Depressie Niet Geholpen Willen Worden

Je voelt je al een tijdje down. Het leven lijkt zwaar, grijs en uitzichtloos. Misschien heb je zelfs al de diagnose depressie gekregen. Maar de gedachte aan hulp zoeken, aan therapie of medicatie, stuit je tegen de borst. Je wilt het niet. En dat is oké. Althans, het is begrijpelijk. Laten we eens duiken in waarom dat zo is en wat je, ondanks die weerstand, toch kunt doen om je beter te voelen.

Waarom wil je geen hulp?

De redenen om geen hulp te willen bij een depressie zijn complex en vaak diep geworteld. Het is zelden een simpele kwestie van 'geen zin'. Hier zijn een paar veelvoorkomende oorzaken:

Stigma en schaamte:

Misschien voel je schaamte. In onze maatschappij rust er nog steeds een stigma op psychische problemen. Het idee dat je 'sterk' moet zijn en alles zelf moet oplossen, kan een enorme druk leggen. Je bent bang voor wat anderen zullen denken als ze weten dat je worstelt. Onderzoek toont aan dat stigma een belangrijke barrière vormt voor het zoeken van hulp. Uit een studie van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie bleek dat bijna de helft van de mensen met psychische klachten zich schaamt om erover te praten. Dit kan leiden tot isolatie en verergering van de depressie.

Angst voor verandering:

Zelfs als je weet dat je lijdt, kan de gedachte aan verandering beangstigend zijn. Depressie kan een soort comfortzone worden, hoe vreemd dat ook klinkt. Het is bekend terrein, hoe donker ook. De onzekerheid van therapie, de angst voor bijwerkingen van medicatie, of de vrees dat je oude 'ik' niet meer terugkomt, kunnen je tegenhouden.

Wantrouwen in de hulpverlening:

Misschien heb je slechte ervaringen gehad met hulpverleners in het verleden. Of je gelooft simpelweg niet dat therapie of medicatie voor jou zullen werken. Je hebt misschien verhalen gehoord van mensen die er niet beter van zijn geworden, of je hebt het idee dat hulpverleners je niet begrijpen.

Controle willen behouden:

Depressie kan een gevoel van machteloosheid geven. Het idee dat je alles zelf onder controle moet houden, kan een reactie zijn op dat gevoel. Hulp zoeken voelt dan als het opgeven van die controle, als het toegeven dat je het niet alleen kunt.

Minimiseren van de klachten:

Het kan zijn dat je je eigen klachten minimaliseert. Je denkt misschien: "Het valt wel mee," of "Anderen hebben het veel erger." Je wilt geen 'aansteller' zijn of de aandacht opeisen. Hierdoor bagatelliseer je de ernst van de situatie en stel je hulp uit.

Wat kun je doen als je geen hulp wilt, maar wel beter wilt worden?

Het is belangrijk om te benadrukken dat professionele hulp vaak de meest effectieve manier is om een depressie te behandelen. Maar als je er (nog) niet klaar voor bent, zijn er wel degelijk stappen die je zelf kunt zetten om je beter te voelen. Deze stappen zijn geen vervanging voor professionele hulp, maar kunnen wel een belangrijke eerste stap zijn.

Begin klein:

Probeer niet om alles in één keer te veranderen. Kleine, haalbare doelen zijn veel effectiever dan grote, onrealistische verwachtingen. Begin bijvoorbeeld met elke dag een kwartiertje naar buiten gaan, of met het koken van één gezonde maaltijd per week. Elke kleine overwinning kan je een gevoel van voldoening geven en je motivatie verhogen.

Focus op je basisbehoeften:

Depressie kan je energie en motivatie volledig wegnemen. Het is dan extra belangrijk om goed voor je lichaam te zorgen. Zorg voor voldoende slaap (probeer een vast slaapritme aan te houden), gezonde voeding (vermijd suiker en bewerkte producten) en regelmatige beweging (ook al is het maar een korte wandeling). Uit onderzoek blijkt dat regelmatige lichaamsbeweging een positief effect heeft op de stemming.

Zoek steun bij je naasten:

Praat met iemand die je vertrouwt over je gevoelens. Het kan een familielid, vriend, of collega zijn. Soms is het al voldoende om gewoon te weten dat je er niet alleen voor staat. Als je het lastig vindt om er direct over te praten, kun je ook beginnen met het delen van een klein detail over hoe je je voelt.

Doe dingen waar je van geniet (of vroeger van genoot):

Depressie kan je het plezier in dingen ontnemen. Probeer toch activiteiten op te pakken waar je vroeger van genoot, ook al voel je er nu misschien niet meteen iets bij. Het kan zijn dat je langzaam weer plezier begint te ervaren. Denk aan hobby's, muziek luisteren, een boek lezen, of tijd doorbrengen in de natuur.

Mindfulness en ontspanning:

Mindfulness en ontspanningsoefeningen kunnen helpen om je gedachten tot rust te brengen en je stressniveau te verlagen. Er zijn talloze apps en online resources beschikbaar die je hierbij kunnen helpen. Probeer bijvoorbeeld een geleide meditatie of een ademhalingsoefening.

Dagboek schrijven:

Het opschrijven van je gedachten en gevoelens kan een manier zijn om ze te ordenen en te verwerken. Het hoeft geen literair meesterwerk te zijn. Schrijf gewoon op wat er in je opkomt, zonder te oordelen. Het kan je helpen om patronen in je denken te herkennen en om meer inzicht te krijgen in je eigen gevoelens.

Wees lief voor jezelf:

Depressie is geen teken van zwakte. Het is een serieuze aandoening die behandeling vereist. Wees geduldig en liefdevol naar jezelf toe. Verwacht niet dat je van de ene op de andere dag beter bent. Gun jezelf de tijd om te herstellen.

Wanneer is professionele hulp toch nodig?

Ondanks al deze zelfhulpstrategieën, zijn er momenten waarop professionele hulp onvermijdelijk is. Zoek direct hulp als:

• Je suïcidale gedachten hebt.
• Je jezelf of anderen iets aan wilt doen.
• Je klachten zo ernstig zijn dat ze je dagelijks functioneren belemmeren.
• Je al langere tijd (langer dan twee weken) last hebt van depressieve klachten en ze niet verbeteren met zelfhulpstrategieën.

Het is geen schande om hulp te vragen. Het is juist een teken van kracht. Zie het als een investering in je eigen welzijn. Er zijn verschillende vormen van professionele hulp beschikbaar, zoals:

• Therapie: Cognitieve gedragstherapie (CGT) en interpersoonlijke therapie (IPT) zijn twee veelgebruikte en effectieve vormen van therapie bij depressie.
• Medicatie: Antidepressiva kunnen helpen om de symptomen van depressie te verminderen. Bespreek de mogelijkheden en eventuele bijwerkingen met je arts.
• Combinatietherapie: De combinatie van therapie en medicatie is vaak de meest effectieve behandeling bij depressie.

De eerste stap zetten

Het is oké om geen hulp te willen. Maar het is niet oké om te blijven lijden. Probeer de bovenstaande tips eens uit. Begin klein en wees geduldig met jezelf. En als je er toch niet uitkomt, weet dan dat er altijd hulp beschikbaar is. Misschien is er een vertrouwenspersoon in je omgeving, een huisarts, of een online hulplijn die je verder kan helpen. De eerste stap zetten is vaak de moeilijkste, maar het is ook de belangrijkste.

Je bent niet alleen. Er is hoop. En je verdient het om je beter te voelen.