Klachten Te Snel Werkende Schildklier

Voel je je vaak overweldigd, onrustig en extreem moe, zelfs na een goede nachtrust? Heb je last van hartkloppingen, onverklaarbaar gewichtsverlies of een constant gevoel van warmte, terwijl anderen het koud hebben? Het kan zijn dat je symptomen ervaart van een te snel werkende schildklier, ook wel hyperthyreoïdie genoemd. Je bent zeker niet de enige: naar schatting heeft ongeveer 1% van de bevolking last van een overactieve schildklier, en het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

We begrijpen dat het leven met hyperthyreoïdie een uitdaging kan zijn. De symptomen kunnen je dagelijks leven behoorlijk beïnvloeden, je energie slopen en je humeur verstoren. Het goede nieuws is dat hyperthyreoïdie over het algemeen goed te behandelen is. In dit artikel duiken we dieper in op de symptomen, oorzaken, diagnose en behandelingsmogelijkheden, zodat je beter begrijpt wat er aan de hand is en wat je eraan kunt doen.

Wat is een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie)?

De schildklier is een klein, vlindervormig orgaan dat zich aan de voorkant van je hals bevindt. Hij produceert hormonen, voornamelijk thyroxine (T4) en trijodothyronine (T3), die een cruciale rol spelen in de regulatie van je metabolisme. Het metabolisme beïnvloedt bijna elke functie in je lichaam, van je hartslag en spijsvertering tot je lichaamstemperatuur en stemming.

Bij hyperthyreoïdie produceert de schildklier te veel schildklierhormonen. Dit resulteert in een versnelling van je metabolisme, wat leidt tot een breed scala aan symptomen. Stel je voor dat je lichaam op overdrive draait, waardoor alles sneller gaat dan het zou moeten.

De symptomen van hyperthyreoïdie: Waar moet je op letten?

De symptomen van een te snel werkende schildklier kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen zich langzaam of plotseling ontwikkelen. Soms worden de symptomen verward met stress of angst. Hieronder een overzicht van de meest voorkomende klachten:

• Zenuwachtigheid, angst en prikkelbaarheid: Je voelt je constant onrustig en snel geïrriteerd.
• Slaapproblemen: Moeite met in slaap vallen of doorslapen, ondanks vermoeidheid.
• Hartkloppingen of een snelle hartslag: Je hart bonkt in je borst en je hartslag is hoger dan normaal.
• Trillen: Vooral trillen van de handen en vingers.
• Overmatig zweten en warmte-intolerantie: Je zweet veel meer dan normaal en hebt het snel warm, zelfs in een koele omgeving.
• Gewichtsverlies ondanks normale of verhoogde eetlust: Je valt af zonder dat je je eetpatroon hebt veranderd.
• Vermoeidheid en spierzwakte: Je voelt je constant moe en hebt minder kracht in je spieren.
• Frequente stoelgang of diarree: Je spijsvertering is versneld.
• Vergrote schildklier (struma): Je kunt een zwelling in je hals voelen of zien.
• Menstruatiestoornissen (bij vrouwen): Onregelmatige menstruatie of het uitblijven van de menstruatie.
• Oogproblemen (bij de ziekte van Graves): Rode, gezwollen ogen, dubbelzien of wazig zien. Dit komt minder vaak voor.
• Dunner wordend haar en broze nagels: Je haar valt makkelijker uit en je nagels breken snel af.

Belangrijk: Niet iedereen met hyperthyreoïdie ervaart alle symptomen. Sommige mensen hebben slechts een paar milde klachten, terwijl anderen ernstigere symptomen hebben. Als je meerdere van deze symptomen herkent, is het belangrijk om naar de huisarts te gaan.

Oorzaken van een te snel werkende schildklier

Er zijn verschillende oorzaken van hyperthyreoïdie. De meest voorkomende oorzaken zijn:

De ziekte van Graves

Dit is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem antistoffen aanmaakt die de schildklier stimuleren om te veel hormonen te produceren. De ziekte van Graves is de meest voorkomende oorzaak van hyperthyreoïdie.

Toxisch multinodulair struma

Dit is een vergrote schildklier met meerdere knobbeltjes (noduli) die onafhankelijk van elkaar te veel schildklierhormonen produceren.

Toxisch adenoom (solitaire schildkliernodus)

Dit is een enkele knobbel op de schildklier die te veel schildklierhormonen produceert.

Thyroïditis (schildklierontsteking)

Een ontsteking van de schildklier kan leiden tot een tijdelijke toename van de schildklierhormoonproductie. Er zijn verschillende soorten thyroïditis, waaronder de ziekte van Hashimoto (die uiteindelijk tot hypothyreoïdie kan leiden), postpartum thyroïditis (na de bevalling) en subacute thyroïditis.

Overmatige inname van jodium

Te veel jodium in de voeding of via medicijnen kan de schildklier stimuleren om te veel hormonen te produceren. Jodium is essentieel voor de productie van schildklierhormonen, maar een overmaat kan problemen veroorzaken.

Medicijnen

Sommige medicijnen, zoals amiodaron (een medicijn tegen hartritmestoornissen), kunnen hyperthyreoïdie veroorzaken.

Diagnose: Hoe wordt hyperthyreoïdie vastgesteld?

