Wat Is De Normale Hartslag

Heb je je ooit afgevraagd hoe snel je hart eigenlijk zou moeten kloppen? Misschien voel je je soms gejaagd, of juist heel rustig, en vraag je je af of je hartslag wel 'normaal' is. Het is een vraag die veel mensen bezighoudt, en gelukkig is er heel wat informatie beschikbaar om je te helpen begrijpen wat een gezonde hartslag is en wat je eraan kunt doen als je je zorgen maakt.

Laten we eens dieper ingaan op de wereld van de hartslag. Want, wat is de normale hartslag eigenlijk? En waarom kan die zo verschillen van persoon tot persoon?

Wat is een hartslag?

Eerst even de basis. Je hart is een spier die samentrekt en ontspant om bloed door je lichaam te pompen. Elke keer dat je hart samentrekt, is dat een hartslag. De hartslag wordt gemeten in slagen per minuut (bpm). Je hartslag is dus het aantal keren dat je hart in één minuut klopt.

Een gezonde hartslag zorgt ervoor dat je organen de zuurstof en voedingsstoffen krijgen die ze nodig hebben om goed te functioneren. Het is een essentieel onderdeel van je algehele gezondheid.

De 'normale' hartslag: wat zegt de wetenschap?

Over het algemeen wordt een normale hartslag in rust beschouwd als 60 tot 100 bpm. Dit is de hartslag die je hebt als je ontspannen bent, bijvoorbeeld zittend of liggend. Het is belangrijk om te benadrukken dat dit een *gemiddelde* is. Zoals Dr. Peter Schnohr, cardioloog en onderzoeker aan het Copenhagen City Heart Study, zei: "De normale hartslag varieert aanzienlijk van persoon tot persoon."

Factoren die de hartslag in rust beïnvloeden:

• Leeftijd: Kinderen hebben doorgaans een hogere hartslag dan volwassenen.
• Fitnessniveau: Atleten hebben vaak een lagere hartslag in rust omdat hun hart efficiënter is.
• Medicatie: Sommige medicijnen kunnen de hartslag verhogen of verlagen.
• Medische aandoeningen: Aandoeningen zoals schildklierproblemen of hartziekten kunnen de hartslag beïnvloeden.
• Stress, angst en emoties: Je hartslag kan stijgen als je gestrest, angstig of opgewonden bent.
• Lichaamspositie: Je hartslag kan iets hoger zijn als je staat dan wanneer je ligt.
• Omgevingstemperatuur: Extreme temperaturen kunnen je hartslag beïnvloeden.

Een studie gepubliceerd in het European Heart Journal toonde aan dat een hogere hartslag in rust geassocieerd is met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dit betekent niet automatisch dat je ziek bent als je hartslag hoger is dan 100 bpm, maar het is wel iets om in de gaten te houden, vooral als je andere risicofactoren hebt.

Hoe meet je je hartslag?

Je kunt je hartslag op verschillende manieren meten:

• Handmatig: Plaats je wijs- en middelvinger op de binnenkant van je pols (aan de duimzijde) of op je halsslagader (in je nek, naast je luchtpijp). Tel het aantal slagen gedurende 15 seconden en vermenigvuldig dit met 4 om je hartslag per minuut te krijgen.
• Hartslagmeter: Er zijn verschillende soorten hartslagmeters beschikbaar, zoals borstbanden, sporthorloges en smartwatches. Deze apparaten meten je hartslag continu en geven een real-time weergave.
• Smartphone-apps: Sommige smartphone-apps maken gebruik van de camera en flitser van je telefoon om je hartslag te meten. De nauwkeurigheid van deze apps kan echter variëren.

Het is belangrijk om je hartslag in rust te meten voor een accurate meting. Meet je hartslag bijvoorbeeld 's ochtends voordat je uit bed stapt of na een paar minuten rustig zitten.

Wat als je hartslag te hoog of te laag is?

Tachycardie (te hoge hartslag)

Tachycardie is de medische term voor een hartslag die hoger is dan 100 bpm in rust. Soms is dit volkomen normaal, bijvoorbeeld tijdens inspanning of bij stress. Maar als je vaak een hoge hartslag hebt zonder duidelijke reden, kan het een teken zijn van een onderliggend probleem.

