Welke Symbolen Horen Bij Allerheiligen En Allerzielen

Allerheiligen en Allerzielen, twee dagen die nauw met elkaar verbonden zijn, markeren een periode van reflectie en herdenking in de christelijke traditie. Hoewel ze vaak in één adem worden genoemd, hebben ze verschillende betekenissen en bijbehorende symbolen. Dit artikel duikt diep in de symboliek van deze twee belangrijke dagen, en verkent hoe deze symbolen ons helpen om de essentie van Allerheiligen en Allerzielen te begrijpen.

De Symbolen van Allerheiligen

Allerheiligen, gevierd op 1 november, is een dag ter ere van alle heiligen, zowel bekend als onbekend. Het is een feest van triomf en hoop, waarbij de Kerk de voltooiing van het heilige leven viert.

Licht en Zuiverheid

Een belangrijk symbool van Allerheiligen is het licht. Kaarsen en lampen worden ontstoken om de schittering en heiligheid van de heiligen te symboliseren. Het licht staat ook voor de overwinning op de duisternis en de hoop op het eeuwige leven. Denk hierbij aan de talloze kaarsen die in kerken en op begraafplaatsen branden. De gloed van een kaars herinnert ons aan het stralende voorbeeld dat de heiligen hebben gegeven.

Daarnaast wordt de kleur wit vaak geassocieerd met Allerheiligen. Witte kleding en bloemen, zoals lelies en chrysanten (hoewel die ook met Allerzielen verbonden zijn), symboliseren zuiverheid, onschuld en de glorie van de heiligen in de hemel. De witte kleding van de priesters tijdens de mis benadrukt deze symboliek.

De Heiligen zelf

Uiteraard vormen de heiligen zelf het belangrijkste symbool van Allerheiligen. Afbeeldingen, standbeelden en relikwieën van heiligen worden tentoongesteld en vereerd. Elke heilige heeft vaak zijn eigen specifieke attributen, die verwijzen naar hun leven, dood of de wonderen die aan hen worden toegeschreven. Zo wordt Sint-Nicolaas vaak afgebeeld met drie gouden bollen, die verwijzen naar een legende waarin hij drie arme meisjes redde van de prostitutie door hen in het geheim een bruidsschat te geven.

De Kerk als Symbool

De Kerk, als gemeenschap van gelovigen, is ook een symbool van Allerheiligen. De Kerk is immers het lichaam van Christus en omvat zowel de levenden als de doden. Het vieren van Allerheiligen benadrukt de verbinding tussen de aardse Kerk en de hemelse Kerk, de heiligen die al bij God zijn.

De Symbolen van Allerzielen

Allerzielen, gevierd op 2 november, is een dag waarop we specifiek bidden voor de zielen van de overledenen, in het bijzonder diegenen die nog niet in de hemel zijn en zich in het vagevuur bevinden. Het is een dag van rouw, hoop en boetedoening.

Bloemen en Kransen

Bloemen zijn een veelvoorkomend symbool van Allerzielen. Ze staan voor leven, herinnering en hoop op een wederzien. Vooral chrysanten zijn traditioneel verbonden met Allerzielen, omdat ze in deze tijd van het jaar bloeien en symbool staan voor deugdzaamheid, loyaliteit en een lang leven. Kransen, gemaakt van bloemen en groen, worden vaak op graven gelegd als teken van liefde, respect en herdenking.

Kaarsen en Licht (opnieuw)

Net als bij Allerheiligen spelen kaarsen en licht een belangrijke rol bij Allerzielen. Echter, de betekenis is hier iets anders. Het licht symboliseert hier niet zozeer de glorie van de heiligen, maar eerder de hoop op verlichting en vrede voor de zielen in het vagevuur. Het branden van kaarsen is een daad van gebed en medeleven, in de hoop dat het licht de zielen zal leiden naar Gods liefde en genade.

Het Kruis en Grafstenen

Het kruis is een centraal symbool van Allerzielen, omdat het verwijst naar de dood en opstanding van Jezus Christus. Het kruis herinnert ons eraan dat de dood niet het einde is, maar een doorgang naar het eeuwige leven. Grafstenen, met inscripties en namen van de overledenen, dienen als tastbare herinneringen aan degenen die we hebben verloren. Ze zijn plaatsen van bezinning en gebed.

Het Vagevuur

Hoewel het vagevuur geen visueel symbool is, is het wel een theologisch concept dat centraal staat bij Allerzielen. Het vagevuur is de plaats waar zielen worden gezuiverd van hun zonden, voordat ze de hemel kunnen binnengaan. Het geloof in het vagevuur benadrukt de noodzaak van gebed en offers voor de overledenen, in de hoop dat hun verblijf in het vagevuur zal worden verkort.

Voorbeelden uit de praktijk

In veel landen, waaronder Nederland en België, bezoeken families op Allerzielen de graven van hun dierbaren. Ze maken de graven schoon, leggen bloemen en kransen neer en branden kaarsen. De bloemenhandel ziet rond Allerzielen dan ook een piek in de verkoop van chrysanten. Kerken organiseren speciale missen en gebedsdiensten ter nagedachtenis aan de overledenen. Sommige families bewaren foto's van hun dierbaren en vertellen verhalen over hen, om hun herinnering levend te houden.

In Mexico wordt Allerzielen, of Día de los Muertos, op een heel andere manier gevierd. De graven worden uitbundig versierd met bloemen, kaarsen en eten. Families bouwen altaars voor hun overleden dierbaren en brengen offers van hun favoriete gerechten en drankjes. Schedels en skeletten worden niet als macaber beschouwd, maar eerder als een vrolijke herinnering aan de kringloop van het leven. Deze uitbundige viering staat in schril contrast met de meer ingetogen manier waarop Allerzielen in veel Europese landen wordt gevierd, maar de kernboodschap van herdenking en respect blijft hetzelfde.

Conclusie

De symbolen van Allerheiligen en Allerzielen bieden ons een rijkdom aan betekenis en inspiratie. Ze helpen ons om na te denken over de betekenis van het leven, de dood en de hoop op het eeuwige leven. Hoewel de dagen en hun symbolen verschillend zijn, delen ze een gemeenschappelijke boodschap van liefde, herinnering en verbondenheid.

Of je nu een religieus persoon bent of niet, de dagen rond Allerheiligen en Allerzielen kunnen een gelegenheid zijn om stil te staan bij degenen die we hebben verloren en om te reflecteren op onze eigen sterfelijkheid. Neem de tijd om kaarsen aan te steken, bloemen te leggen of een dierbare te herdenken. Laat de symbolen van deze dagen je inspireren om liefde, compassie en hoop te verspreiden in de wereld.