Pijn Aan Klieren In Hals

Pijnlijke klieren in de hals, ook wel gezwollen lymfeklieren genoemd, zijn een veelvoorkomende klacht. Ze kunnen een bron van ongemak en bezorgdheid zijn. Hoewel ze vaak onschuldig zijn, is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen, vooral als de pijn aanhoudt of gepaard gaat met andere symptomen. Dit artikel bespreekt de mogelijke oorzaken van pijn aan klieren in de hals, de symptomen waar je op moet letten, en wanneer het noodzakelijk is om een arts te raadplegen.

Oorzaken van Pijnlijke Klieren in de Hals

De lymfeklieren zijn kleine, boonvormige structuren die onderdeel uitmaken van het immuunsysteem. Ze filteren lymfevocht, een heldere vloeistof die afvalstoffen en ziektekiemen door het lichaam transporteert. Wanneer het lichaam een infectie bestrijdt, kunnen de lymfeklieren in de hals opzwellen en pijnlijk worden.

Infecties

Virale infecties zijn de meest voorkomende oorzaak van pijnlijke klieren in de hals. Denk hierbij aan:

• Verkoudheid
• Griep
• Keelontsteking
• Klierkoorts (mononucleosis): Dit wordt veroorzaakt door het Epstein-Barr virus en gaat vaak gepaard met extreme vermoeidheid.
• Mazelen, bof, rode hond (BMR): Hoewel minder vaak voorkomend door vaccinatie, kunnen deze virale infecties ook leiden tot gezwollen lymfeklieren.

Bacteriële infecties kunnen ook pijnlijke klieren veroorzaken:

• Keelontsteking veroorzaakt door streptokokken (streptokokkenfaryngitis): Vereist behandeling met antibiotica.
• Huidinfecties: Infecties van de hoofdhuid, gezicht of andere delen van het lichaam kunnen leiden tot gezwollen lymfeklieren in de hals.
• Tandabces: Een infectie bij een tand kan ook invloed hebben op de lymfeklieren in de hals.

Minder vaak voorkomende infecties die pijnlijke klieren kunnen veroorzaken zijn:

• Tuberculose
• Kattenkrabziekte: Een bacteriële infectie die wordt veroorzaakt door een krab van een kat.
• Toxoplasmose: Een infectie veroorzaakt door een parasiet.
• HIV: In de vroege stadia van HIV-infectie kunnen gezwollen lymfeklieren voorkomen.

Andere Oorzaken

Naast infecties zijn er andere, minder voorkomende oorzaken van pijnlijke klieren in de hals:

• Auto-immuunziekten: Aandoeningen zoals reumatoïde artritis en lupus kunnen leiden tot gezwollen lymfeklieren.
• Allergische reacties: Sommige allergische reacties, bijvoorbeeld op bepaalde medicijnen, kunnen lymfeklierzwelling veroorzaken.
• Kanker: In zeldzame gevallen kunnen gezwollen lymfeklieren een teken zijn van kanker, zoals lymfoom of leukemie. Ook uitzaaiingen van kanker in andere delen van het lichaam (bijvoorbeeld hoofd-halskanker) kunnen lymfeklierzwelling veroorzaken.
• Medicijnen: Sommige medicijnen kunnen als bijwerking lymfeklierzwelling veroorzaken.

Symptomen en Tekenen

De symptomen van pijnlijke klieren in de hals kunnen variëren, afhankelijk van de oorzaak. De meest voorkomende symptomen zijn:

• Gezwollen lymfeklieren: De klieren voelen aan als kleine bobbeltjes onder de huid.
• Pijn of gevoeligheid: De klieren kunnen pijnlijk zijn bij aanraking.
• Roodheid en warmte: De huid rond de gezwollen klieren kan rood en warm aanvoelen.

Afhankelijk van de onderliggende oorzaak kunnen er ook andere symptomen aanwezig zijn:

• Keelpijn
• Koorts
• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Loopneus
• Oorpijn
• Nachtelijk zweten
• Onverklaarbaar gewichtsverlies

Let op: Aanhoudende vermoeidheid, onverklaarbaar gewichtsverlies en nachtelijk zweten *altijd* door een arts beoordeeld moeten worden, zeker in combinatie met gezwollen lymfeklieren.

Wanneer een Arts Raadplegen?

