Zwelling In De Hals Oorzaken

Het kan angstaanjagend zijn om een zwelling in je hals te ontdekken. Je voelt er aan, je kijkt in de spiegel en ineens is er een knobbeltje of een algemene zwelling die er gisteren nog niet zat. Wat is het? Is het ernstig? Het goede nieuws is dat in de meeste gevallen een zwelling in de hals onschuldig is en veroorzaakt wordt door iets relatief kleins. Toch is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen en bij twijfel altijd een arts te raadplegen.

Mogelijke Oorzaken van een Zwelling in de Hals

Er zijn veel mogelijke oorzaken van een zwelling in de hals. We zullen de meest voorkomende hieronder bespreken, van de meest onschuldige tot de meer serieuze aandoeningen.

Vergrote Lymfeklieren

Dit is waarschijnlijk de meest voorkomende oorzaak van een zwelling in de hals. Lymfeklieren zijn kleine, boonvormige structuren die deel uitmaken van je immuunsysteem. Ze filteren lymfevocht, een heldere vloeistof die afvalstoffen en ziektekiemen uit je lichaam verwijdert. Wanneer je lichaam een infectie bestrijdt, bijvoorbeeld een verkoudheid, griep, of keelpijn, kunnen de lymfeklieren in je hals opzwellen als reactie. Deze zwelling is meestal pijnlijk bij aanraking en voelt aan als kleine, zachte knobbeltjes onder je huid.

Praktisch: Als je tegelijkertijd last hebt van een verkoudheid of andere infectie, is de kans groot dat de zwelling in je hals veroorzaakt wordt door vergrote lymfeklieren. Meestal verdwijnt de zwelling vanzelf weer als de infectie over is. Het kan een paar weken duren voordat de lymfeklieren weer hun normale grootte hebben.

Infecties

Naast algemene infecties zoals verkoudheid en griep, kunnen ook specifieke infecties leiden tot zwellingen in de hals. Denk hierbij aan:

• Keelontsteking (tonsillitis): Een ontsteking van de amandelen, vaak veroorzaakt door een bacterie of virus.
• Klierkoorts (mononucleosis): Een virale infectie die vooral voorkomt bij jongvolwassenen.
• Bof (parotitis): Een virale infectie die de speekselklieren aantast. (Komt in Nederland door vaccinatie nog zelden voor)
• Tandabces: Een infectie bij de wortel van een tand.

Belangrijk: Bij infecties gaat de zwelling vaak gepaard met andere symptomen zoals koorts, keelpijn, moeheid, of hoofdpijn. Een bezoek aan de huisarts is dan aan te raden.

Cysten

Een cyste is een met vocht gevulde zak die zich onder de huid kan vormen. Er zijn verschillende soorten cysten die in de hals kunnen voorkomen, zoals atheroomcysten (talgkliercysten) en branchiogene cysten (ontstaan tijdens de embryonale ontwikkeling). Cysten zijn meestal ongevaarlijk, maar ze kunnen wel ongemak veroorzaken, vooral als ze groot worden of ontstoken raken.

Voorbeeld: Stel je voor dat je een klein, zacht balletje onder je huid voelt. Het is niet pijnlijk, maar je kunt het wel bewegen. Dit zou een cyste kunnen zijn. Vaak is geen behandeling nodig, maar een arts kan de cyste wel verwijderen als je er last van hebt.

Tumoren

Hoewel minder vaak voorkomend, kan een zwelling in de hals ook veroorzaakt worden door een tumor. Dit kan een goedaardige tumor zijn, zoals een lipoom (vetweefseltumor), of een kwaadaardige tumor (kanker). Kwaadaardige tumoren in de hals kunnen ontstaan in de lymfeklieren (lymfoom), de schildklier (schildklierkanker), of in andere structuren in de hals (bijvoorbeeld keelkanker).

