Top 3 Oorzaken Vallen Ouderen

Kent u dat gevoel? Een moment van onbalans, een plotselinge duizeling… en voor u het weet, ligt u op de grond. Vallen is een serieus probleem, vooral voor ouderen. Het kan leiden tot ernstige verwondingen, angst en een vermindering van de zelfstandigheid. Maar waarom vallen ouderen eigenlijk zo vaak? Laten we eens kijken naar de top 3 oorzaken en wat u eraan kunt doen.

Oorzaak 1: Verminderde Spierkracht en Balans

Een van de meest voorkomende oorzaken van vallen bij ouderen is de afname van spierkracht en evenwicht. Naarmate we ouder worden, verliezen we spiermassa (een proces dat sarcopenie heet) en neemt de functionaliteit van ons evenwichtsorgaan af. Dit maakt het moeilijker om ons evenwicht te bewaren, vooral tijdens onverwachte bewegingen of op oneffen oppervlakken.

Statistieken liegen er niet om: onderzoek toont aan dat ongeveer 30% van de 65-plussers minstens één keer per jaar valt. En het risico neemt toe met de leeftijd. De gevolgen kunnen verstrekkend zijn, van blauwe plekken en verstuikingen tot botbreuken, vooral heupfracturen. Heupfracturen leiden vaak tot langdurige revalidatie en een verminderde kwaliteit van leven.

Wat kunt u eraan doen?

Gelukkig is er veel dat u kunt doen om de spierkracht en het evenwicht te verbeteren en te behouden:

• Regelmatige lichaamsbeweging: Doe oefeningen die de spieren versterken, zoals squats, lunges, en arm lifts met gewichten (of waterflessen als u begint). Overleg met een fysiotherapeut over een trainingsprogramma dat past bij uw mogelijkheden.
• Evenwichtsoefeningen: Probeer op één been te staan (houd u vast als dat nodig is), loop op een rechte lijn, of doe tai chi. Dit helpt om uw evenwichtsgevoel te verbeteren.
• Vitamine D: Een tekort aan vitamine D kan spierzwakte veroorzaken. Zorg voor voldoende vitamine D via voeding (vette vis, eieren) of supplementen, vooral in de wintermaanden.

Een persoonlijk verhaal: Mevrouw Jansen (82) viel regelmatig in haar eigen huis. Na een val waarbij ze haar pols brak, begon ze met een speciaal oefenprogramma bij de fysiotherapeut. Binnen enkele maanden merkte ze een aanzienlijke verbetering in haar spierkracht en evenwicht. Ze voelt zich nu veel zekerder en is niet meer bang om te vallen.

Oorzaak 2: Medicatie en Medische Aandoeningen

Het gebruik van bepaalde medicatie en de aanwezigheid van bepaalde medische aandoeningen kunnen het risico op vallen aanzienlijk verhogen. Sommige medicijnen, zoals slaapmiddelen, antidepressiva, en bloeddrukverlagers, kunnen duizeligheid, slaperigheid, of verwardheid veroorzaken, wat de kans op een val vergroot. Bovendien kunnen aandoeningen zoals artritis, diabetes, hartproblemen, en neurologische aandoeningen (zoals de ziekte van Parkinson) het evenwicht en de coördinatie beïnvloeden.

Het is belangrijk om te weten dat de interactie tussen verschillende medicijnen ook het valrisico kan verhogen. Een zogenaamde "medicatiecheck" bij uw huisarts of apotheker kan hierbij helpen.

Wat kunt u eraan doen?

Het is cruciaal om de impact van medicatie en medische aandoeningen op uw valrisico te minimaliseren:

• Medicatie beoordeling: Bespreek uw medicatie met uw arts of apotheker. Vraag of er medicijnen zijn die uw duizeligheid of slaperigheid kunnen veroorzaken, en of er alternatieven zijn.
• Behandel medische aandoeningen: Laat uw medische aandoeningen goed behandelen. Regelmatige controles en adequate behandeling van aandoeningen zoals artritis, diabetes, en hartproblemen kunnen uw evenwicht en stabiliteit verbeteren.
• Hulpmiddelen: Overweeg het gebruik van hulpmiddelen, zoals een wandelstok of rollator, als u moeite heeft met lopen of uw evenwicht bewaren.

Denk hierover na: Vraag uw arts om een verwijzing naar een ergotherapeut. Een ergotherapeut kan u helpen met aanpassingen in uw huis en het aanleren van technieken om veiliger te bewegen.

Oorzaak 3: Omgevingsfactoren

De omgeving waarin we leven speelt een belangrijke rol bij het valrisico. Stolpervallen, zoals losliggende vloerkleden, slecht verlichte ruimtes, gladde vloeren, en obstakels op de looproute, kunnen een val veroorzaken, vooral als u al problemen heeft met uw evenwicht of zicht.

Een onderzoek van VeiligheidNL toonde aan dat een groot deel van de valincidenten in huis plaatsvindt, vaak in de badkamer, de keuken, of op de trap.

Wat kunt u eraan doen?

Maak uw huis veiliger door de volgende maatregelen te nemen:

• Verwijder struikelgevaren: Zorg ervoor dat er geen losliggende vloerkleden, snoeren, of andere obstakels op de looproutes zijn.
• Verbeter de verlichting: Zorg voor voldoende verlichting in alle ruimtes, vooral op de trap en in de badkamer. Gebruik nachtlampjes om de weg naar het toilet te verlichten.
• Installeer handgrepen: Installeer handgrepen in de badkamer, bij het toilet, en langs de trap om u te helpen bij het opstaan en lopen.
• Antislip maatregelen: Gebruik antislip matten in de badkamer en keuken om uitglijden te voorkomen.
• Draag stevige schoenen: Draag binnenshuis stevige schoenen of pantoffels met antislip zolen. Vermijd sokken zonder schoenen, omdat dit het risico op uitglijden vergroot.

Praktisch advies: Maak een rondje door uw huis en bekijk kritisch de mogelijke valrisico's. Vraag eventueel een familielid of vriend om mee te kijken en u te helpen bij het identificeren van gevaren.

Vallen voorkomen is beter dan genezen. Door aandacht te besteden aan de top 3 oorzaken – verminderde spierkracht en balans, medicatie en medische aandoeningen, en omgevingsfactoren – kunt u het risico op vallen aanzienlijk verminderen en uw zelfstandigheid en kwaliteit van leven behouden. Neem de controle over uw veiligheid en begin vandaag nog met het implementeren van deze tips. Uw gezondheid en welzijn zijn het waard!