Once Apon A Time In The West

C'era una volta il West, zoals Sergio Leone's meesterwerk in het Italiaans heet, of Once Upon a Time in the West in het Engels, is veel meer dan zomaar een western. Het is een episch gedicht, een opera van wraak, en een elegie voor een verdwijnend tijdperk. De film, uitgebracht in 1968, staat bekend om zijn trage tempo, zijn iconische personages, en de adembenemende cinematografie. Het is een fundamentele film voor liefhebbers van het genre, en heeft een enorme invloed gehad op latere filmmakers.

Een verhaal van wraak en verandering

De kern van Once Upon a Time in the West is een verhaal van wraak, vermengd met de thema's van verandering en de onvermijdelijke opkomst van de beschaving. Jill McBain (Claudia Cardinale), een voormalige prostituee uit New Orleans, arriveert in het desolate Sweetwater, Arizona, om daar met haar nieuwe echtgenoot, Brett McBain, een boer, een nieuw leven te beginnen. Echter, ze ontdekt al snel dat Brett en zijn kinderen op brute wijze zijn vermoord door Frank (Henry Fonda), een meedogenloze huurmoordenaar die werkt voor de spoorwegmagnaat Morton (Gabriele Ferzetti).

De mysterieuze "Harmonica" (Charles Bronson), een zwijgzame vreemdeling met een mondharmonica, verschijnt ten tonele en lijkt een persoonlijke vendetta tegen Frank te hebben. Samen met Cheyenne (Jason Robards), een ontsnapte bandiet met een nobel hart, helpt Harmonica Jill om Sweetwater te beschermen en degenen te wreken die haar dierbaar waren.

De personages: Iconen van het Wilde Westen

De personages in Once Upon a Time in the West zijn geen simpele cowboys en schurken. Ze zijn complexe, meerlagige figuren, die elk hun eigen motieven en geheimen hebben.

• Harmonica: De man zonder naam, gedreven door wraak, is een figuur gehuld in mysterie. Zijn mondharmonica, een constante herinnering aan een traumatisch verleden, is zijn wapen en zijn stem.
• Frank: In een verrassende castingkeuze speelt Henry Fonda, bekend om zijn heldhaftige rollen, een meedogenloze killer. Frank is ambivalent, een man die in staat is tot grote wreedheid, maar ook tot momenten van reflectie.
• Jill McBain: Claudia Cardinale schittert als Jill, een vrouw die haar verleden achter zich probeert te laten, maar gedwongen wordt om te vechten voor haar toekomst. Zij vertegenwoordigt de transformatie van het Wilde Westen, van een wetteloos gebied naar een meer geciviliseerde samenleving.
• Cheyenne: Jason Robards levert een gedenkwaardige prestatie als Cheyenne, de outlaw met het hart van goud. Hij is de perfecte aanvulling op Harmonica, die beiden de oude westen vertegenwoordigen.

Elk van deze personages draagt bij aan de rijke tapestry van de film, en hun interacties zijn cruciaal voor het begrijpen van de overkoepelende thema's.

De visuele pracht en muzikale genialiteit

Once Upon a Time in the West is niet alleen een verhaal, het is een visuele en auditieve ervaring. De adembenemende cinematografie van Tonino Delli Colli legt de uitgestrektheid en de schoonheid van het Amerikaanse Westen vast. De lange shots, de close-ups van gezichten, en de zorgvuldige compositie creëren een gevoel van spanning en drama.

De muziek van Ennio Morricone is onlosmakelijk verbonden met de film. De iconische thema's, elk geassocieerd met een specifiek personage, zijn krachtig en emotioneel. De mondharmonica, de huilende gitaren, en het orkestrale arrangement versterken de sfeer van de film en blijven je bij lang nadat de aftiteling is afgelopen. De muziek is niet slechts achtergrond; het is een actief personage in het verhaal.

Neem bijvoorbeeld het thema van Harmonica: de treurige melodie vangt perfect de pijn en de woede van het personage. Het thema van Jill is daarentegen hoopvol en veerkrachtig, wat haar vastberadenheid symboliseert om te overleven en een nieuw leven te beginnen. Morricone's gebruik van leitmotieven, muzikale thema's die aan specifieke personages of situaties zijn gekoppeld, is een belangrijk element van de film.

De komst van de spoorweg: Vooruitgang of vernietiging?

De spoorweg is een centraal symbool in Once Upon a Time in the West. Het vertegenwoordigt de opkomst van de beschaving en de onvermijdelijke verdwijning van het oude Westen. Morton, de spoorwegmagnaat, is vastbesloten om Sweetwater te verwerven, omdat het een strategische locatie is voor de spoorlijn. Hij is bereid om tot moord over te gaan om zijn doel te bereiken.

De film stelt de vraag of de komst van de spoorweg werkelijk vooruitgang betekent. Aan de ene kant brengt het nieuwe mogelijkheden en economische groei. Aan de andere kant leidt het tot de vernietiging van de oude manier van leven, de verdrijving van de oorspronkelijke bewoners, en de opkomst van machtige monopolies.

Dit thema is nog steeds relevant in de moderne wereld. Denk bijvoorbeeld aan de impact van technologie op traditionele industrieën, of de discussie over de voor- en nadelen van globalisering. Once Upon a Time in the West dwingt ons om kritisch na te denken over de gevolgen van vooruitgang en de prijs die we bereid zijn te betalen.

De invloed op de filmgeschiedenis

Once Upon a Time in the West heeft een enorme invloed gehad op de filmgeschiedenis. Sergio Leone's "Spaghetti Westerns" hebben het genre opnieuw gedefinieerd, en zijn stijl is door talloze filmmakers nagevolgd. De trage tempo, de lange shots, de iconische personages, en de krachtige muziek zijn allemaal kenmerkend voor Leone's werk.

De film heeft niet alleen invloed gehad op westerns, maar ook op andere genres, zoals actie, drama, en sciencefiction. Filmmakers als Quentin Tarantino, John Woo, en Ridley Scott hebben hun bewondering voor Leone's werk uitgesproken en zijn invloed in hun eigen films verwerkt. Denk aan de epische schaal van The Lord of the Rings, de gestileerde actie in Tarantino's films, of de sfeervolle soundtracks van Hans Zimmer: je kunt er de echo van Leone in horen.

De impact van Once Upon a Time in the West is nog steeds voelbaar in de populaire cultuur. De iconische scènes, de memorabele quotes, en de krachtige muziek zijn talloze malen geparodieerd en gehommageerd. De film is een tijdloze klassieker die generaties filmmakers en filmliefhebbers blijft inspireren.

Conclusie: Een tijdloos meesterwerk

Once Upon a Time in the West is meer dan zomaar een western. Het is een episch verhaal over wraak, verandering, en de onvermijdelijke opkomst van de beschaving. De film is een visueel en auditief meesterwerk, met iconische personages, adembenemende cinematografie, en een krachtige soundtrack. De thema's van de film zijn nog steeds relevant in de moderne wereld, en de invloed op de filmgeschiedenis is onmiskenbaar.

Als je Once Upon a Time in the West nog niet hebt gezien, dan is het hoog tijd om dat te doen. Neem de tijd, laat je meeslepen door het trage tempo, en geniet van de visuele pracht en muzikale genialiteit. Je zult niet teleurgesteld worden. En als je de film al kent, bekijk hem dan nog eens. Je zult er ongetwijfeld nieuwe dingen in ontdekken. Once Upon a Time in the West is een film die je steeds weer kunt bekijken, en die je telkens weer zal raken. Het is een echt meesterwerk.