Verschil Geregistreerd Partnerschap Of Samenlevingscontract

Stel je voor: je hebt de liefde van je leven gevonden en jullie zijn klaar voor de volgende stap. Misschien denken jullie aan samenwonen, of zelfs verder. Maar welke stappen moet je dan zetten op juridisch vlak? Vaak komen dan het geregistreerd partnerschap en het samenlevingscontract ter sprake. Maar wat zijn precies de verschillen? En welke vorm past het beste bij jullie situatie? Dit artikel is bedoeld voor iedereen die op zoek is naar antwoorden op deze vragen en helpt je bij het maken van een weloverwogen keuze. We leggen de belangrijkste verschillen en overeenkomsten uit, zodat je goed geïnformeerd bent voordat je een beslissing neemt.

Wat is een Samenlevingscontract?

Een samenlevingscontract is een schriftelijke overeenkomst tussen twee personen die samenwonen, maar geen huwelijk of geregistreerd partnerschap willen aangaan. Het regelt de praktische en financiële aspecten van hun samenleving. Denk hierbij aan de verdeling van kosten, de eigendom van goederen en afspraken over alimentatie bij een eventuele breuk.

Belangrijkste kenmerken van een samenlevingscontract:

Flexibiliteit: Jullie bepalen grotendeels zelf wat er in het contract komt te staan.
Geen automatische erfrechtelijke aanspraken: Zonder testament erven partners niet automatisch van elkaar.
Geen automatische partneralimentatie: Afspraken hierover moeten specifiek in het contract worden opgenomen.
Geen automatische verdeling van bezittingen bij beëindiging: Afspraken hierover moeten in het contract staan.

Het is cruciaal om te onthouden dat een samenlevingscontract opgesteld moet worden bij een notaris om bepaalde rechten, zoals het partnerpensioen, te kunnen claimen.

Wat is een Geregistreerd Partnerschap?

Een geregistreerd partnerschap is een door de wet erkende samenlevingsvorm, die qua rechten en plichten sterk lijkt op een huwelijk. Het is een formele verbintenis tussen twee personen die hun relatie officieel willen vastleggen.

Belangrijkste kenmerken van een geregistreerd partnerschap:

Meer rechten en plichten dan een samenlevingscontract: Denk aan erfrechtelijke aanspraken, recht op partneralimentatie en gezamenlijk gezag over kinderen.
Formaliteiten bij aangaan en beëindiging: Er zijn wettelijke procedures die gevolgd moeten worden.
Automatische verdeling van bezittingen bij beëindiging (tenzij huwelijkse voorwaarden): Net als bij een huwelijk geldt een gemeenschap van goederen, tenzij anders is vastgelegd.
Erfrechtelijke aanspraken: Partners erven automatisch van elkaar, tenzij anders is bepaald in een testament.

Net als bij een huwelijk, worden bezittingen en schulden die tijdens het geregistreerd partnerschap zijn opgebouwd, in principe 50/50 verdeeld bij beëindiging. Dit noemen we de gemeenschap van goederen. Het is belangrijk om te weten dat vanaf 1 januari 2018 een beperkte gemeenschap van goederen geldt, wat inhoudt dat bezittingen en schulden die vóór het partnerschap zijn opgebouwd, buiten de gemeenschap vallen.

De Belangrijkste Verschillen op een Rij

Laten we de belangrijkste verschillen tussen een samenlevingscontract en een geregistreerd partnerschap overzichtelijk weergeven:

Rechten en Plichten:

Samenlevingscontract: Minder rechten en plichten. Flexibel in te richten, maar vereist actieve vastlegging van afspraken.
Geregistreerd Partnerschap: Meer rechten en plichten, wettelijk vastgelegd. Sterke overeenkomst met het huwelijk.

Erfrecht:

Samenlevingscontract: Geen automatische erfrechtelijke aanspraken, testament is noodzakelijk.
Geregistreerd Partnerschap: Automatische erfrechtelijke aanspraken, tenzij anders bepaald in een testament.

Beëindiging:

Samenlevingscontract: Eenvoudiger te beëindigen, vaak geen tussenkomst van een rechter nodig (afhankelijk van de inhoud van het contract).
Geregistreerd Partnerschap: Meer formaliteiten vereist, soms tussenkomst van een rechter (vooral bij minderjarige kinderen).

Partneralimentatie:

Samenlevingscontract: Alleen recht op partneralimentatie als dit expliciet is opgenomen in het contract.
Geregistreerd Partnerschap: Recht op partneralimentatie na beëindiging, conform wettelijke regels.

