Wanneer Is De Mona Lisa Gemaakt

Heb je je ooit afgevraagd wanneer dat iconische schilderij, de Mona Lisa, eigenlijk is gemaakt? Het is een vraag die velen stellen, en het antwoord is complexer dan je misschien denkt. Laten we samen dieper duiken in de tijdlijn van dit meesterwerk en de omstandigheden rond de creatie ervan.

De Mona Lisa, ook bekend als La Gioconda (de vrolijke) in het Italiaans of La Joconde in het Frans, is een van de meest bekende en bewonderde schilderijen ter wereld. Maar het is niet alleen de glimlach die intrigeert; de gehele geschiedenis van het schilderij, inclusief de exacte periode waarin het werd gemaakt, draagt bij aan de mystiek.

De Beginjaren: Leonardo's Opdracht

Het is algemeen aanvaard dat Leonardo da Vinci aan de Mona Lisa begon tussen 1503 en 1506. Dit wordt ondersteund door brieven en aantekeningen van tijdgenoten, en door kunsthistorische analyses van Leonardo's stijl en techniek. Giorgio Vasari, een Italiaanse schilder, architect, schrijver en historicus, die zelf tijdgenoot was van Leonardo, schreef over de Mona Lisa in zijn boek Le Vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori (De levens van de meest excellente schilders, beeldhouwers en architecten). Vasari identificeerde de geportretteerde vrouw als Lisa del Giocondo, de vrouw van een Florentijnse zijdehandelaar genaamd Francesco del Giocondo.

Het is belangrijk te benadrukken dat de precieze startdatum nog steeds onderwerp van discussie is onder wetenschappers. Sommige bronnen suggereren dat Leonardo mogelijk al in 1503 aan de Mona Lisa begon, terwijl anderen de startdatum later in het decennium plaatsen. De complexiteit zit in de beperkte documentatie en de fragmentarische aard van de beschikbare informatie.

Een Werk van Lange Adem

Wat de beginjaren betreft, is het zeker dat Leonardo da Vinci geen snelle schilder was. Hij stond bekend om zijn langzame, methodische aanpak, en hij was voortdurend bezig met experimenteren en verfijnen. Dit verklaart mede waarom de Mona Lisa niet in een paar maanden of jaren werd voltooid.

Leonardo werkte aan de Mona Lisa met onderbrekingen gedurende vele jaren. Er is bewijs dat hij er aan bleef werken tot aan zijn dood in 1519. Dit betekent dat het schilderij ruim 10 tot 16 jaar in zijn bezit was en waaraan hij periodiek bleef werken.

Een van de redenen waarom het zo lang duurde, is de sfumato-techniek die Leonardo gebruikte. Sfumato is een Italiaans woord dat "vervaagd" of "zacht" betekent. Het verwijst naar een schildertechniek waarbij de contouren van figuren en objecten worden vervaagd, waardoor een zachte, atmosferische illusie ontstaat. Deze techniek vereiste uiterste precisie en geduld, en droeg bij aan de langdurige creatie van de Mona Lisa.

Bewijs van X-stralen en Onderzoek

Moderne technologie heeft ons ook geholpen om meer te leren over het creatieproces van de Mona Lisa. X-stralen en andere niet-destructieve analysemethoden hebben verborgen lagen onder de verf onthuld, wat aantoont dat Leonardo herhaaldelijk wijzigingen aanbracht en elementen veranderde in de compositie. Deze ontdekkingen bevestigen dat de Mona Lisa een werk was dat constant in ontwikkeling was.

Door deze technieken is men erachter gekomen dat er onder de huidige versie van de Mona Lisa, eerdere versies en schetsen aanwezig zijn. Dit suggereert dat Leonardo niet direct tevreden was met zijn eerste pogingen en dat hij de compositie in de loop der jaren heeft verfijnd en aangepast.

