Waarom Lage Bloeddruk Bij Parkinson

Lage bloeddruk, of hypotensie, is een veelvoorkomend en vaak onderschat probleem bij mensen met de ziekte van Parkinson. Hoewel de symptomen van Parkinson zelf al een aanzienlijke impact hebben op de kwaliteit van leven, kan de aanwezigheid van lage bloeddruk deze impact verder vergroten. Dit artikel onderzoekt de oorzaken van lage bloeddruk bij Parkinson, de verschillende vormen ervan, de impact op de patiënt en de beschikbare behandelingsmogelijkheden.

Waarom komt Lage Bloeddruk voor bij Parkinson?

Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan het optreden van lage bloeddruk bij mensen met Parkinson. Deze factoren kunnen grofweg worden ingedeeld in de volgende categorieën:

1. Aantasting van het Autonome Zenuwstelsel

De ziekte van Parkinson is niet alleen een aandoening van de hersengebieden die beweging controleren. Het kan ook het autonome zenuwstelsel aantasten. Dit zenuwstelsel reguleert onbewuste functies zoals hartslag, bloeddruk, spijsvertering en temperatuurregeling. Beschadiging van het autonome zenuwstelsel, een proces dat bekend staat als autonome disfunctie, kan leiden tot een verminderd vermogen om de bloeddruk adequaat te reguleren. Dit resulteert vaak in hypotensie, vooral in bepaalde situaties.

Voorbeeld: Stel je voor dat een persoon met Parkinson opstaat vanuit een liggende positie. Bij gezonde mensen vernauwen de bloedvaten in de benen automatisch, waardoor er voldoende bloed naar de hersenen wordt gestuurd om duizeligheid te voorkomen. Bij Parkinsonpatiënten met autonome disfunctie werkt dit mechanisme minder goed of helemaal niet, waardoor de bloeddruk daalt en duizeligheid, wazig zien of zelfs flauwvallen kunnen optreden.

2. Medicatie

De medicijnen die worden gebruikt om de symptomen van Parkinson te behandelen, met name levodopa en dopamine-agonisten, kunnen bijwerkingen hebben die de bloeddruk beïnvloeden. Deze medicijnen verhogen de dopamine niveaus in de hersenen, wat kan leiden tot een verlaging van de bloeddruk. Hoewel deze medicijnen essentieel zijn voor het beheersen van de motorische symptomen van Parkinson, is het belangrijk om de bloeddruk in de gaten te houden en de dosering indien nodig aan te passen.

Data: Studies hebben aangetoond dat een significant percentage van de Parkinsonpatiënten die levodopa gebruiken, last krijgt van hypotensie. De exacte percentages variëren, maar het is een bekende bijwerking die artsen nauwlettend in de gaten houden.

3. Dehydratie

Dehydratie kan lage bloeddruk verergeren. Mensen met Parkinson kunnen moeite hebben om voldoende te drinken, bijvoorbeeld door slikproblemen (dysfagie) of verminderde dorstprikkels. Ook bepaalde medicijnen kunnen uitdroging bevorderen. Een tekort aan vocht in het lichaam vermindert het bloedvolume, wat direct leidt tot een lagere bloeddruk.

4. Leeftijd

De ziekte van Parkinson komt vaker voor bij ouderen. Met het ouder worden neemt de elasticiteit van de bloedvaten af en functioneert het hart minder efficiënt, wat op zichzelf al kan bijdragen aan een lagere bloeddruk. De combinatie van ouder worden en Parkinson verhoogt het risico op hypotensie aanzienlijk.

5. Comorbiditeiten

Veel mensen met Parkinson hebben ook andere gezondheidsproblemen (comorbiditeiten) zoals hart- en vaatziekten, diabetes of nierproblemen. Deze aandoeningen kunnen op zichzelf al leiden tot lage bloeddruk of de bloeddrukregulatie verder verstoren.

Verschillende Vormen van Lage Bloeddruk bij Parkinson

Er zijn verschillende vormen van lage bloeddruk die vaak voorkomen bij Parkinsonpatiënten:

1. Orthostatische Hypotensie (OH)

Orthostatische hypotensie is een plotselinge daling van de bloeddruk bij het opstaan vanuit een liggende of zittende positie. Volgens de gangbare definitie is er sprake van orthostatische hypotensie als de systolische bloeddruk (de bovendruk) met 20 mmHg of meer daalt, of de diastolische bloeddruk (de onderdruk) met 10 mmHg of meer daalt, binnen 3 minuten na het opstaan. Dit is de meest voorkomende vorm van hypotensie bij Parkinson.

2. Postprandiale Hypotensie

Postprandiale hypotensie is een daling van de bloeddruk na het eten. Na een maaltijd stroomt er meer bloed naar de spijsverteringsorganen. Bij mensen met een intact autonoom zenuwstelsel compenseert het lichaam dit door de hartslag te verhogen en de bloedvaten in andere delen van het lichaam te vernauwen. Bij Parkinsonpatiënten met autonome disfunctie kan dit compensatiemechanisme falen, waardoor de bloeddruk daalt.

