Wat Te Doen Tegen Oorsmeer

Ken je dat gevoel? Dat vage, doffe geluid, alsof je onder water bent? Of die irritante jeuk diep in je oor? De kans is groot dat je last hebt van oorsmeer. Bijna iedereen heeft er wel eens mee te maken. Hoewel oorsmeer (cerumen) een natuurlijke en belangrijke beschermer van je gehoorgang is, kan een teveel aan oorsmeer of een verstopping behoorlijk vervelend zijn. Gelukkig zijn er heel wat dingen die je zelf kunt doen om dit probleem aan te pakken. Laten we eens kijken wat die zijn.

Waarom hebben we eigenlijk oorsmeer?

Oorsmeer is geen afvalproduct, maar een essentiële beschermer van je gehoorgang. Het wordt geproduceerd door speciale klieren in de huid van de gehoorgang en bestaat uit een mengsel van huidschilfers, talg, zweet en andere stoffen. Oorsmeer heeft verschillende belangrijke functies:

• Bescherming: Het beschermt de gevoelige huid van de gehoorgang tegen stof, vuil, insecten en andere vreemde objecten.
• Smering: Het houdt de huid soepel en voorkomt uitdroging en jeuk.
• Antibacteriële werking: Het bevat stoffen die de groei van bacteriën en schimmels remmen, waardoor infecties worden voorkomen.
• Zelfreinigend: Door de bewegingen van de kaak bij het kauwen en praten, wordt oorsmeer langzaam naar buiten gewerkt.

Normaal gesproken wordt overtollig oorsmeer dus vanzelf afgevoerd. Problemen ontstaan pas als er te veel oorsmeer wordt geproduceerd of als de afvoer wordt belemmerd. Een veelvoorkomende oorzaak van een verstopping is het gebruik van wattenstaafjes. Hier komen we later op terug.

Symptomen van een oorsmeerprop

Een prop oorsmeer kan verschillende klachten veroorzaken. De ernst van de klachten hangt af van de grootte van de prop en de mate van afsluiting van de gehoorgang. Veelvoorkomende symptomen zijn:

• Verminderd gehoor: Dit is vaak het eerste en meest opvallende symptoom. Je hoort minder goed, vooral zachte geluiden.
• Dof geluid: Het geluid klinkt alsof je oren verstopt zitten.
• Oorpijn of een vol gevoel in het oor: Dit kan variëren van een lichte druk tot een constante pijn.
• Jeuk in het oor: Dit kan erg irritant zijn en leiden tot krabben, wat de situatie kan verergeren.
• Duizeligheid: In zeldzame gevallen kan een oorsmeerprop duizeligheid veroorzaken, doordat het evenwichtsorgaan in het binnenoor wordt beïnvloed.
• Tinnitus (oorsuizen): Sommige mensen ervaren een piepend, brommend of suizend geluid in het oor.
• Hoesten: In sommige gevallen kan een oorsmeerprop de nervus vagus (een zenuw die van de hersenen naar de buik loopt) irriteren, wat kan leiden tot hoesten.

Het is belangrijk om te onthouden dat deze symptomen ook door andere oorzaken kunnen worden veroorzaakt. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts of audioloog.

Wat *niet* te doen tegen oorsmeer

Voordat we bespreken wat je wél kunt doen, is het belangrijk om stil te staan bij wat je absoluut niet moet doen:

Wattenstaafjes:

Dit is de grootste boosdoener! Wattenstaafjes duwen het oorsmeer juist verder de gehoorgang in, waardoor het zich ophoopt en een prop kan vormen. Bovendien beschadig je gemakkelijk de gevoelige huid van de gehoorgang en het trommelvlies. Veel mensen denken dat ze hun oren schoonmaken met wattenstaafjes, maar ze maken het probleem in werkelijkheid vaak erger. Uit onderzoek blijkt dat het gebruik van wattenstaafjes een van de belangrijkste oorzaken is van oorsmeerproppen en oorinfecties (bron: American Academy of Otolaryngology).

Oorkaarsen:

Deze methode, waarbij een holle kaars in het oor wordt geplaatst en aangestoken, wordt vaak gepromoot als een natuurlijke manier om oorsmeer te verwijderen. Echter, er is geen wetenschappelijk bewijs dat oorkaarsen werken. Sterker nog, ze kunnen gevaarlijk zijn en brandwonden, verstoppingen door kaarsvet en zelfs beschadiging van het trommelvlies veroorzaken. Verschillende gezondheidsorganisaties, waaronder de FDA (Food and Drug Administration) in de Verenigde Staten, waarschuwen voor het gebruik van oorkaarsen.

