Wat Is Een Hoge Hartslag

Heb je ooit je hartslag gevoeld racen, zelfs wanneer je rustig zat? Of misschien heb je van je dokter gehoord dat je een hoge hartslag hebt. Het kan beangstigend zijn, maar het is belangrijk om te begrijpen wat een hoge hartslag inhoudt, wat de mogelijke oorzaken zijn en wat je eraan kunt doen. Dit artikel is geschreven voor iedereen die zich zorgen maakt over zijn of haar hartslag, of gewoon meer wil weten over dit vitale aspect van de gezondheid. We zullen het in begrijpelijke taal uitleggen, zonder ingewikkelde medische termen.

Wat is een normale hartslag?

Voordat we ingaan op wat een hoge hartslag is, is het belangrijk om te weten wat als 'normaal' wordt beschouwd. Je hartslag, ook wel pols genoemd, is het aantal keren dat je hart per minuut klopt. Een normale hartslag in rust voor volwassenen ligt doorgaans tussen de 60 en 100 slagen per minuut (bpm).

Deze waarde kan echter variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals:

• Leeftijd: Kinderen hebben over het algemeen een hogere hartslag dan volwassenen.
• Conditie: Atleten hebben vaak een lagere hartslag in rust, omdat hun hart efficiënter is.
• Medicatie: Sommige medicijnen kunnen de hartslag beïnvloeden.
• Emoties: Angst, stress en opwinding kunnen de hartslag verhogen.

Het is belangrijk om te onthouden dat een "normale" hartslag een breed bereik heeft en dat wat normaal is voor de ene persoon, niet noodzakelijkerwijs normaal is voor de andere. Daarom is het goed om je eigen normale hartslag te kennen. Je kunt dit meten door je pols te voelen (aan de binnenkant van je pols, onder je duim) of je halsslagader (in je nek, naast je strottenhoofd) en het aantal slagen in 15 seconden te tellen. Vermenigvuldig dat aantal met 4 om je hartslag per minuut te krijgen. Meet dit op verschillende momenten en onder verschillende omstandigheden (rust, na inspanning) om een goed beeld te krijgen.

Wanneer spreken we van een hoge hartslag (tachycardie)?

Een hoge hartslag, ook wel tachycardie genoemd, is een hartslag in rust van meer dan 100 slagen per minuut. Het is belangrijk te benadrukken dat een verhoogde hartslag tijdens inspanning, stress, of opwinding volkomen normaal is. Tachycardie is pas zorgwekkend als het frequent voorkomt in rust of gepaard gaat met andere symptomen.

Verschillende soorten tachycardie

Er zijn verschillende soorten tachycardie, afhankelijk van waar in het hart het probleem ontstaat:

• Sinustachycardie: Dit is de meest voorkomende vorm. Het hart klopt sneller dan normaal, maar het ritme is regelmatig. Dit kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld koorts, angst of inspanning.
• Supraventriculaire tachycardie (SVT): Dit ontstaat door een probleem in de bovenste kamers van het hart (de atria). Het veroorzaakt vaak een plotselinge, snelle hartslag die uren kan aanhouden.
• Ventriculaire tachycardie (VT): Dit is een ernstigere vorm van tachycardie die ontstaat in de onderste kamers van het hart (de ventrikels). Het kan leiden tot flauwvallen of zelfs een hartstilstand.
• Atriumfibrilleren en atriumflutter: Dit zijn aandoeningen waarbij de atria onregelmatig en snel samentrekken. Ze kunnen leiden tot een verhoogde hartslag en een verhoogd risico op een beroerte.

Wat zijn de oorzaken van een hoge hartslag?

Er zijn veel mogelijke oorzaken van tachycardie. Sommige zijn relatief onschuldig, terwijl andere een serieuze medische aandoening kunnen signaleren. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken:

