Stoma Toch Ontlasting Via Anus

We begrijpen het. Leven met een stoma brengt uitdagingen met zich mee, en wanneer je dan ook nog te maken krijgt met onverwachte, of misschien zelfs onvrijwillige, ontlasting via de anus, kan dat enorm frustrerend en verwarrend zijn. Je bent niet alleen. Velen die een stoma hebben, worstelen met dit probleem, en het is belangrijk te weten dat er oorzaken en oplossingen zijn. Dit artikel is bedoeld om je informatie, steun en concrete stappen te bieden om dit te begrijpen en aan te pakken.

Waarom heb ik ontlasting via mijn anus na een stoma?

Om de oorzaak te begrijpen, is het belangrijk om de anatomie en de werking van je spijsverteringsstelsel te bekijken, ook na de stomaoperatie. Verschillende factoren kunnen hierbij een rol spelen:

Restfunctie van de endeldarm

Zelfs als je een stoma hebt, kan de endeldarm (het laatste stukje van je dikke darm voor de anus) nog steeds actief zijn. Dit is vooral het geval bij een colostoma (stoma op de dikke darm) en minder vaak bij een ileostoma (stoma op de dunne darm). De endeldarm kan:

Slijm produceren: De endeldarm produceert slijm om de darmwand te beschermen en te smeren. Dit slijm kan, net als ontlasting, via de anus naar buiten komen. De hoeveelheid en frequentie varieert per persoon.
Ontstekingen vertonen: Chronische ontstekingen, zoals colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn (zelfs na een stoma-aanleg), kunnen de endeldarm irriteren en leiden tot afscheiding.
Een 'fantoomgevoel' veroorzaken: Sommige mensen ervaren de sensatie alsof ze naar het toilet moeten, ook al komt er geen 'echte' ontlasting. Dit kan veroorzaakt worden door zenuwprikkeling in het gebied.
Restanten van ontlasting bevatten: Voor de operatie was de endeldarm gevuld met ontlasting. Ook na de operatie kan het enige tijd duren voordat deze restanten volledig zijn afgevoerd.

Invloed van de stoma zelf

De stomaoperatie zelf kan ook bijdragen aan ontlasting via de anus:

Veranderingen in de darmflora: De operatie kan de samenstelling van de bacteriën in je darmen veranderen, wat kan leiden tot veranderingen in de consistentie en hoeveelheid ontlasting.
Verminderde darmmotiliteit: De darmbewegingen in het resterende deel van de darm kunnen verminderd zijn, waardoor de ontlasting minder efficiënt wordt afgevoerd.
Medicatie: Bepaalde medicijnen, zoals antibiotica, kunnen de darmflora verstoren en diarree of juist obstipatie veroorzaken, wat weer kan leiden tot meer of minder ontlasting via de anus.

Andere oorzaken

Naast de bovengenoemde factoren, zijn er ook andere mogelijke oorzaken:

Fecale impactie: In zeldzame gevallen kan er een verstopping (fecale impactie) ontstaan in het rectale gedeelte, waardoor er dunne ontlasting omheen lekt.
Aambeien of fissuren: Aambeien (gezwollen bloedvaten in de anus) of fissuren (scheurtjes in de anus) kunnen pijn en bloeding veroorzaken, wat verward kan worden met ontlasting.
Incontinentie: Problemen met de sluitspier kunnen, ondanks de stoma, nog steeds leiden tot ongewild verlies van slijm of ontlasting.

Wat kan ik eraan doen? Oplossingen en tips

Er zijn verschillende manieren om de ongemakken van ontlasting via de anus na een stoma te verminderen. Het is belangrijk om met je arts of stomaverpleegkundige te overleggen om de meest geschikte behandeling voor jouw situatie te bepalen.