Internationaal Recht:

Een belangrijk verschil is de internationale erkenning. Een geregistreerd partnerschap wordt niet in alle landen erkend als gelijkwaardig aan een huwelijk. Dit kan van belang zijn als je bijvoorbeeld in het buitenland woont of van plan bent te gaan wonen. Een samenlevingscontract wordt vaak minder breed erkend dan een geregistreerd partnerschap.

Wanneer Kies je wat?

De keuze tussen een samenlevingscontract en een geregistreerd partnerschap hangt af van jullie persoonlijke situatie en wensen. Om jullie te helpen een weloverwogen keuze te maken, hier enkele scenario's:

Kies een Samenlevingscontract als:

Jullie flexibiliteit belangrijk vinden en zelf willen bepalen welke afspraken jullie vastleggen.
Jullie (nog) geen behoefte hebben aan de uitgebreide wettelijke regelingen van een geregistreerd partnerschap.
Jullie eerst willen "proefdraaien" voordat jullie een meer formele verbintenis aangaan.
Jullie bewust geen erfrechtelijke aanspraken op elkaar willen hebben zonder testament.

Kies een Geregistreerd Partnerschap als:

Jullie zekerheid willen over de wettelijke rechten en plichten die bij een formele relatie horen.
Jullie elkaar automatisch willen beschermen in geval van overlijden (erfrecht).
Jullie gezamenlijk gezag over jullie kinderen willen hebben (indien van toepassing).
Jullie een formele bevestiging van jullie relatie belangrijk vinden, vergelijkbaar met een huwelijk.
Jullie in de toekomst mogelijk willen trouwen. Een geregistreerd partnerschap kan een goede opstap zijn.

Belangrijk: Beide vormen vereisen dat je goed nadenkt over de gevolgen. Laat je adviseren door een notaris of jurist om te zorgen dat de gekozen vorm aansluit bij jullie specifieke behoeften.

Stap voor Stap: Wat moet je doen?

Ongeacht of je kiest voor een samenlevingscontract of een geregistreerd partnerschap, hier is een stappenplan:

Samenlevingscontract:

Bespreek jullie wensen en afspraken: Wat willen jullie regelen in het contract? Denk aan de verdeling van kosten, bezittingen, schulden en eventuele alimentatie.
Zoek een notaris: Een notaris kan jullie adviseren en het contract opstellen. Een notarieel samenlevingscontract is nodig om aanspraak te kunnen maken op partnerpensioen.
Onderteken het contract: Lees het contract zorgvuldig door en onderteken het in aanwezigheid van de notaris.
Registreer het contract (optioneel): Sommige gemeenten bieden de mogelijkheid om het samenlevingscontract te registreren. Dit kan handig zijn als bewijs van de samenleving.

Geregistreerd Partnerschap:

Meld je aan bij de gemeente: Maak een afspraak bij de gemeente waar jullie het partnerschap willen laten registreren.
Lever de benodigde documenten aan: Denk aan identiteitsbewijzen, geboorteaktes en eventueel bewijs van eerdere huwelijken of partnerschappen.
Kies een datum en locatie: In overleg met de gemeente bepalen jullie de datum en locatie van de registratie.
Voltrekking van het partnerschap: Tijdens een ceremoniële bijeenkomst verklaren jullie officieel dat jullie een geregistreerd partnerschap aangaan.
Ondertekening van de akte: Jullie ondertekenen de partnerschapsakte in aanwezigheid van een ambtenaar van de burgerlijke stand.

Belastingvoordelen en -nadelen

Zowel een samenlevingscontract als een geregistreerd partnerschap kunnen invloed hebben op jullie belastingaangifte. Het is belangrijk om je hierover te laten informeren door een belastingadviseur of de Belastingdienst. Enkele belangrijke punten zijn:

Aangifte doen als fiscale partners: Onder bepaalde voorwaarden kunnen jullie als fiscale partners aangifte doen. Dit kan voordelig zijn, maar ook nadelig.
Heffingskortingen: Fiscale partners kunnen bepaalde heffingskortingen verdelen.
Erfbelasting: Bij overlijden van een partner kan erfbelasting verschuldigd zijn. De hoogte van de vrijstelling en het tarief zijn afhankelijk van de relatie tussen de partners.

Het is essentieel om je te verdiepen in de fiscale aspecten van jullie situatie, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.

Tot slot: Maak de juiste keuze voor JULLIE

De keuze tussen een samenlevingscontract en een geregistreerd partnerschap is een persoonlijke. Er is geen "goed" of "fout" antwoord. Het belangrijkste is dat jullie samen goed nadenken over wat jullie willen en welke vorm het beste aansluit bij jullie behoeften en wensen. Laat je adviseren door professionals, zoals een notaris, jurist of belastingadviseur, om ervoor te zorgen dat jullie een weloverwogen beslissing nemen. Door je goed te informeren, kunnen jullie een stevige basis leggen voor een mooie toekomst samen.