Verschil Meta Analyse En Systematische Review

Heb je ooit geprobeerd wijs te worden uit een stapel onderzoeksartikelen over hetzelfde onderwerp? Overweldigend, toch? Twee methoden die onderzoekers gebruiken om die chaos te structureren en conclusies te trekken, zijn de systematische review en de meta-analyse. Hoewel de termen vaak door elkaar worden gebruikt, zijn er cruciale verschillen tussen beide. In dit artikel ontrafelen we deze verschillen op een heldere en begrijpelijke manier.

Wat is een Systematische Review?

Een systematische review is een uitgebreid en methodisch overzicht van alle beschikbare onderzoeken die een specifieke onderzoeksvraag beantwoorden. Denk aan een detective die alle aanwijzingen verzamelt en analyseert om een zaak op te lossen. Het doel is om een objectief en volledig beeld te krijgen van de huidige kennis over een bepaald onderwerp.

Kenmerken van een Systematische Review:

• Definitie van een duidelijke onderzoeksvraag: Wat wil je precies weten? Bijvoorbeeld: "Is mindfulness effectief bij het verminderen van angst bij adolescenten?"
• Uitgebreide zoekstrategie: Zoeken in verschillende databases, grijze literatuur (ongepubliceerde onderzoeken) en handmatig zoeken naar relevante artikelen.
• Criteria voor inclusie en exclusie: Welke studies worden opgenomen in de review en welke niet? Dit wordt vastgelegd in een vooraf gedefinieerd protocol.
• Beoordeling van de kwaliteit van de studies: Kritisch beoordelen van de methodologische kwaliteit van de opgenomen studies om de betrouwbaarheid van de resultaten te waarborgen.
• Synthese van de resultaten: Het samenvatten en presenteren van de resultaten van de individuele studies. Dit kan kwalitatief (beschrijvend) of kwantitatief (statistisch) gebeuren.

Waarom is een systematische review belangrijk? Omdat het helpt om de beste beschikbare bewijs te vinden, bias te verminderen en beslissingen te ondersteunen in de praktijk (bijvoorbeeld in de gezondheidszorg of het onderwijs).

Wat is een Meta-Analyse?

Een meta-analyse is een statistische techniek die wordt gebruikt om de resultaten van meerdere onafhankelijke studies over hetzelfde onderwerp te combineren en een overkoepelend effect te berekenen. Stel je voor dat je meerdere kleine vijvers hebt en je wilt weten hoeveel water er in totaal is. Een meta-analyse voegt al het water van de individuele studies samen om een grotere, nauwkeurigere schatting te krijgen.

Kenmerken van een Meta-Analyse:

• Statistische analyse: Gebruik van statistische methoden om de effecten van de individuele studies te poolen.
• Berekenen van een overall effect size: Het bepalen van de grootte van het effect van een interventie of de relatie tussen twee variabelen, gebaseerd op de gecombineerde data.
• Beoordelen van heterogeniteit: Nagaan of de resultaten van de individuele studies voldoende vergelijkbaar zijn om ze te kunnen combineren.
• Onderzoeken van publicatiebias: Nagaan of er sprake is van een vertekening in de literatuur, waarbij alleen studies met significante resultaten gepubliceerd worden.

Waarom is een meta-analyse belangrijk? Omdat het de statistische power verhoogt, de nauwkeurigheid van de schatting verbetert en inconsistenties tussen studies kan verklaren.

Het Cruciale Verschil: Systematische Review versus Meta-Analyse

Het belangrijkste verschil is dat een systematische review een methode is om onderzoek te synthetiseren, terwijl een meta-analyse een statistische techniek is die binnen een systematische review kan worden gebruikt. Met andere woorden, een meta-analyse is een onderdeel dat in sommige systematische reviews wordt opgenomen, maar niet in alle.

Denk er zo over: een systematische review is de grotere container (het hele project), en een meta-analyse is een van de tools die je kunt gebruiken om de inhoud van die container te analyseren (een specifiek onderdeel van het project).

Hier is een tabel die de verschillen samenvat:

Wanneer wordt een Meta-Analyse Wel en Niet Gebruikt?

Een meta-analyse is niet altijd mogelijk of wenselijk binnen een systematische review. Het hangt af van de aard en kwaliteit van de beschikbare data.

Wanneer wél een meta-analyse?

• Wanneer er voldoende studies zijn die dezelfde onderzoeksvraag beantwoorden en vergelijkbare uitkomstmaten gebruiken.
• Wanneer de studies van voldoende kwaliteit zijn om de resultaten te kunnen combineren.
• Wanneer de heterogeniteit tussen de studies relatief laag is. Hoge heterogeniteit betekent dat de studies te veel van elkaar verschillen om een betekenisvolle overall effect size te berekenen.

Wanneer géén meta-analyse?

• Wanneer er weinig studies beschikbaar zijn.
• Wanneer de studies te veel van elkaar verschillen in termen van design, interventie of uitkomstmaten.
• Wanneer de data van de individuele studies niet beschikbaar zijn of onvoldoende gedetailleerd.
• Wanneer de kwaliteit van de studies te laag is.

In deze gevallen zal de systematische review zich richten op een narratieve synthese van de resultaten, waarbij de bevindingen van de individuele studies worden beschreven en vergeleken, zonder een formele statistische analyse.

Een Praktisch Voorbeeld

Stel dat je wilt weten of het gebruik van smartphones de slaapkwaliteit van studenten beïnvloedt. Je voert een systematische review uit en zoekt naar alle relevante studies over dit onderwerp.

• Je vindt 20 studies die aan je inclusiecriteria voldoen.
• 15 van deze studies hebben een vergelijkbaar design en meten de slaapkwaliteit op dezelfde manier (bijvoorbeeld met een vragenlijst). De data uit deze 15 studies kun je statistisch combineren door middel van een meta-analyse.
• De overige 5 studies gebruiken andere methoden of uitkomstmaten. Deze studies kun je niet meenemen in de meta-analyse, maar je bespreekt ze wel in de systematische review.

De meta-analyse laat zien dat er een licht negatief effect is van smartphonegebruik op de slaapkwaliteit. De systematische review biedt een breder perspectief, door ook rekening te houden met de studies die niet in de meta-analyse konden worden opgenomen en door de kwaliteit van alle studies te beoordelen.

Conclusie

Zowel systematische reviews als meta-analyses zijn essentiële hulpmiddelen voor het synthetiseren van onderzoek en het maken van evidence-based beslissingen. Het is belangrijk om de verschillen tussen beide te begrijpen, zodat je de juiste methode kunt kiezen voor je onderzoeksvraag. Een systematische review is een bredere aanpak die kan, maar niet noodzakelijkerwijs, een meta-analyse omvat. Door systematisch te werk te gaan en alle beschikbare bewijs te analyseren, kun je tot betrouwbare en waardevolle conclusies komen. We hopen dat dit artikel de verschillen tussen deze twee belangrijke onderzoeksmethoden verduidelijkt heeft. Gebruik deze kennis om kritisch onderzoek te beoordelen en bewuste beslissingen te nemen!