Dysmorfe Erytrocyten Wat Is Dat

Het is best schrikken als je te horen krijgt dat er iets afwijkends in je urine is gevonden. Eén van die dingen kan de aanwezigheid van dysmorfe erytrocyten zijn. Misschien heb je er nog nooit van gehoord, en dat is begrijpelijk. Maar wat betekent het precies? En moet je je zorgen maken? Laten we dat samen uitzoeken.

Wat zijn erytrocyten en wat betekent "dysmorf"?

Erytrocyten, beter bekend als rode bloedcellen, spelen een cruciale rol in ons lichaam. Hun belangrijkste taak is het transporteren van zuurstof van de longen naar alle andere weefsels en organen. Ze danken hun rode kleur aan hemoglobine, een eiwit dat zuurstof bindt.

"Dysmorf" betekent simpelweg "abnormaal van vorm". Normale rode bloedcellen hebben een karakteristieke ronde, biconcave (ingedeukte) vorm, waardoor ze flexibel genoeg zijn om door de kleinste bloedvaten te bewegen. Dysmorfe erytrocyten daarentegen, hebben een afwijkende vorm; ze kunnen bijvoorbeeld stekels, blaasjes of andere onregelmatigheden vertonen.

Hoe worden dysmorfe erytrocyten in de urine ontdekt?

De aanwezigheid van dysmorfe erytrocyten wordt meestal ontdekt tijdens een urineonderzoek, ook wel urineanalyse genoemd. Dit onderzoek kan worden aangevraagd door je huisarts als je bepaalde klachten hebt, zoals pijn in de zij, bloed in de urine (hematurie), of problemen met plassen. Een urineonderzoek kan ook routinematig worden uitgevoerd als onderdeel van een algemene gezondheidscheck.

Bij een urineonderzoek wordt de urine onder een microscoop bekeken. De laborant kan dan de vorm van de rode bloedcellen beoordelen. Er wordt vaak een percentage dysmorfe erytrocyten vastgesteld. Een hoger percentage duidt op een grotere kans op een niergerelateerde oorzaak van de bloeding.

Wat zijn de mogelijke oorzaken van dysmorfe erytrocyten in de urine?

Dysmorfe erytrocyten in de urine suggereren dat de rode bloedcellen beschadigd zijn geraakt in de nieren (glomerulus of tubuli) tijdens hun passage door de urinewegen. Dit in tegenstelling tot "normomorfe" erytrocyten, die waarschijnlijk afkomstig zijn van een bloeding lager in de urinewegen (bijvoorbeeld in de blaas, urineleider of urethra).

Mogelijke oorzaken van dysmorfe erytrocyten zijn:

Glomerulonefritis: Een ontsteking van de glomeruli, de filtereenheden in de nieren. Er zijn verschillende vormen van glomerulonefritis, veroorzaakt door bijvoorbeeld auto-immuunziekten, infecties, of genetische factoren.
IgA-nefropathie (ziekte van Berger): Een aandoening waarbij IgA-immunoglobulinen zich ophopen in de glomeruli, wat leidt tot ontsteking en schade.
Vasculitis: Ontsteking van de bloedvaten, die ook de bloedvaten in de nieren kan aantasten.
Erfelijke nierziekten: Zoals de ziekte van Alport.
Goedaardige familiaire hematurie (dunne basaalmembraan nefropathie): Een relatief onschuldige aandoening waarbij de basaalmembranen in de glomeruli dunner zijn dan normaal, waardoor rode bloedcellen gemakkelijker doorlekken.

Andere mogelijke, minder frequente oorzaken

Nierbeschadiging door medicatie: Sommige medicijnen kunnen de nieren beschadigen en leiden tot dysmorfe erytrocyten.
Systemische ziekten: Zoals lupus erythematosus (SLE).

Wanneer moet je je zorgen maken?

De aanwezigheid van dysmorfe erytrocyten in de urine is altijd een reden voor verder onderzoek. Hoewel het in sommige gevallen onschuldig kan zijn (zoals bij goedaardige familiaire hematurie), kan het ook wijzen op een ernstigere nieraandoening die behandeling vereist. Je huisarts zal je waarschijnlijk doorverwijzen naar een nefroloog (nierarts) voor verder onderzoek.