Als je vermoedt dat je hyperthyreoïdie hebt, zal de huisarts je vragen naar je symptomen en een lichamelijk onderzoek doen. Vervolgens zal er bloedonderzoek worden gedaan om de hoeveelheid schildklierhormonen (T4 en T3) en TSH (thyreoïd stimulerend hormoon) in je bloed te meten. TSH wordt geproduceerd door de hypofyse en stimuleert de schildklier om hormonen te produceren. Bij hyperthyreoïdie is de TSH-waarde meestal verlaagd, omdat de hypofyse minder TSH produceert als reactie op de hoge schildklierhormoonspiegels.

Aanvullende onderzoeken die kunnen worden gedaan om de oorzaak van de hyperthyreoïdie te achterhalen, zijn:

• Schildklierscan: Hierbij wordt een kleine hoeveelheid radioactief jodium of technetium toegediend, waarna een scan wordt gemaakt om te kijken hoe de schildklier het jodium opneemt. Dit kan helpen om de oorzaak van de hyperthyreoïdie te bepalen, zoals de ziekte van Graves of een toxisch multinodulair struma.
• Jodiumopnametest: Deze test meet de hoeveelheid radioactief jodium die de schildklier opneemt. Een hoge opname kan wijzen op de ziekte van Graves.
• Antistoffentest: Met een bloedtest kunnen antistoffen worden opgespoord die de schildklier stimuleren, zoals bij de ziekte van Graves.

Behandeling van een te snel werkende schildklier: Er zijn opties!

De behandeling van hyperthyreoïdie is gericht op het verlagen van de schildklierhormoonspiegels en het verlichten van de symptomen. De meest voorkomende behandelingsmethoden zijn:

Medicijnen

Thyreostatica: Dit zijn medicijnen die de aanmaak van schildklierhormonen remmen. Voorbeelden zijn thiamazol (Strumazol) en propylthiouracil (PTU). Deze medicijnen worden vaak gebruikt als eerste behandeling bij de ziekte van Graves. De dosering wordt aangepast aan de hand van bloedonderzoek. Het is belangrijk om de medicijnen regelmatig in te nemen en de voorgeschreven dosering te volgen.

Bètablokkers: Deze medicijnen blokkeren de effecten van schildklierhormonen op het hart en andere organen. Ze verlichten symptomen zoals hartkloppingen, trillen en angst. Bètablokkers beïnvloeden de schildklierhormoonproductie niet, maar ze helpen wel om de symptomen te beheersen.

Radioactief jodiumtherapie

Hierbij wordt een capsule of vloeistof met radioactief jodium ingenomen. Het radioactieve jodium wordt opgenomen door de schildklier en vernietigt de cellen die de schildklierhormonen produceren. Deze behandeling is effectief, maar kan leiden tot hypothyreoïdie (een te traag werkende schildklier) op de lange termijn, waardoor je levenslang schildklierhormoon moet slikken. Radioactief jodiumtherapie wordt niet aanbevolen voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven.

Schildklieroperatie (thyreoïdectomie)

In sommige gevallen kan een operatie nodig zijn om de schildklier (gedeeltelijk) te verwijderen. Dit kan een optie zijn bij een groot struma, bij zwangere vrouwen die geen thyreostatica kunnen gebruiken, of als andere behandelingen niet effectief zijn. Na een totale thyreoïdectomie moet je levenslang schildklierhormoon slikken.

Leven met hyperthyreoïdie: Tips voor een betere kwaliteit van leven

Naast de medische behandeling zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen om je beter te voelen en je kwaliteit van leven te verbeteren:

• Voeding: Eet een gezond en evenwichtig dieet. Vermijd overmatige inname van jodium (zoals zeewier en bepaalde vissoorten) en cafeïne (koffie, thee, cola). Zorg voor voldoende inname van calcium en vitamine D om botverlies te voorkomen, aangezien hyperthyreoïdie het risico op osteoporose kan verhogen.
• Stressmanagement: Stress kan de symptomen van hyperthyreoïdie verergeren. Zoek naar manieren om stress te verminderen, zoals yoga, meditatie, mindfulness of ademhalingsoefeningen.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Lichaamsbeweging kan helpen om je energie te verhogen, je stemming te verbeteren en je spieren te versterken. Overleg met je arts over welke activiteiten geschikt zijn voor jou.
• Voldoende rust: Zorg voor voldoende slaap. Maak een vast slaapritme en creëer een rustige slaapomgeving.
• Ondersteuning: Praat met je familie, vrienden of een therapeut over je gevoelens en ervaringen. Overweeg om lid te worden van een patiëntengroep voor mensen met schildklieraandoeningen.

Conclusie

Hyperthyreoïdie kan een vervelende aandoening zijn, maar met de juiste diagnose en behandeling kun je je symptomen onder controle krijgen en een normaal leven leiden. Luister naar je lichaam, wees alert op symptomen en zoek tijdig medische hulp. Met de juiste begeleiding en aanpassingen in je levensstijl kun je de impact van hyperthyreoïdie op je dagelijks leven minimaliseren en je welzijn verbeteren. Vergeet niet dat je er niet alleen voor staat; er is hulp en ondersteuning beschikbaar.

Disclaimer: Dit artikel is bedoeld voor informatieve doeleinden en is geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg altijd een arts of andere gekwalificeerde zorgverlener als je vragen hebt over je gezondheid of als je een medische aandoening hebt.