Medische interventies

Klysma's of rectale spoelingen: Regelmatige klysma's of rectale spoelingen kunnen helpen om de endeldarm schoon te spoelen en de hoeveelheid slijm en ontlasting te verminderen. Let op: Gebruik dit alleen in overleg met je arts of stomaverpleegkundige, aangezien overmatig gebruik de darmwand kan irriteren.
Medicatie: In sommige gevallen kan medicatie nodig zijn om de ontsteking in de endeldarm te verminderen (bijvoorbeeld bij colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn) of om de darmmotiliteit te bevorderen.
Chirurgie: In zeldzame gevallen, wanneer de klachten zeer ernstig zijn en andere behandelingen niet helpen, kan een operatie nodig zijn om de endeldarm te verwijderen (proctectomie). Dit is echter een ingrijpende procedure en wordt alleen overwogen als de voordelen opwegen tegen de risico's.

Aanpassingen in je levensstijl

Dieet: Een aangepast dieet kan de consistentie van de ontlasting beïnvloeden. Probeer vezelrijk voedsel (zoals fruit, groenten en volkoren producten) in je dieet op te nemen om de ontlasting steviger te maken. Vermijd voedingsmiddelen die diarree kunnen veroorzaken, zoals vetrijk eten, pittig eten en cafeïne. Drink voldoende water om uitdroging te voorkomen.
Bekkenbodemspieroefeningen: Bekkenbodemspieroefeningen (Kegel-oefeningen) kunnen helpen om de spieren rond de anus te versterken en de controle over de darmfunctie te verbeteren.
Toiletroutine: Probeer een regelmatige toiletroutine aan te houden om de darm te trainen en de ontlasting op een vast tijdstip te lozen.
Huidverzorging: Goede huidverzorging rond de anus is belangrijk om irritatie en infectie te voorkomen. Gebruik milde zeep en dep de huid droog na het wassen. Breng eventueel een beschermende crème aan.

Praktische tips

Inlegkruisjes of incontinentiemateriaal: Gebruik inlegkruisjes of incontinentiemateriaal om je kleding te beschermen en je zelfverzekerder te voelen.
Neem extra kleding mee: Zorg ervoor dat je altijd extra kleding meeneemt als je van huis gaat, voor het geval dat je een ongelukje hebt.
Zoek steun: Praat met andere mensen die een stoma hebben. Ervaringen uitwisselen kan enorm helpen. Er zijn verschillende stomaverenigingen en online forums waar je steun kunt vinden.
Wees open tegen je arts of stomaverpleegkundige: Schaam je niet om over je klachten te praten. Zij kunnen je helpen om de oorzaak te achterhalen en een passende behandeling te vinden.

Belangrijk om te onthouden

Het is cruciaal om te benadrukken dat ontlasting via de anus na een stoma geen falen is. Het is een complex probleem dat verschillende oorzaken kan hebben en waarvoor vaak een combinatie van behandelingen nodig is. Wees geduldig en geef niet op. Met de juiste aanpak kun je de klachten verminderen en je levenskwaliteit verbeteren.

Tegenargumenten en nuanceringen

Soms hoor je dat ontlasting via de anus na een stoma 'normaal' is en dat je er maar mee moet leren leven. Hoewel het inderdaad vaak voorkomt, betekent dat niet dat er niets aan te doen is. Het is belangrijk om je klachten serieus te nemen en op zoek te gaan naar oplossingen die voor jou werken. Aan de andere kant is het ook belangrijk om realistische verwachtingen te hebben. Het is misschien niet mogelijk om de ontlasting volledig te stoppen, maar het is wel mogelijk om de klachten te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Samenvatting en vervolgstappen

Ontlasting via de anus na een stoma kan verschillende oorzaken hebben, waaronder restfunctie van de endeldarm, invloed van de stoma zelf en andere medische aandoeningen. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk, waaronder medische interventies, aanpassingen in je levensstijl en praktische tips. Het is belangrijk om met je arts of stomaverpleegkundige te overleggen om de meest geschikte behandeling voor jouw situatie te bepalen. Wees geduldig en geef niet op. Er is hoop op verbetering.

Neem de volgende stap: Maak een afspraak met je arts of stomaverpleegkundige om je klachten te bespreken en een plan van aanpak te maken. Welke vragen heb je over jouw situatie? Schrijf ze op en neem ze mee naar je afspraak.