Schuim Uit Mond Bij Hartstilstand

Schuim uit de mond, een angstaanjagend symptoom, kan voorkomen bij verschillende medische aandoeningen, waaronder een hartstilstand. Het is belangrijk te begrijpen wat dit verschijnsel betekent, wat de onderliggende mechanismen zijn, en hoe ermee om te gaan in een noodsituatie. Dit artikel geeft een overzicht van schuimvorming uit de mond bij een hartstilstand, met de focus op de oorzaken, herkenning en eerste hulp.

Oorzaken van Schuim uit de Mond bij een Hartstilstand

Schuim uit de mond tijdens een hartstilstand is meestal geen primair symptoom van de hartstilstand zelf, maar eerder een gevolg van ineffectieve ademhaling en de accumulatie van vocht in de longen. Hieronder worden de belangrijkste oorzaken verder toegelicht:

Pulmonair Oedeem

Pulmonair oedeem, ofwel vochtophoping in de longen, is een belangrijke oorzaak van schuimvorming. Wanneer het hart niet meer effectief pompt tijdens een hartstilstand, kan er een stuwing ontstaan in de bloedvaten van de longen. Deze verhoogde druk kan ervoor zorgen dat vocht vanuit de bloedvaten naar de luchtzakjes (alveoli) in de longen lekt. Dit vocht mengt zich met lucht, waardoor er schuim ontstaat.

De schuimvorming is vaak roze-achtig van kleur, omdat er kleine hoeveelheden bloed in het vocht aanwezig kunnen zijn. Dit bloed komt vrij door beschadigde bloedvaatjes in de longen als gevolg van de hoge druk.

Inadequate Ademhaling en Aspiratie

Tijdens een hartstilstand stopt de normale ademhaling. Dit leidt tot een tekort aan zuurstof en een ophoping van koolstofdioxide in het bloed. Bovendien kunnen reflexen die de luchtwegen beschermen, zoals de hoestreflex, verminderd of afwezig zijn. Hierdoor kan speeksel, maaginhoud of ander materiaal in de luchtwegen terechtkomen (aspiratie). Dit kan de schuimvorming verergeren en het ademen verder bemoeilijken.

Verhoogde Speekselproductie

Sommige medische condities die tot een hartstilstand kunnen leiden, zoals epileptische aanvallen, kunnen gepaard gaan met een verhoogde speekselproductie. Deze overmatige speekselvorming kan bijdragen aan de schuimvorming, vooral wanneer de persoon niet in staat is om te slikken of het speeksel kwijt te raken.

Herkenning van een Hartstilstand met Schuim uit de Mond

Het herkennen van een hartstilstand is cruciaal om snel te kunnen handelen. Naast het schuim uit de mond, zijn er andere belangrijke symptomen om op te letten:

Bewusteloosheid

De persoon is niet aanspreekbaar en reageert niet op prikkels. Dit is een fundamenteel teken van een hartstilstand.

Afwezigheid van Ademhaling

Er is geen normale ademhaling te zien of te voelen. Dit kan worden gecontroleerd door te kijken, te luisteren en te voelen naar ademhalingsbewegingen gedurende maximaal 10 seconden. Let op: een incidentele, happende ademhaling (gasping) wordt niet als normale ademhaling beschouwd.

Afwezigheid van Pols

In de meeste gevallen is er geen voelbare pols. Het controleren van de pols is echter minder betrouwbaar dan het beoordelen van de ademhaling, zeker voor ongetrainde hulpverleners. De focus moet primair liggen op de ademhaling.

Cyanose

Een blauwachtige verkleuring van de lippen, de huid en de nagelbedden (cyanose) kan optreden als gevolg van een zuurstoftekort in het bloed. Dit is een teken van ernstige hypoxie.

Belangrijk: Aarzel niet om 112 te bellen als u vermoedt dat iemand een hartstilstand heeft, ook als u twijfelt. Snel handelen is essentieel!

Eerste Hulp bij een Hartstilstand met Schuim uit de Mond

De eerste hulp bij een hartstilstand is gericht op het zo snel mogelijk herstellen van de bloedsomloop en de ademhaling. Hieronder een stappenplan:

1. Alarmeer de Hulpdiensten

Bel direct 112 en meld de situatie. Geef duidelijk de locatie, het aantal slachtoffers en de aard van het probleem door. Zet indien mogelijk de telefoon op speaker of vraag iemand anders om te bellen.

2. Start Reanimatie (CPR)

Begin onmiddellijk met borstcompressies. Plaats uw handen in het midden van de borstkas en druk de borstkas 5 tot 6 cm in, met een frequentie van 100-120 compressies per minuut. Laat de borstkas na elke compressie volledig omhoog komen. Als u getraind bent in reanimatie, geef dan ook beademingen. Geef 2 beademingen na elke 30 borstcompressies (30:2). Indien u niet getraind bent in beademingen, of u voelt zich daar niet comfortabel bij, geef dan alleen borstcompressies (hands-only CPR).

3. Gebruik een AED (Automatische Externe Defibrillator)

Indien er een AED beschikbaar is, gebruik deze dan zo snel mogelijk. Volg de gesproken instructies van het apparaat. De AED analyseert het hartritme en geeft een schok indien nodig. Blijf reanimeren tussen de schokken door, zoals aangegeven door de AED.

4. Let op de Luchtweg

Probeer de luchtweg vrij te maken door de kin omhoog te tillen en het hoofd naar achteren te kantelen (tenzij er sprake is van een vermoeden van een nekletsel). Verwijder zichtbare obstakels uit de mond, zoals braaksel of speeksel. Wees voorzichtig bij het verwijderen van schuim, omdat dit de ademhaling kort kan belemmeren. Focus op de compressies en beademingen.

5. Blijf Reanimeren

Blijf reanimeren tot de hulpdiensten arriveren en het overnemen, of tot de persoon tekenen van leven vertoont (bijvoorbeeld normale ademhaling, beweging).

Data en Voorbeelden

Hoewel er geen specifieke data beschikbaar is over het percentage hartstilstanden waarbij schuim uit de mond optreedt, is bekend dat pulmonair oedeem en aspiratie relatief vaak voorkomen bij slachtoffers van een hartstilstand. Onderzoek toont aan dat snelle reanimatie en het gebruik van een AED de overlevingskansen significant verhogen.

Voorbeeld: Een 65-jarige man zakt in elkaar op straat. Omstanders constateren dat hij bewusteloos is en geen normale ademhaling heeft. Er komt schuim uit zijn mond. Ze bellen direct 112 en starten met borstcompressies. Een omstander haalt een AED uit een nabijgelegen gebouw en plaatst de elektroden. De AED adviseert een schok, die wordt toegediend. De omstanders blijven reanimeren tot de ambulance arriveert en het overneemt. De man wordt met succes gereanimeerd en herstelt in het ziekenhuis. In dit voorbeeld heeft de snelle actie van de omstanders, inclusief het gebruik van een AED, waarschijnlijk zijn leven gered. Het schuim uit de mond was een teken van pulmonair oedeem, maar belemmerde de reanimatie niet.

Conclusie

Schuim uit de mond bij een hartstilstand is een teken dat er problemen zijn met de ademhaling en de vochtbalans in de longen. Hoewel het een verontrustend symptoom kan zijn, is het essentieel om gefocust te blijven op de basisprincipes van reanimatie: alarmeren, borstcompressies, beademingen (indien getraind) en het gebruik van een AED. Snel en adequaat handelen kan levens redden. Het is van groot belang om een reanimatiecursus te volgen, zodat u voorbereid bent om in een noodsituatie effectief te kunnen handelen. Elke seconde telt!