebben over het algemeen voldoende lactase om moedermelk of flesvoeding te verteren. Naarmate we overgaan op vast voedsel, daalt de lactaseproductie geleidelijk.

Volgens de National Institutes of Health (NIH), vertoont ongeveer 65% van de wereldbevolking een verminderd vermogen om lactose te verteren na de kindertijd. De mate waarin dit gebeurt, verschilt sterk per persoon en per etnische groep. Zo komt lactose-intolerantie vaker voor bij mensen van Aziatische, Afrikaanse, Zuid-Amerikaanse en mediterrane afkomst.

Secundaire Lactose-Intolerantie

Naast de primaire vorm is er ook secundaire lactose-intolerantie. Deze vorm ontstaat als gevolg van een andere aandoening die de dunne darm beschadigt. Denk hierbij aan:

• Coeliakie: Een auto-immuunziekte waarbij het eten van gluten leidt tot schade aan de dunne darm.
• De ziekte van Crohn: Een chronische ontstekingsziekte van het spijsverteringskanaal.
• Darmontstekingen: Veroorzaakt door infecties, medicijnen of andere factoren.
• Operaties aan de dunne darm: Kunnen de productie van lactase beïnvloeden.

In deze gevallen kan de dunne darm minder goed lactase produceren, waardoor lactose-intolerantie ontstaat. Vaak is de secundaire lactose-intolerantie tijdelijk. Wanneer de onderliggende aandoening behandeld is, kan de lactaseproductie zich herstellen.

Congenitale Lactose-Intolerantie

Een zeldzame vorm is congenitale lactose-intolerantie. Dit is een erfelijke aandoening waarbij baby's vanaf de geboorte geen of nauwelijks lactase aanmaken. Deze baby's kunnen geen moedermelk of standaard flesvoeding verdragen en hebben speciale lactosevrije voeding nodig.

Hoe herken je de Symptomen van Lactose-Intolerantie?

De symptomen van lactose-intolerantie kunnen variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de hoeveelheid lactose die wordt geconsumeerd en de mate van lactase-deficiëntie. De klachten treden meestal 30 minuten tot 2 uur na het eten of drinken van lactosehoudende producten op. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Opgeblazen gevoel
• Buikkrampen
• Diarree
• Winderigheid
• Misselijkheid
• Braken (zelden)

Soms kunnen er ook andere, minder duidelijke symptomen optreden, zoals hoofdpijn, vermoeidheid en huiduitslag. Het is belangrijk om op te merken dat de symptomen van lactose-intolerantie kunnen lijken op die van andere aandoeningen, zoals het prikkelbare darm syndroom (PDS). Daarom is het belangrijk om een arts te raadplegen voor een juiste diagnose.

Hoe wordt Lactose-Intolerantie vastgesteld?

Er zijn verschillende tests om lactose-intolerantie vast te stellen. De meest voorkomende zijn:

• Lactose-intolerantietest: Je drinkt een vloeistof die een bepaalde hoeveelheid lactose bevat. Vervolgens wordt je bloedsuikerspiegel gemeten. Als je bloedsuikerspiegel niet stijgt, kan dit wijzen op lactose-intolerantie.
• Waterstofademtest: Na het drinken van een lactoseoplossing wordt de hoeveelheid waterstof in je adem gemeten. Bij lactose-intolerantie produceren bacteriën in de dikke darm meer waterstof.
• Ontlastingsonderzoek: Dit onderzoek wordt vooral bij baby's en jonge kinderen gebruikt. Er wordt gekeken naar de zuurgraad van de ontlasting. Bij lactose-intolerantie kan de ontlasting zuurder zijn.
• Eliminatiedieet: Op aanraden van een arts of diëtist, volg je een lactosevrij dieet gedurende een bepaalde periode (meestal 2-4 weken). Als de klachten verdwijnen, is de kans groot dat je lactose-intolerant bent. Vervolgens wordt lactose weer geleidelijk aan je dieet toegevoegd om te kijken wanneer de klachten terugkeren.