Let op: Een zwelling in de hals die snel groeit, niet pijnlijk is, en langer dan een paar weken aanhoudt, moet altijd door een arts worden onderzocht. Andere symptomen die op een tumor kunnen wijzen zijn bijvoorbeeld heesheid, slikproblemen, of onverklaarbaar gewichtsverlies.

Schildklierproblemen

De schildklier is een vlindervormige klier die zich aan de voorkant van je hals bevindt. Ze produceert hormonen die belangrijk zijn voor de stofwisseling. Een vergrote schildklier (struma) of schildklierknobbels kunnen een zwelling in de hals veroorzaken. Dit kan het gevolg zijn van verschillende aandoeningen, zoals jodiumtekort, auto-immuunziekten (ziekte van Hashimoto), of schildklierkanker.

Praktisch: Als je last hebt van vermoeidheid, gewichtstoename of -verlies, haaruitval, of een verandering in je hartslag, in combinatie met een zwelling in de hals, kan dit wijzen op een schildklierprobleem. Een bloedonderzoek kan de functie van je schildklier bepalen.

Speekselklierproblemen

De speekselklieren produceren speeksel, dat belangrijk is voor de spijsvertering en het vochtig houden van je mond. Een verstopping in een speekselklier (bijvoorbeeld door een speekselsteen) of een infectie van de speekselklier (sialadenitis) kan leiden tot een zwelling in de hals, meestal onder de kaak.

Voorbeeld: Je merkt dat je hals opzwelt tijdens het eten. Dit kan wijzen op een speekselklierprobleem. Een arts kan onderzoeken of er een verstopping is en zo nodig behandelen.

Andere oorzaken

Er zijn nog andere, minder voorkomende oorzaken van een zwelling in de hals, zoals:

• Allergische reacties: Een zwelling in de hals kan optreden als onderdeel van een ernstige allergische reactie (anafylaxie). Dit is een spoedeisende situatie.
• Lupus: Een chronische auto-immuunziekte die verschillende organen in het lichaam kan aantasten, waaronder de lymfeklieren.
• Sjögren syndroom: Een auto-immuunziekte die de speeksel- en traanklieren aantast.

Wanneer Moet Je Naar Een Arts?

Hoewel de meeste zwellingen in de hals onschuldig zijn, is het belangrijk om alert te zijn en een arts te raadplegen in de volgende gevallen:

• De zwelling is groot of groeit snel.
• De zwelling is pijnloos.
• De zwelling duurt langer dan twee weken.
• Je hebt andere symptomen, zoals koorts, nachtelijk zweten, onverklaarbaar gewichtsverlies, heesheid, slikproblemen, of vermoeidheid.
• Je hebt een voorgeschiedenis van kanker.

Een arts kan je onderzoeken en indien nodig verder onderzoek doen, zoals een bloedonderzoek, een echografie, een CT-scan, of een biopsie. Een vroege diagnose is cruciaal, vooral als er sprake is van een ernstige aandoening.

Wat kun je zelf doen?

Afhankelijk van de oorzaak zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen om de klachten te verminderen:

• Bij vergrote lymfeklieren door een infectie: Rust voldoende, drink veel water en neem eventueel pijnstillers zoals paracetamol.
• Bij pijn: Een warm kompres kan de pijn verlichten.
• Vermijd knellende kleding rond de hals.

Belangrijk: Raadpleeg altijd een arts voor een diagnose en behandeling. Zelfmedicatie kan gevaarlijk zijn.

Conclusie

Een zwelling in de hals kan verschillende oorzaken hebben, van onschuldige infecties tot meer serieuze aandoeningen. Het is belangrijk om alert te zijn op veranderingen en bij twijfel altijd een arts te raadplegen. Een vroege diagnose en behandeling kunnen ernstige gevolgen voorkomen.

We hopen dat dit artikel je meer inzicht heeft gegeven in de mogelijke oorzaken van een zwelling in de hals. Onthoud dat je niet alleen bent en dat er altijd hulp beschikbaar is.