Mijn God Waarom Hebt Gij Mij Verlaten

De uitroep "Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?" is een van de meest krachtige en aangrijpende zinnen in de Bijbel. Uitgesproken door Jezus aan het kruis, echoën deze woorden door de eeuwen heen en blijven ze een bron van vertroosting, pijn, en reflectie voor gelovigen en niet-gelovigen. Deze zin, afkomstig uit Psalm 22, opent een diepgaande discussie over lijden, geloof, en de aard van de goddelijke relatie.

De Context van de Uitspraak

Historische Achtergrond

De context is essentieel voor het begrijpen van de betekenis van deze uitspraak. Jezus hing aan het kruis, na te zijn gemarteld en vernederd. De omstandigheden waren gruwelijk, zowel fysiek als emotioneel. De Romeinse kruisiging was een publiek spektakel bedoeld om af te schrikken, en Jezus werd gekruisigd tussen criminelen. Hij werd verlaten door zijn volgelingen, verraden door Judas, en verloochend door Petrus. Deze totale verlatenheid is cruciaal voor de interpretatie van zijn woorden.

Psalm 22: Een Profetische Echo

Het citeren van Psalm 22 is meer dan een willekeurige uiting van pijn. Psalm 22 is een klaagzang, een smeekbede tot God in tijden van intense nood. Vele verzen in deze Psalm lijken profetisch de gebeurtenissen rond Jezus' kruisiging te beschrijven, zoals het doorboren van zijn handen en voeten, het verdelen van zijn kleren, en het spotten door de omstanders. Door deze Psalm aan te halen, plaatste Jezus zijn lijden binnen een bredere theologische context, een context van rechtvaardig lijden en uiteindelijke bevrijding.

Mogelijke Interpretaties

De Roep van Menselijke Verlatenheid

Een gangbare interpretatie is dat Jezus hier werkelijk de verlatenheid van God ervoer. Als mens, volledig mens, voelde hij de volle last van de zonde van de wereld op zijn schouders. Dit zou betekenen dat er op dat moment een scheiding plaatsvond tussen de Vader en de Zoon, een scheiding die ondenkbaar en onbevattelijk is, maar die wel de diepte van Jezus' offer benadrukt. Deze interpretatie focust op de menselijkheid van Jezus en zijn identificatie met de menselijke ervaring van pijn en verlatenheid.

Een Uitdrukking van Solidariteit

Een andere interpretatie stelt dat Jezus met deze woorden niet zozeer zijn eigen verlatenheid uitdrukte, maar veeleer solidariteit met al diegenen die zich door God verlaten voelen. Hij identificeerde zich met het lijden van de mensheid, met de pijn van onrecht, verlies, en wanhoop. In deze lezing is de uitroep niet een uiting van wanhoop, maar eerder een oproep tot herkenning en compassie. Jezus sprak namens al degenen die zich in de steek gelaten voelen door de wereld en door God.

Een Theologisch Raadsel

De vraag waarom God Jezus zou verlaten, is een theologisch raadsel. Sommige theologen stellen dat het nodig was voor Jezus om de volle last van de zonde te dragen, inclusief de scheiding van God. Anderen benadrukken dat God nooit echt van Jezus afwezig was, maar dat Jezus in zijn menselijkheid de pijn en de verlatenheid intens ervoer. De Triniteit, de leer dat God één is in drie personen, wordt hier op de proef gesteld. Hoe kan God Zichzelf verlaten? Dit mysterie blijft een bron van debat en diepe contemplatie.

Relevantie voor Vandaag

Lijden en Geloof

De uitroep "Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?" is uiterst relevant voor mensen die vandaag de dag lijden. Het herinnert ons eraan dat lijden een onderdeel van het menselijk bestaan is, en dat zelfs de meest rechtvaardige mensen pijn en verlatenheid kunnen ervaren. Het biedt troost in de wetenschap dat zelfs Jezus deze ervaring heeft gedeeld. Het daagt ook ons geloof uit. Hoe kunnen we geloven in een God die toestaat dat lijden bestaat?

Geestelijke Nood

In een tijd van toenemende angst, depressie en zinloosheid, is de uitroep van Jezus een krachtige uiting van geestelijke nood. Het erkent de realiteit van innerlijke pijn en de strijd om betekenis te vinden in een wereld die vaak onrechtvaardig en wreed lijkt. Het geeft ons de vrijheid om onze eigen pijn en twijfels te uiten, en om eerlijk te zijn over onze ervaringen van verlatenheid.

Voorbeelden uit de Praktijk

Denk aan de vluchteling die huis en haard heeft moeten verlaten, de kankerpatiënt die vecht voor zijn leven, of de persoon die een dierbare heeft verloren. In dergelijke situaties kan de vraag "Waarom?" overweldigend zijn. De uitroep van Jezus biedt een ankerpunt, een herinnering dat zelfs in de diepste duisternis er een connectie is met het goddelijke. Studies over rouw en trauma tonen aan dat het uiten van emoties, zelfs negatieve emoties zoals woede en teleurstelling jegens God, een belangrijk onderdeel kan zijn van het genezingsproces.

Voorbeeld: In een onderzoek onder overlevenden van natuurrampen bleek dat degenen die hun geloof in God behielden (zelfs met twijfel en vragen) een grotere veerkracht vertoonden dan degenen die hun geloof volledig verwierpen. Dit suggereert dat het worstelen met geloof, zelfs in de context van extreem lijden, een bron van kracht kan zijn.

Conclusie

De uitroep "Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?" is een complexe en veelzijdige zin die verschillende interpretaties toelaat. Het is een uiting van menselijke verlatenheid, een teken van solidariteit met het lijden van de mensheid, en een theologisch raadsel. Het is een uitnodiging om na te denken over de aard van het lijden, de diepte van ons geloof, en de aard van onze relatie met het goddelijke. De woorden roepen niet op tot wanhoop, maar tot eerlijkheid, kwetsbaarheid en verdieping in de zoektocht naar betekenis en troost.

Als oproep tot actie: Sta stil bij deze woorden. Reflecteer op uw eigen ervaringen van pijn en verlatenheid. Zoek naar gemeenschap met anderen die soortgelijke ervaringen hebben. En bovenal, wees eerlijk tegenover uzelf en God over uw twijfels en vragen. Want juist in die eerlijkheid kan een nieuwe vorm van verbinding en hoop ontstaan.