Mag Je Schakel Rijden Met Automaat Rijbewijs

De vraag of je met een automaat rijbewijs in een schakelauto mag rijden is een veelgestelde vraag in Nederland. Het antwoord is, in de meeste gevallen, nee. Dit artikel duikt dieper in deze kwestie, verklaart de redenen achter deze regelgeving, en geeft inzicht in eventuele uitzonderingen en de implicaties voor bestuurders.

De Basis: Rijbewijscategorieën en Voertuigbediening

Het Nederlandse rijbewijssysteem is onderverdeeld in verschillende categorieën, waarbij elke categorie toegang geeft tot het besturen van specifieke typen voertuigen. Het rijbewijs B, dat de meeste mensen behalen, staat in principe toe om personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen te besturen. Echter, er is een belangrijk onderscheid tussen een rijbewijs B zonder code en een rijbewijs B met de code 78.

Rijbewijs B Zonder Code 78: De Volledige Bevoegdheid

Een rijbewijs B zonder code 78 betekent dat je het rijexamen hebt afgelegd in een schakelauto. Dit geeft je de volledige bevoegdheid om zowel in schakelauto's als in automaten te rijden. Immers, je hebt aangetoond de complexere bediening van een schakelauto meester te zijn.

Rijbewijs B Met Code 78: De Beperking tot Automaten

Een rijbewijs B met code 78 krijg je als je het rijexamen hebt afgelegd in een automaat. Deze code impliceert een beperking: je mag alleen voertuigen besturen die zijn voorzien van een automatische transmissie. Het besturen van een schakelauto met een rijbewijs B met code 78 is niet toegestaan en wordt gezien als rijden zonder geldig rijbewijs voor dat specifieke type voertuig.

Waarom dit Onderscheid? De Redenen Achter de Regelgeving

De regelgeving rondom rijbewijzen en voertuigbediening is er niet zomaar. Er zitten belangrijke veiligheidsoverwegingen achter. Het besturen van een schakelauto vereist een bepaalde mate van vaardigheid en coördinatie die bij het besturen van een automaat minder essentieel is. Denk aan het koppelen, schakelen, en tegelijkertijd sturen en gas geven – handelingen die bij een automaat grotendeels wegvallen.

De overheid is van mening dat iemand die alleen in een automaat heeft leren rijden, niet automatisch de vaardigheden bezit om veilig een schakelauto te besturen. Het risico op ongevallen zou aanzienlijk toenemen als mensen zonder de juiste training in schakelauto's zouden rijden.

De Juridische Gevolgen van het Rijden in een Schakelauto met een Automaat Rijbewijs

Het besturen van een schakelauto met een rijbewijs B met code 78 wordt juridisch gezien als rijden zonder geldig rijbewijs voor dat voertuigtype. De gevolgen hiervan kunnen ernstig zijn:

• Boete: Er staat een aanzienlijke boete op rijden zonder geldig rijbewijs.
• Strafblad: Afhankelijk van de omstandigheden kan het leiden tot een aantekening op je strafblad.
• Verzekeringsproblemen: Bij een ongeval ben je niet verzekerd als je in een schakelauto rijdt met een automaat rijbewijs. De verzekeraar kan de schade verhalen op jou persoonlijk. Dit kan leiden tot hoge kosten.
• Inbeslagname Voertuig: In sommige gevallen kan de politie besluiten de auto in beslag te nemen.

Uitzonderingen en Overgangsregelingen: Bestaan Die?

Hoewel de regel strikt is, zijn er in het verleden overgangsregelingen geweest. Deze golden vaak bij de invoering van nieuwe rijbewijzen of bij wijzigingen in de wetgeving. Echter, op dit moment (2024) zijn er geen algemene uitzonderingen die toestaan om met een automaat rijbewijs in een schakelauto te rijden.

In het verleden was er bijvoorbeeld een regeling voor mensen die al een rijbewijs hadden voordat de code 78 werd ingevoerd. Zij behielden vaak de bevoegdheid om in schakelauto's te rijden, ongeacht of ze hun examen in een automaat hadden gedaan. Maar deze regelingen zijn inmiddels verlopen.