• Fysiologische oorzaken:
  • Inspanning: Tijdens het sporten of andere fysieke activiteiten verhoogt de hartslag om het lichaam van meer zuurstof te voorzien.
  • Stress en angst: Stress en angst activeren het sympathische zenuwstelsel, wat leidt tot een verhoogde hartslag.
  • Cafeïne en alcohol: Stimulerende middelen zoals cafeïne en alcohol kunnen de hartslag verhogen.
  • Koorts: Een hoge lichaamstemperatuur kan de hartslag versnellen.
  • Dehydratie: Een tekort aan vocht in het lichaam kan leiden tot een hogere hartslag.
  • Zwangerschap: Tijdens de zwangerschap neemt het bloedvolume toe, waardoor het hart harder moet werken en de hartslag kan stijgen.
• Medische aandoeningen:
  • Hartproblemen: Aandoeningen zoals hartfalen, hartklepproblemen en coronaire hartziekte kunnen leiden tot tachycardie.
  • Schildklierproblemen: Een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie) kan de stofwisseling versnellen en de hartslag verhogen.
  • Bloedarmoede: Een tekort aan rode bloedcellen (anemie) kan ertoe leiden dat het hart harder moet werken om voldoende zuurstof naar de organen te transporteren.
  • Longziekten: Aandoeningen zoals COPD en astma kunnen de hartslag beïnvloeden.
  • Elektrolytenonbalans: Een verstoring in de elektrolytenbalans (zoals kalium, natrium en calcium) kan hartritmestoornissen veroorzaken.
• Medicatie:
  • Bepaalde medicijnen: Sommige medicijnen, zoals decongestiva (neusdruppels), astmamedicatie en antidepressiva, kunnen als bijwerking een verhoogde hartslag hebben.

Wat zijn de symptomen van een hoge hartslag?

Niet iedereen met een hoge hartslag ervaart symptomen. Sommige mensen voelen zich prima, terwijl anderen verschillende klachten kunnen hebben. De symptomen van tachycardie kunnen variëren afhankelijk van de oorzaak en de ernst van de aandoening. Mogelijke symptomen zijn:

• Hartkloppingen: Een onaangenaam gevoel van een bonzend, fladderend of racend hart.
• Duizeligheid of licht in het hoofd: Een gevoel van instabiliteit of alsof je flauw gaat vallen.
• Kortademigheid: Moeite met ademhalen of een gevoel van benauwdheid op de borst.
• Pijn op de borst: Een drukkend of pijnlijk gevoel in de borst.
• Flauwvallen of bijna flauwvallen: Verlies van bewustzijn of een gevoel alsof je op het punt staat flauw te vallen.
• Vermoeidheid: Een gevoel van extreme vermoeidheid en gebrek aan energie.

Wanneer moet je naar een dokter?

Het is belangrijk om een dokter te raadplegen als je regelmatig een hoge hartslag in rust hebt, of als je een hoge hartslag hebt in combinatie met een van de bovengenoemde symptomen. Ga direct naar de spoedeisende hulp als je:

• Pijn op de borst ervaart
• Ernstige kortademigheid hebt
• Flauwvalt of bijna flauwvalt
• Een onregelmatige hartslag hebt die gepaard gaat met andere ernstige symptomen.

Je dokter kan verschillende tests uitvoeren om de oorzaak van je hoge hartslag te achterhalen, zoals een elektrocardiogram (ECG), een holtermonitor (een apparaat dat je hartritme gedurende 24 uur of langer registreert), en bloedonderzoek. Afhankelijk van de diagnose kan de dokter een passende behandeling aanbevelen.

Wat kun je zelf doen bij een hoge hartslag?

Er zijn een aantal dingen die je zelf kunt doen om een hoge hartslag te helpen voorkomen of verminderen:

• Vermijd stimulerende middelen: Beperk je inname van cafeïne, alcohol en nicotine.
• Beheers stress: Oefen ontspanningstechnieken zoals yoga, meditatie of ademhalingsoefeningen.
• Zorg voor voldoende hydratatie: Drink voldoende water, vooral tijdens inspanning of warm weer.
• Eet gezond: Eet een evenwichtig dieet met veel fruit, groenten en volkoren granen.
• Beweeg regelmatig: Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om je hart te versterken en je hartslag in rust te verlagen. Overleg wel met je dokter voordat je begint met een nieuw trainingsprogramma.
• Probeer vagale manoeuvres: Dit zijn technieken die de nervus vagus stimuleren, een zenuw die helpt om de hartslag te vertragen. Voorbeelden zijn de Valsalva-manoeuvre (proberen uit te ademen met je neus en mond dicht), een koude washand op je gezicht leggen, of hoesten. Raadpleeg je arts voordat je deze technieken probeert.

Belangrijk: Deze tips zijn bedoeld als aanvulling op medisch advies en zijn geen vervanging voor een consult met een arts. Als je je zorgen maakt over je hartslag, is het altijd belangrijk om een dokter te raadplegen.

Een hoge hartslag kan een reden tot bezorgdheid zijn, maar met de juiste informatie en de juiste aanpak kun je je hartgezondheid beter begrijpen en eventuele problemen aanpakken. Wees proactief, luister naar je lichaam en raadpleeg een dokter als je vragen of zorgen hebt. Jouw hart is het waard!