Hoewel pijnlijke klieren in de hals vaak onschuldig zijn en vanzelf overgaan, zijn er situaties waarin het belangrijk is om een arts te raadplegen:

• Klieren die langer dan twee weken gezwollen blijven: Als de zwelling niet afneemt, is het belangrijk om de oorzaak te laten onderzoeken.
• Klieren die erg groot zijn (groter dan 2 cm): Een grote zwelling kan wijzen op een ernstiger probleem.
• Klieren die hard aanvoelen en niet beweeglijk zijn: Dit kan een teken zijn van kanker.
• Klieren die gepaard gaan met andere zorgwekkende symptomen: Denk aan onverklaarbaar gewichtsverlies, nachtelijk zweten, aanhoudende koorts, of moeite met slikken of ademhalen.
• Als de pijn ondraaglijk is: Ernstige pijn kan wijzen op een infectie die behandeld moet worden.
• Als je je zorgen maakt: Vertrouw op je intuïtie. Als je je ongerust voelt, is het altijd verstandig om een arts te raadplegen.

Diagnose en Behandeling

De arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren en vragen stellen over je symptomen en medische geschiedenis. Afhankelijk van de bevindingen kunnen er aanvullende onderzoeken nodig zijn, zoals:

• Bloedonderzoek: Om te zoeken naar tekenen van infectie of andere aandoeningen.
• Keelkweek: Om te bepalen of er sprake is van een bacteriële infectie, zoals streptokokken.
• Biopsie: Een klein stukje weefsel wordt verwijderd voor microscopisch onderzoek. Dit wordt gedaan als er een verdenking is op kanker of een andere ernstige aandoening.
• Echografie: Om de grootte en structuur van de lymfeklieren te beoordelen.
• CT-scan of MRI-scan: Om een gedetailleerder beeld te krijgen van de lymfeklieren en omliggende structuren.

De behandeling van pijnlijke klieren in de hals hangt af van de onderliggende oorzaak:

• Virale infecties: Vaak is rust, voldoende drinken en pijnstillers voldoende.
• Bacteriële infecties: Antibiotica zijn noodzakelijk om de infectie te bestrijden.
• Allergische reacties: Antihistaminica kunnen helpen om de symptomen te verlichten.
• Auto-immuunziekten: De behandeling is gericht op het onderdrukken van het immuunsysteem.
• Kanker: De behandeling kan bestaan uit chirurgie, chemotherapie, radiotherapie of een combinatie van deze behandelingen.

Zelfzorgmaatregelen

Naast medische behandeling kun je zelf een aantal maatregelen nemen om de pijn te verlichten:

• Rust: Geef je lichaam de tijd om te herstellen.
• Voldoende drinken: Hydratatie is belangrijk voor het herstel.
• Warme compressen: Leg een warm washandje op de gezwollen klieren om de pijn te verlichten.
• Pijnstillers: Paracetamol of ibuprofen kunnen helpen om de pijn te verminderen. Volg hierbij de aanwijzingen op de verpakking.

Belangrijk: Raadpleeg altijd een arts als de klachten aanhouden of verergeren. Zelfmedicatie kan de onderliggende oorzaak maskeren en de behandeling vertragen.

Real-world voorbeelden en data

In Nederland bezoekt jaarlijks een aanzienlijk percentage van de bevolking de huisarts met klachten gerelateerd aan infecties van de bovenste luchtwegen, die vaak gepaard gaan met gezwollen lymfeklieren in de hals. Uit onderzoek blijkt dat het overgrote deel van deze gevallen veroorzaakt wordt door virale infecties en vanzelf overgaat. Echter, data van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) toont aan dat een klein percentage van de gezwollen lymfeklieren in de hals uiteindelijk een uiting is van een vorm van kanker, waardoor vroege detectie cruciaal is. Een voorbeeld is het geval van een 45-jarige man die aanhoudende gezwollen en harde lymfeklieren in zijn hals negeerde, denkende dat het een gevolg was van stress. Na maanden werd uiteindelijk lymfoom vastgesteld, waarbij de late diagnose de behandelingsopties beperkte. Dit benadrukt het belang van het serieus nemen van aanhoudende klachten en tijdig medisch advies inwinnen.

Conclusie

Pijnlijke klieren in de hals zijn een veelvoorkomende klacht die meestal wordt veroorzaakt door een infectie. In de meeste gevallen zijn de klachten mild en verdwijnen ze vanzelf. Het is echter belangrijk om een arts te raadplegen als de klachten aanhouden, verergeren of gepaard gaan met andere zorgwekkende symptomen. Vroege diagnose en behandeling kunnen ernstige complicaties voorkomen. Wees alert op je lichaam en aarzel niet om medische hulp te zoeken als je je zorgen maakt.