Scherpe objecten:

Gebruik nooit scherpe voorwerpen, zoals paperclips, haarspelden of sleutels, om oorsmeer te verwijderen. De kans op beschadiging van de gehoorgang en het trommelvlies is groot.

Wat *wel* te doen tegen oorsmeer

Gelukkig zijn er verschillende veilige en effectieve manieren om een oorsmeerprop te verwijderen of te voorkomen:

Oorsmeeroplossende druppels:

Deze druppels, verkrijgbaar bij de apotheek of drogisterij, bevatten stoffen die het oorsmeer verzachten en losweken. Veelgebruikte ingrediënten zijn olie (bijvoorbeeld olijfolie of amandelolie), glycerine en waterstofperoxide. Volg de instructies op de verpakking nauwkeurig. Meestal moet je de druppels een paar dagen lang, meerdere keren per dag, in je oor druppelen. Het is belangrijk om je hoofd na het indruppelen een paar minuten schuin te houden, zodat de druppels goed kunnen inwerken.

Zelfgemaakte zoutoplossing: Je kunt ook zelf een zoutoplossing maken door een theelepel zout op te lossen in een half kopje warm water. Laat de oplossing afkoelen tot lichaamstemperatuur en druppel het vervolgens in je oor.

Oorspuit:

Na het gebruik van oorsmeeroplossende druppels kun je proberen het oorsmeer voorzichtig uit te spuiten met een oorspuit. Gebruik hiervoor lauw water (niet te heet of te koud). Houd je hoofd schuin boven een wasbak of kom, trek je oorschelp voorzichtig omhoog en naar achteren (bij volwassenen) of omlaag en naar achteren (bij kinderen) om de gehoorgang recht te trekken, en spuit het water zachtjes in je oor. Laat het water er vervolgens uitlopen. Herhaal dit een paar keer. Wees voorzichtig en forceer niets! Als het oorsmeer niet loskomt, stop dan en probeer het de volgende dag opnieuw.

Professionele oorreiniging:

Als je zelf geen succes hebt met de bovenstaande methoden, of als je last hebt van ernstige klachten, is het verstandig om naar de huisarts of een audioloog te gaan. Zij kunnen het oorsmeer professioneel verwijderen met behulp van speciale instrumenten, zoals een zuigapparaat of een microscoop. Deze methoden zijn veiliger en effectiever dan zelf prutsen met wattenstaafjes of andere objecten. Een andere methode is de zogenaamde "oor uitspuiten" bij de huisarts.

Preventie:

Voorkomen is beter dan genezen. Hier zijn een paar tips om een oorsmeerprop te voorkomen:

• Vermijd het gebruik van wattenstaafjes. Laat je oren met rust en vertrouw op de natuurlijke zelfreinigende functie.
• Gebruik oordoppen op de juiste manier. Oordoppen kunnen de afvoer van oorsmeer belemmeren. Zorg ervoor dat ze schoon zijn en niet te ver in je oor worden geduwd.
• Droog je oren goed af na het douchen of zwemmen. Vocht in de gehoorgang kan de groei van bacteriën en schimmels bevorderen, wat kan leiden tot een overproductie van oorsmeer.
• Raadpleeg een arts als je vaak last hebt van oorsmeerproppen. Er kunnen onderliggende oorzaken zijn, zoals een vernauwde gehoorgang of een overactieve talgproductie.

Wanneer naar de dokter?

In de meeste gevallen kun je een oorsmeerprop zelf behandelen. Echter, er zijn situaties waarin het raadzaam is om naar de dokter te gaan:

• Als je last hebt van ernstige klachten, zoals hevige pijn, duizeligheid of plotseling gehoorverlies.
• Als je zelf geen succes hebt met het verwijderen van het oorsmeer.
• Als je een gaatje in je trommelvlies hebt gehad.
• Als je diabetes hebt.
• Als je bloedverdunners gebruikt.
• Als je kind jonger is dan 6 jaar.

De dokter kan de oorzaak van je klachten onderzoeken en de juiste behandeling voorschrijven. Blijf dus niet onnodig rondlopen met klachten, maar zoek tijdig hulp!

Oorsmeer kan dan misschien vervelend zijn, maar het is een belangrijk onderdeel van de bescherming van je oren. Door de juiste maatregelen te nemen, kun je een gezonde gehoorgang behouden en genieten van een optimale luisterervaring. Vergeet dus: laat die wattenstaafjes liggen!