3. Nachtelijke Hypotensie

Sommige mensen met Parkinson ervaren een aanzienlijke daling van de bloeddruk tijdens de slaap (nachtelijke hypotensie). Dit kan leiden tot vermoeidheid overdag en, in extreme gevallen, tot verminderde bloedtoevoer naar de hersenen tijdens de slaap.

De Impact van Lage Bloeddruk op de Parkinsonpatiënt

Lage bloeddruk kan een aanzienlijke impact hebben op de kwaliteit van leven van Parkinsonpatiënten. De symptomen die gepaard gaan met hypotensie kunnen variëren in ernst en frequentie, maar ze kunnen de dagelijkse activiteiten aanzienlijk belemmeren.

Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

• Duizeligheid
• Wazig zien
• Vermoeidheid
• Zwakte
• Misselijkheid
• Concentratieproblemen
• Flauwvallen (syncope)
• Valincidenten

Valincidenten zijn een bijzonder ernstig gevolg van lage bloeddruk bij Parkinson. Vanwege de bewegingsproblemen die al door Parkinson worden veroorzaakt, hebben patiënten met lage bloeddruk een verhoogd risico op vallen, wat kan leiden tot fracturen, hoofdletsel en andere ernstige verwondingen.

Behandelingsmogelijkheden voor Lage Bloeddruk bij Parkinson

De behandeling van lage bloeddruk bij Parkinson is gericht op het verminderen van de symptomen en het voorkomen van complicaties zoals valincidenten. De behandeling is vaak een combinatie van leefstijlaanpassingen, medicamenteuze therapie en, in sommige gevallen, ondersteunende maatregelen.

1. Leefstijlaanpassingen

Eenvoudige leefstijlaanpassingen kunnen vaak al een aanzienlijk verschil maken:

• Voldoende drinken: Het is cruciaal om voldoende vocht binnen te krijgen, idealiter 2-3 liter per dag.
• Zoutinname verhogen: In overleg met de arts kan de zoutinname worden verhoogd om het bloedvolume te vergroten.
• Langzaam opstaan: Vermijd plotselinge bewegingen en sta langzaam op vanuit een liggende of zittende positie.
• Steunkousen dragen: Steunkousen kunnen helpen om de bloedcirculatie in de benen te bevorderen en bloeddrukdaling bij het opstaan te voorkomen.
• Kleine, frequente maaltijden: Dit kan postprandiale hypotensie helpen voorkomen.
• Hoofdeinde van het bed verhogen: Door het hoofdeinde van het bed 's nachts iets te verhogen, kan nachtelijke hypotensie worden verminderd.

2. Medicamenteuze Therapie

In sommige gevallen zijn medicijnen nodig om de bloeddruk te verhogen:

• Fludrocortison: Dit medicijn bevordert de zout- en waterretentie in het lichaam, waardoor het bloedvolume toeneemt.
• Midodrine: Dit medicijn vernauwt de bloedvaten, wat de bloeddruk verhoogt.
• Pyridostigmine: Kan helpen bij bepaalde vormen van autonome disfunctie.

Het is belangrijk om te benadrukken dat medicamenteuze behandeling altijd in overleg met een arts moet plaatsvinden. De arts zal de individuele situatie van de patiënt beoordelen en de meest geschikte medicatie en dosering voorschrijven. Het is ook belangrijk om de bloeddruk regelmatig te controleren tijdens de behandeling.

3. Ondersteunende Maatregelen

Andere ondersteunende maatregelen kunnen zijn:

• Ergotherapie: Ergotherapeuten kunnen helpen bij het aanpassen van de omgeving om valincidenten te voorkomen.
• Fysiotherapie: Fysiotherapeuten kunnen helpen bij het verbeteren van de balans en coördinatie.
• Regelmatige controle van de medicatie: Sommige medicijnen die voor andere aandoeningen worden gebruikt, kunnen de bloeddruk verlagen. Het is belangrijk om deze medicijnen te bespreken met de arts.

Conclusie en Oproep tot Actie

Lage bloeddruk is een veelvoorkomend probleem bij mensen met de ziekte van Parkinson dat een aanzienlijke impact kan hebben op hun kwaliteit van leven. Het is belangrijk om de symptomen van lage bloeddruk te herkennen en deze met de behandelend arts te bespreken. Een combinatie van leefstijlaanpassingen, medicamenteuze therapie en ondersteunende maatregelen kan vaak de symptomen verminderen en de levenskwaliteit verbeteren. Neem bij aanhoudende klachten van duizeligheid, wazig zien of flauwvallen altijd contact op met uw arts. Vroege diagnose en behandeling zijn essentieel om complicaties zoals valincidenten te voorkomen en een zo actief en onafhankelijk mogelijk leven te leiden met Parkinson.