Mogelijke oorzaken van tachycardie:

• Angst en paniekaanvallen
• Koorts
• Schildklierproblemen (hyperthyreoïdie)
• Anemie (bloedarmoede)
• Dehydratatie (uitdroging)
• Overmatig cafeïne- of alcoholgebruik
• Sommige medicijnen
• Hartziekten

Wanneer moet je een arts raadplegen bij tachycardie?

• Als je vaak een hoge hartslag hebt zonder duidelijke reden.
• Als je naast een hoge hartslag ook andere symptomen ervaart, zoals duizeligheid, kortademigheid, pijn op de borst of flauwvallen.

Bradycardie (te lage hartslag)

Bradycardie is de medische term voor een hartslag die lager is dan 60 bpm in rust. Zoals eerder vermeld, is een lage hartslag vaak normaal en zelfs wenselijk bij atleten. Maar bij sommige mensen kan bradycardie een teken zijn van een probleem.

Mogelijke oorzaken van bradycardie:

• Medicatie (bijv. bètablokkers)
• Schildklierproblemen (hypothyreoïdie)
• Hartziekten
• Veroudering (het hart kan minder efficiënt worden met de leeftijd)

Wanneer moet je een arts raadplegen bij bradycardie?

• Als je naast een lage hartslag ook andere symptomen ervaart, zoals vermoeidheid, duizeligheid, kortademigheid of flauwvallen.
• Als je bradycardie plotseling optreedt.

Tips voor een gezonde hartslag

Gelukkig zijn er een aantal dingen die je kunt doen om je hartslag in een gezond bereik te houden:

• Regelmatige lichaamsbeweging: Beweging versterkt je hart en verlaagt je hartslag in rust. Streef naar minstens 30 minuten matige intensiteit beweging de meeste dagen van de week, zoals wandelen, fietsen of zwemmen.
• Gezonde voeding: Eet een gevarieerd dieet met veel fruit, groenten, volle granen en magere eiwitten. Vermijd bewerkte voedingsmiddelen, suikerhoudende dranken en overmatig zout.
• Stressmanagement: Chronische stress kan je hartslag verhogen. Zoek naar manieren om stress te verminderen, zoals yoga, meditatie, mindfulness of tijd doorbrengen in de natuur.
• Voldoende slaap: Slaapgebrek kan je hartslag verhogen. Streef naar 7-8 uur slaap per nacht.
• Beperk cafeïne- en alcoholgebruik: Overmatig cafeïne- en alcoholgebruik kan je hartslag verhogen.
• Stop met roken: Roken verhoogt je hartslag en beschadigt je bloedvaten.
• Regelmatige check-ups: Bezoek regelmatig je arts voor een controle, vooral als je risicofactoren hebt voor hart- en vaatziekten.

Een praktisch voorbeeld: Stel je voor dat je merkt dat je hartslag vaak hoog is, vooral 's avonds als je probeert te ontspannen. Je kunt proberen om 30 minuten voor het slapengaan een ontspanningsoefening te doen, zoals ademhalingsoefeningen of een korte meditatie. Door dit consequent te doen, kun je misschien een geleidelijke daling van je hartslag in rust opmerken.

Wanneer moet je naar een dokter?

Het is belangrijk om te onthouden dat een afwijkende hartslag niet altijd een reden tot paniek is. Maar het is wel belangrijk om alert te zijn en je lichaam in de gaten te houden. Raadpleeg een arts als:

• Je regelmatig een hartslag hebt die buiten het bereik van 60-100 bpm ligt.
• Je naast een afwijkende hartslag ook andere symptomen ervaart, zoals duizeligheid, kortademigheid, pijn op de borst, flauwvallen, of onregelmatige hartslag (palpitaties).
• Je je zorgen maakt over je hartslag, ongeacht de waarde.

Je arts kan je onderzoeken en eventuele onderliggende oorzaken opsporen. Hij of zij kan je ook adviseren over de beste behandeling voor jouw specifieke situatie.

Concluderend, het begrijpen van je normale hartslag is een belangrijke stap in het verzorgen van je algehele gezondheid. Door de factoren te begrijpen die je hartslag beïnvloeden en door gezonde leefstijlgewoonten aan te nemen, kun je je hart gezond en sterk houden. Luister naar je lichaam en aarzel niet om professioneel medisch advies in te winnen als je je zorgen maakt.