Waardering Deelneming Kostprijs Of Nettovermogenswaarde

Voelt u zich soms overweldigd door de financiële terminologie rondom deelnemingen? U bent niet de enige. De termen waarderingsgrondslag, deelneming, kostprijs en nettovermogenswaarde kunnen complex en verwarrend zijn. Dit artikel is geschreven om u helderheid te verschaffen, zodat u beter geïnformeerde beslissingen kunt nemen.

Wat is een Deelneming?

Laten we beginnen met de basis: wat is een deelneming precies? In essentie is een deelneming een aandelenbezit in een andere onderneming. Het gaat verder dan een simpele belegging; het impliceert een zekere invloed en betrokkenheid bij het bestuur van de andere onderneming. De drempel voor een deelneming ligt vaak rond de 20% van de aandelen, maar dit kan variëren afhankelijk van de specifieke wet- en regelgeving.

Voorbeeld: Stel, uw bedrijf, 'Alpha BV', koopt 30% van de aandelen in 'Beta NV'. Alpha BV heeft nu een deelneming in Beta NV, en kan invloed uitoefenen op het beleid van Beta NV.

Waarom is de Waardering van een Deelneming Belangrijk?

De waardering van een deelneming is cruciaal voor diverse redenen:

• Financiële Rapportage: De waarde van een deelneming moet correct worden weergegeven in de jaarrekening van het moederbedrijf. Dit is van belang voor een correct beeld van de financiële positie.
• Besluitvorming: De waardering helpt bij het beoordelen van de prestaties van de deelneming en bij de beslissing om de deelneming te behouden, uit te breiden of af te stoten.
• Belasting: De waardering kan impact hebben op de te betalen belasting.
• Fusies en Overnames: Bij de aankoop of verkoop van een bedrijf is de waardering van de deelnemingen essentieel voor de prijsbepaling.

Een verkeerde waardering kan leiden tot misleidende financiële informatie, onjuiste beslissingen en uiteindelijk financiële schade. Daarom is het essentieel om de juiste waarderingsmethode te kiezen.

De Kostprijs: Een Eenvoudige Benadering

De kostprijs is de meest simpele manier om een deelneming te waarderen. Het is letterlijk de prijs die betaald is voor de aandelen van de deelneming, inclusief bijkomende kosten zoals transactiekosten. De deelneming blijft voor deze waarde op de balans staan, tenzij er sprake is van een duurzame waardevermindering.

Voordelen van de kostprijsmethode:

• Eenvoudig te begrijpen en toe te passen.
• Objectief, omdat de waarde gebaseerd is op een concrete transactie.

Nadelen van de kostprijsmethode:

• Reflecteert niet de actuele waarde van de deelneming. De marktwaarde kan in de loop der tijd significant veranderen.
• Geeft geen inzicht in de prestaties van de deelneming na de aankoop.

De kostprijsmethode is vaak geschikt voor kleinere deelnemingen waarbij de invloed van het moederbedrijf beperkt is en de actuele waarde minder relevant is.

De Nettovermogenswaarde: Meer Inzicht in de Prestaties

De nettovermogenswaarde (NVM) methode, ook wel equity methode genoemd, is een complexere, maar vaak meer accurate manier om een deelneming te waarderen. Hierbij wordt de initiële kostprijs van de deelneming aangepast aan de veranderingen in het eigen vermogen van de deelnemende onderneming (de 'dochteronderneming'). Als de dochteronderneming winst maakt, stijgt de waarde van de deelneming op de balans van het moederbedrijf. Omgekeerd daalt de waarde bij verlies.

Hoe werkt de nettovermogenswaarde methode?

1. Bepaal de initiële kostprijs van de deelneming.
2. Bereken het percentage van het eigen vermogen van de dochteronderneming dat aan de deelneming toekomt.
3. Pas de waarde van de deelneming jaarlijks aan met het percentage van de winst of het verlies van de dochteronderneming.
4. Corrigeer eventueel voor dividenden die zijn ontvangen van de dochteronderneming (deze verminderen de waarde van de deelneming).