Het is vooral belangrijk om je zorgen te maken als je naast dysmorfe erytrocyten ook andere symptomen ervaart, zoals:

Bloed in de urine (hematurie): Zichtbaar bloed of bloed dat alleen onder een microscoop te zien is.
Eiwit in de urine (proteïnurie): Kan wijzen op schade aan de glomeruli.
Hoge bloeddruk (hypertensie): Kan een gevolg zijn van nierproblemen.
Oedeem (vochtophoping): Vooral in de enkels, voeten en rond de ogen.
Vermoeidheid en algehele malaise: Kan wijzen op een verminderde nierfunctie.

Wat kan je verwachten van verder onderzoek?

De nefroloog zal een grondig onderzoek uitvoeren om de oorzaak van de dysmorfe erytrocyten te achterhalen. Dit kan omvatten:

Herhaling van het urineonderzoek: Om de bevindingen te bevestigen.
Bloedonderzoek: Om de nierfunctie te beoordelen (creatinine, ureum), elektrolyten te meten, en te zoeken naar tekenen van ontsteking of auto-immuunziekten.
Beeldvormend onderzoek: Zoals een echo van de nieren, een CT-scan, of een MRI-scan, om de structuur van de nieren te beoordelen en eventuele afwijkingen op te sporen.
Nierbiopsie: Hierbij wordt een klein stukje nierweefsel weggenomen voor microscopisch onderzoek. Dit is de meest definitieve manier om de oorzaak van de dysmorfe erytrocyten vast te stellen.

Wat is de behandeling?

De behandeling van dysmorfe erytrocyten in de urine is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Als er een specifieke aandoening wordt vastgesteld, zoals glomerulonefritis, zal de behandeling gericht zijn op het behandelen van die aandoening. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit:

Medicatie: Zoals corticosteroïden, immunosuppressiva, of ACE-remmers/angiotensine II-receptorblokkers (ARB's).
Dieetaanpassingen: Zoals een zoutarm dieet.
Behandeling van hoge bloeddruk: Met bloeddrukverlagende medicijnen.

In sommige gevallen is er geen specifieke behandeling nodig, bijvoorbeeld bij goedaardige familiaire hematurie. In dat geval zal de nierfunctie regelmatig worden gecontroleerd om eventuele veranderingen op tijd te detecteren.

Wat kan je zelf doen?

Hoewel je de oorzaak van dysmorfe erytrocyten niet zelf kunt behandelen, zijn er wel een aantal dingen die je kunt doen om je nieren gezond te houden en de behandeling te ondersteunen:

Drink voldoende water: Voldoende hydratatie is belangrijk voor de nierfunctie. Streef naar minstens 1,5-2 liter water per dag.
Eet gezond: Een gezond en evenwichtig dieet met veel fruit, groenten en volkoren granen is belangrijk. Beperk de inname van zout, suiker en bewerkte voedingsmiddelen.
Beperk alcoholgebruik: Overmatig alcoholgebruik kan de nieren beschadigen.
Stop met roken: Roken heeft een negatieve invloed op de bloedvaten en kan de nierfunctie verslechteren.
Beweeg regelmatig: Regelmatige lichaamsbeweging is goed voor de algehele gezondheid, inclusief de nierfunctie.
Vermijd NSAID's: Pijnstillers zoals ibuprofen en naproxen (NSAID's) kunnen de nieren beschadigen, vooral bij langdurig gebruik. Overleg met je arts welke pijnstillers veilig zijn voor jou.
Volg de adviezen van je arts op: Neem je medicijnen zoals voorgeschreven en ga regelmatig naar controle.

Conclusie

De aanwezigheid van dysmorfe erytrocyten in de urine is een signaal dat er mogelijk iets aan de hand is met je nieren. Het is belangrijk om dit serieus te nemen en verder onderzoek te laten doen om de oorzaak te achterhalen. Vroegtijdige diagnose en behandeling kunnen verdere schade aan de nieren voorkomen. Hoewel het een spannende tijd kan zijn, weet dat je niet alleen bent en dat er veel gedaan kan worden om je nieren gezond te houden. Praat openlijk met je arts en stel al je vragen. Een goede communicatie is essentieel voor een succesvolle behandeling.