Kun Je Leven Zonder Lever

Het idee dat je zonder een lever kunt leven lijkt op het eerste gezicht onmogelijk. De lever is immers een vitaal orgaan, betrokken bij een breed scala aan essentiële functies. Maar is het werkelijk zo zwart-wit? Laten we dieper in deze fascinerende en levensbelangrijke vraag duiken.

De Cruciale Rol van de Lever

De lever, gelegen in de rechterbovenhoek van de buik, is een echte krachtpatser. Het vervult honderden taken die essentieel zijn voor ons dagelijks functioneren. Zonder deze taken zou het leven snel onhoudbaar worden.

Ontgiften en Metabolisme

Eén van de belangrijkste functies van de lever is het ontgiften van het bloed. Het filtert schadelijke stoffen, zoals alcohol, medicijnen en afvalproducten, uit het bloed en zet ze om in minder schadelijke stoffen die vervolgens via de urine of ontlasting het lichaam verlaten. Daarnaast speelt de lever een cruciale rol in het metabolisme van koolhydraten, vetten en eiwitten. Het slaat glucose op als glycogeen, dat het lichaam gebruikt als energiebron wanneer dat nodig is. Het produceert ook gal, een vloeistof die essentieel is voor de vertering van vetten.

Productie van Stollingseiwitten

De lever produceert stollingsfactoren, eiwitten die essentieel zijn voor de bloedstolling. Zonder deze stollingsfactoren zouden zelfs kleine verwondingen leiden tot ernstige bloedingen. Ook de productie van albumine, een eiwit dat helpt om vloeistoffen in de bloedbaan te houden, is een belangrijke taak van de lever. Een tekort aan albumine kan leiden tot oedeem (vochtophoping).

Opslag van Vitaminen en Mineralen

De lever fungeert als een opslagplaats voor verschillende vitaminen en mineralen, waaronder vitamine A, D, E, K en B12, evenals ijzer en koper. Deze reserves zijn cruciaal om tekorten te voorkomen en een goede gezondheid te garanderen. Wanneer het lichaam deze stoffen nodig heeft, geeft de lever ze vrij in de bloedbaan.

Leven Zonder Lever: Een Onmogelijke Situatie?

Zoals we hebben gezien, is de lever onmisbaar voor het leven. Volledig zonder lever leven is niet mogelijk. Het uitvallen van de lever leidt snel tot levensbedreigende complicaties, waaronder:

• Leverfalen: Dit leidt tot een opeenhoping van giftige stoffen in het bloed, wat kan leiden tot hersenbeschadiging (hepatische encefalopathie), coma en uiteindelijk de dood.
• Bloedingsproblemen: Een tekort aan stollingsfactoren resulteert in ernstige bloedingen, zelfs na kleine verwondingen.
• Oedeem en Ascites: Een tekort aan albumine leidt tot vochtophoping in de buikholte (ascites) en in de benen en enkels (oedeem).
• Infecties: Een verzwakt immuunsysteem als gevolg van leverfalen maakt het lichaam vatbaarder voor infecties.

Levertransplantatie: Een Reddingsboei

Hoewel volledig zonder lever leven onmogelijk is, biedt de levertransplantatie een levensreddende optie voor mensen met ernstig leverfalen. Tijdens een levertransplantatie wordt de beschadigde lever vervangen door een gezonde lever van een donor.

Het proces van een levertransplantatie is complex en omvat:

1. Wachtlijst: Patiënten met ernstig leverfalen worden op een wachtlijst geplaatst voor een levertransplantatie. De urgentie van de transplantatie wordt bepaald door de ernst van de ziekte.
2. Donorlever: Zodra een geschikte donorlever beschikbaar is, wordt de patiënt opgeroepen voor de operatie. De donorlever kan afkomstig zijn van een overleden donor (na hersendood) of van een levende donor (meestal een familielid die een deel van zijn lever doneert).
3. Operatie: Tijdens de operatie verwijdert de chirurg de beschadigde lever en vervangt deze door de donorlever.
4. Immunosuppressie: Na de transplantatie moet de patiënt levenslang immunosuppressiva slikken om te voorkomen dat het lichaam de nieuwe lever afstoot.

Levertransplantatie is een complexe ingreep met risico's, waaronder afstoting, infecties en complicaties als gevolg van de immunosuppressiva. Echter, de overlevingskansen na een levertransplantatie zijn aanzienlijk verbeterd in de afgelopen jaren, waardoor het een waardevolle optie is voor mensen met ernstig leverfalen.

Kunstmatige Leverondersteuning: Een Brug Naar Transplantatie

Naast levertransplantatie zijn er ook kunstmatige leverondersteuningssystemen ontwikkeld. Deze systemen zijn bedoeld om de leverfunctie tijdelijk te ondersteunen totdat de lever zich herstelt of een levertransplantatie kan plaatsvinden. Deze systemen filteren het bloed en verwijderen giftige stoffen, waardoor de lever wordt ontlast en de patiënt in leven wordt gehouden. Echter, deze systemen zijn geen vervanging voor de lever en kunnen de leverfunctie slechts tijdelijk ondersteunen.

Voorbeelden van Kunstmatige Leverondersteuning

• MARS (Molecular Adsorbent Recirculating System): Dit systeem filtert albuminegebonden toxinen uit het bloed.
• SPAD (Single Pass Albumin Dialysis): Dit systeem maakt gebruik van dialyse om toxinen uit het bloed te verwijderen.

Deze systemen worden voornamelijk gebruikt als een brug naar transplantatie of om de leverfunctie te ondersteunen in afwachting van herstel.

Real-World Voorbeelden en Data

Volgens de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) worden jaarlijks ongeveer 150 levertransplantaties uitgevoerd in Nederland. De overlevingskans na een levertransplantatie is aanzienlijk. Na 1 jaar is de overlevingskans ongeveer 85-90%, en na 5 jaar ongeveer 70-80%. Deze cijfers benadrukken het belang van levertransplantatie als levensreddende behandeling voor mensen met ernstig leverfalen.

Daarnaast illustreren casestudies de impact van levertransplantatie. Personen die anders zouden zijn overleden aan levercirrose of leverkanker, kunnen dankzij een transplantatie een nieuw leven beginnen en een goede kwaliteit van leven ervaren. Deze voorbeelden benadrukken de cruciale rol van orgaandonatie en het belang van het registeren als donor.

Conclusie: De Noodzaak van een Gezonde Lever en de Waarde van Orgaandonatie

Samenvattend kunnen we concluderen dat leven zonder lever onmogelijk is. De lever is een vitaal orgaan dat betrokken is bij essentiële functies, waaronder ontgifting, metabolisme en de productie van stollingsfactoren. Leverfalen leidt snel tot levensbedreigende complicaties. Levertransplantatie biedt een levensreddende optie voor mensen met ernstig leverfalen. Kunstmatige leverondersteuningssystemen kunnen de leverfunctie tijdelijk ondersteunen, maar zijn geen vervanging voor de lever.

Het is daarom essentieel om goed voor je lever te zorgen door een gezonde levensstijl aan te houden, overmatig alcoholgebruik te vermijden en je te laten vaccineren tegen hepatitis B. Daarnaast is het belangrijk om je bewust te zijn van de waarde van orgaandonatie. Overweeg om je te registreren als donor en bespreek je wensen met je familie. Jouw beslissing kan het verschil maken tussen leven en dood voor iemand met ernstig leverfalen.