Voorbeeld: Alpha BV heeft een deelneming van 40% in Beta NV. Aanvankelijk betaalde Alpha BV €1.000.000 voor de aandelen. Beta NV maakt in het eerste jaar €200.000 winst. De waarde van de deelneming van Alpha BV stijgt met 40% van €200.000, dus met €80.000. De waarde van de deelneming op de balans van Alpha BV is nu €1.080.000.

Voordelen van de nettovermogenswaarde methode:

• Geeft een beter beeld van de economische realiteit dan de kostprijsmethode, omdat het de prestaties van de deelneming weerspiegelt.
• Geeft inzicht in de bijdrage van de deelneming aan de winstgevendheid van het moederbedrijf.

Nadelen van de nettovermogenswaarde methode:

• Complexer dan de kostprijsmethode.
• Vereist gedetailleerde financiële informatie over de dochteronderneming.

De NVM methode is verplicht voor significante deelnemingen waarbij het moederbedrijf een aanzienlijke invloed kan uitoefenen op het beleid van de dochteronderneming. Dit wordt vaak vastgelegd in de wet- en regelgeving (zoals de Nederlandse Burgerlijk Wetboek Boek 2).

Wanneer Kies je Welke Methode?

De keuze tussen de kostprijs en nettovermogenswaarde methode hangt af van verschillende factoren, waaronder:

• De grootte van de deelneming: Hoe groter de deelneming, hoe groter de invloed en hoe waarschijnlijker dat de NVM methode vereist is.
• De mate van invloed: Als het moederbedrijf aanzienlijke invloed kan uitoefenen op het beleid van de dochteronderneming, is de NVM methode meer geschikt.
• De significantie van de deelneming: Is de deelneming een belangrijk onderdeel van het totale vermogen van het moederbedrijf? Dan is een meer accurate waardering (NVM) belangrijk.
• Wet- en regelgeving: De wet stelt eisen aan de keuze van de waarderingsmethode, afhankelijk van de omstandigheden.

Overzicht:

Waardevermindering: Wanneer Moet je Afwaarderen?

Zowel bij de kostprijs als bij de nettovermogenswaarde methode kan het voorkomen dat er sprake is van een waardevermindering. Dit betekent dat de waarde van de deelneming blijvend lager is dan de boekwaarde (de waarde op de balans).

Wanneer is er sprake van een waardevermindering?

• De dochteronderneming maakt structureel verlies.
• De marktwaarde van de dochteronderneming daalt significant en duurzaam.
• Er zijn andere factoren die de waarde van de deelneming negatief beïnvloeden, zoals juridische procedures of technologische ontwikkelingen.

Als er sprake is van een waardevermindering, moet de deelneming worden afgewaardeerd tot de realiseerbare waarde (de waarde waarvoor de deelneming verkocht zou kunnen worden). Deze afwaardering wordt als een verlies geboekt in de winst- en verliesrekening.

Voorbeeld: Alpha BV heeft een deelneming in Beta NV met een boekwaarde van €1.000.000. Door slechte prestaties daalt de marktwaarde van Beta NV significant. Een onafhankelijke taxatie geeft aan dat de realiseerbare waarde van de deelneming nog maar €700.000 is. Alpha BV moet de deelneming afwaarderen met €300.000.

Conclusie

Het waarderen van een deelneming is een essentieel onderdeel van de financiële verslaglegging en besluitvorming. De keuze tussen de kostprijs en de nettovermogenswaarde methode hangt af van de specifieke omstandigheden, waaronder de grootte en invloed van de deelneming. Een correcte waardering geeft inzicht in de prestaties van de deelneming en draagt bij aan een betrouwbaar beeld van de financiële positie van het bedrijf. Blijf alert op mogelijke waardeverminderingen en zorg voor een tijdige afwaardering om te voorkomen dat de financiële positie verkeerd wordt weergegeven. Raadpleeg bij twijfel altijd een accountant of andere financieel adviseur.