De Praktijk: Voorbeelden en Scenario's

Stel je voor: je hebt je rijbewijs gehaald in een automaat, omdat je schakelen lastig vond. Een paar jaar later leen je de auto van een vriend, die een schakelauto heeft. Je denkt: "Ach, ik kan wel een stukje rijden." Dit is dus niet toegestaan en kan, zoals hierboven beschreven, ernstige gevolgen hebben.

Een ander voorbeeld: je werkt als bezorger en je werkgever verwacht dat je zowel in automaten als in schakelauto's kunt rijden. Als je alleen een automaat rijbewijs hebt, kun je niet aan deze eis voldoen en moet je ofwel je rijbewijs uitbreiden, ofwel een andere baan zoeken.

Een concreet voorbeeld uit de rechtspraak: in 2022 werd een man beboet en kreeg een strafblad omdat hij, in het bezit van een rijbewijs B met code 78, een bestelbus met handgeschakelde versnelling bestuurde. De rechter oordeelde dat de man wist of had moeten weten dat hij niet bevoegd was om dit voertuig te besturen.

Hoe Kan Ik Wel in een Schakelauto Rijden? De Oplossingen

Als je graag in een schakelauto wilt rijden, terwijl je nu een rijbewijs B met code 78 hebt, zijn er twee hoofdopties:

Optie 1: Opnieuw Examen Doen in een Schakelauto

De meest directe manier is om opnieuw rijexamen te doen, maar dan in een schakelauto. Je hoeft niet de volledige rijopleiding opnieuw te volgen, maar het is wel aan te raden om lessen te nemen om de vaardigheden van het schakelen weer op te frissen en de juiste techniek aan te leren. Na het succesvol afronden van het examen vervalt de code 78 op je rijbewijs en mag je in beide type voertuigen rijden.

Optie 2: Praktische Toets Afleggen (Mogelijk in de Toekomst)

Er zijn discussies en plannen geweest om een praktische toets te introduceren, waarbij je, na het behalen van je automaat rijbewijs, een korte toets aflegt in een schakelauto om de code 78 te laten verwijderen. Dit zou een minder ingrijpende optie zijn dan het volledig opnieuw doen van het examen. Echter, op dit moment (2024) is deze optie nog niet beschikbaar. Houd de website van het CBR in de gaten voor updates over deze mogelijke wijziging.

De Toekomst van Rijbewijzen: Automatisering en Elektrificatie

De auto-industrie is in volle transitie. Elektrische auto's, die vrijwel altijd een automatische transmissie hebben, worden steeds populairder. Dit roept de vraag op of het onderscheid tussen automaat- en schakelrijbewijzen in de toekomst nog wel relevant zal zijn. Het is denkbaar dat, naarmate het aandeel schakelauto's afneemt, de wetgeving rondom rijbewijzen hierop zal worden aangepast.

Sommige experts voorspellen zelfs dat het schakelrijbewijs op termijn zal verdwijnen, omdat vrijwel alle nieuwe auto's automatisch geschakeld zullen zijn. Of dit daadwerkelijk zal gebeuren, en hoe snel, is nog onduidelijk. Maar het is belangrijk om de ontwikkelingen in de auto-industrie en de wetgeving te blijven volgen.

Conclusie: Wees Verstandig en Handel Veilig

Het is cruciaal om te weten dat je in Nederland niet in een schakelauto mag rijden met een automaat rijbewijs (rijbewijs B met code 78). De risico's op boetes, strafbladen, verzekeringsproblemen en ongevallen zijn te groot. Als je de vaardigheid wilt verwerven om in een schakelauto te rijden, investeer dan in extra rijlessen en doe opnieuw examen. Veiligheid staat voorop.

Check je rijbewijs. Weet welke code erop staat en wat dit betekent voor de voertuigen die je mag besturen. Informeer jezelf goed en neem geen onnodige risico's in het verkeer.

Actie: Ben je van plan om in een schakelauto te rijden, maar heb je alleen een automaat rijbewijs? Neem vandaag nog contact op met een rijschool en bespreek de mogelijkheden om je rijbewijs uit te breiden. Veiligheid boven alles!