De Laatste Jaren en Leonardo's Dood

Zelfs in zijn laatste jaren bleef Leonardo de Mona Lisa bij zich houden. Toen hij in 1516 naar Frankrijk verhuisde op uitnodiging van koning Frans I, nam hij het schilderij mee. Het is aannemelijk dat hij zelfs in Frankrijk nog kleine aanpassingen aan het werk heeft gemaakt.

Na Leonardo's dood in 1519 bleef de Mona Lisa in het bezit van zijn leerling en assistent, Salai. Het schilderij werd later verkocht aan koning Frans I, en sindsdien is het eigendom van de Franse staat. Het is nu te bewonderen in het Louvre museum in Parijs.

Interessant genoeg is de exacte staat waarin Leonardo de Mona Lisa achterliet, nog steeds een onderwerp van speculatie. Sommige kunsthistorici geloven dat het schilderij onvoltooid was op het moment van zijn dood, terwijl anderen beweren dat het vrijwel voltooid was, maar dat Leonardo er mogelijk nog aan wilde werken als hij de kans had gehad.

Samenvattend: De Tijdlijn

Laten we de belangrijkste punten samenvatten:

• Beginperiode: 1503 - 1506
• Periode van intensief werk: Verschillende jaren gedurende deze periode
• Verhuizing naar Frankrijk: 1516
• Leonardo's dood: 1519
• Totale periode van creatie: Ongeveer 10 - 16 jaar

De Mona Lisa is dus niet simpelweg "gemaakt" in een specifiek jaar, maar is het resultaat van een langdurig creatief proces dat zich over meer dan een decennium uitstrekte. Leonardo da Vinci's toewijding, zijn innovatieve technieken, en zijn voortdurende verfijning hebben bijgedragen aan de complexiteit en de fascinatie die dit meesterwerk tot op de dag van vandaag oproept.

Het is fascinerend om te bedenken dat elke keer dat we naar de Mona Lisa kijken, we niet alleen een schilderij zien, maar ook een momentopname van een kunstenaar die gedurende vele jaren zijn ziel in een doek heeft gelegd.

Waarom de Mona Lisa nog steeds zo'n impact heeft

De Mona Lisa blijft een van de meest besproken en geanalyseerde kunstwerken ter wereld. Er zijn verschillende redenen waarom het schilderij zo'n blijvende impact heeft:

• De mysterieuze glimlach: De subtiele, ondefinieerbare glimlach van de Mona Lisa is een voortdurende bron van fascinatie.
• De sfumato-techniek: De zachte, vervaagde contouren creëren een gevoel van mysterie en diepte.
• Het raadselachtige model: Wie was de vrouw die geposeerd heeft voor de Mona Lisa? De identiteit van Lisa del Giocondo is weliswaar de meest aanvaarde theorie, maar het debat erover gaat nog steeds door.
• De historische context: De Renaissance was een tijd van grote intellectuele en artistieke bloei, en de Mona Lisa vertegenwoordigt de hoogtepunten van deze periode.
• De continuïteit van interpretatie: Door de eeuwen heen is de Mona Lisa steeds opnieuw geïnterpreteerd, wat bijdraagt aan de blijvende relevantie van het kunstwerk.

De combinatie van deze factoren maakt de Mona Lisa tot een uniek en onvergetelijk kunstwerk dat generaties blijft boeien en inspireren.

Tot slot

Het antwoord op de vraag "Wanneer is de Mona Lisa gemaakt?" is dus niet zo eenvoudig als het lijkt. Het is een kunstwerk dat geleidelijk aan is ontstaan gedurende een periode van meer dan tien jaar, en dat de stempel draagt van Leonardo da Vinci's genialiteit en toewijding. De Mona Lisa is meer dan een schilderij; het is een verhaal, een mysterie, en een spiegel van de menselijke geest.

Dus, de volgende keer dat je de Mona Lisa ziet, denk dan aan de lange en complexe geschiedenis achter dit iconische meesterwerk. Het is een geschiedenis die nog steeds wordt ontrafeld, en die ons steeds nieuwe inzichten biedt in het leven en werk van een van de grootste kunstenaars aller tijden.