Het is cruciaal om deze tests onder medisch toezicht te laten uitvoeren om een betrouwbare diagnose te krijgen.

Wat kun je doen bij Lactose-Intolerantie?

Hoewel er geen genezing is voor lactose-intolerantie, zijn er verschillende manieren om de symptomen te beheersen en te verminderen. De belangrijkste strategieën zijn:

1. Aanpassen van je Dieet

De meest effectieve manier om klachten te voorkomen, is het beperken van je lactose-inname. Dit betekent niet per se dat je alle melkproducten volledig moet vermijden. Veel mensen met lactose-intolerantie kunnen kleine hoeveelheden lactose verdragen. Het is een kwestie van uitproberen en ontdekken wat jouw persoonlijke tolerantiegrens is.

Enkele tips voor het aanpassen van je dieet:

• Lees etiketten: Let goed op de ingrediëntenlijst van voedingsmiddelen. Lactose kan verborgen zitten in bijvoorbeeld brood, koekjes, sauzen en bewerkte vleeswaren.
• Kies lactosevrije alternatieven: Er zijn tegenwoordig veel lactosevrije producten verkrijgbaar, zoals melk, yoghurt, kaas en ijs gemaakt van soja, amandel, haver of kokos.
• Gebruik lactase-supplementen: Deze supplementen bevatten het lactase-enzym en kunnen je helpen om lactose te verteren. Je kunt ze innemen vlak voor het eten van een lactosehoudende maaltijd.
• Eet kleinere porties lactosehoudende producten: Verdeel je lactose-inname over de dag in kleinere porties.
• Combineer lactosehoudende producten met andere voedingsmiddelen: Vet en vezels kunnen de vertering van lactose vertragen, waardoor je minder klachten ervaart.
• Oudere kazen: bevatten vaak minder lactose omdat de lactose tijdens het rijpingsproces wordt afgebroken.

2. Lactase-Supplementen

Lactase-supplementen zijn een handige oplossing om tijdelijk te helpen bij de vertering van lactose. Ze bevatten het lactase-enzym en je neemt ze in vlak voor of tijdens het consumeren van lactosehoudende producten. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals tabletten, capsules of druppels. De effectiviteit kan variëren van persoon tot persoon.

3. Let op Calcium en Vitamine D

Melkproducten zijn een belangrijke bron van calcium en vitamine D. Wanneer je minder melkproducten consumeert, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je voldoende calcium en vitamine D uit andere bronnen binnenkrijgt. Goede calciumbronnen zijn bijvoorbeeld groene bladgroenten, broccoli, amandelen, tofu en verrijkte plantaardige melk. Vitamine D kun je halen uit vette vis, eieren en zonlicht. Eventueel kun je ook een calcium- en vitamine D-supplement overwegen, in overleg met je arts of diëtist.

4. Probiotica

Sommige studies suggereren dat probiotica, levende bacteriën die gunstig zijn voor de darmflora, de symptomen van lactose-intolerantie kunnen helpen verminderen. Probiotica kunnen de vertering van lactose verbeteren en de gasproductie in de darmen verminderen. Je kunt probiotica vinden in gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt (let op: kies een lactosearme variant!), kefir, zuurkool en kimchi, of in de vorm van supplementen.

Wanneer naar de Arts?

Het is belangrijk om een arts te raadplegen als je vermoedt dat je lactose-intolerant bent. De arts kan de juiste diagnose stellen en andere mogelijke oorzaken van je klachten uitsluiten. Neem ook contact op met je arts als:

• Je ernstige buikpijn hebt.
• Je bloed in je ontlasting aantreft.
• Je onverklaarbaar gewichtsverlies hebt.
• Je je zorgen maakt over je voedingstoestand.

Lactose-intolerantie kan heel vervelend zijn, maar met de juiste aanpak kun je de symptomen goed beheersen en toch blijven genieten van lekker eten. Onthoud dat het een persoonlijke ervaring is en dat het belangrijk is om te ontdekken wat voor jou werkt. Wees niet bang om te experimenteren met verschillende alternatieven en oplossingen, en aarzel niet om professioneel advies te vragen.