Wanneer Is Tongriem Te Kort

Een te korte tongriem, ook wel ankyloglossie genoemd, is een aandoening waarbij de tongriem – het vliesje dat de onderkant van de tong verbindt met de mondbodem – te kort, te strak of te dik is. Dit kan de bewegingsvrijheid van de tong beperken en leiden tot diverse problemen. Het is belangrijk om te begrijpen wanneer een tongriem als 'te kort' wordt beschouwd, omdat de diagnose en behandeling cruciaal kunnen zijn, vooral bij baby's en jonge kinderen.

Wanneer is de tongriem daadwerkelijk te kort?

Het vaststellen of een tongriem te kort is, vereist een zorgvuldige beoordeling. Het gaat niet alleen om de visuele inspectie, maar ook om de impact op de functionaliteit van de tong. Hier zijn enkele belangrijke aspecten om te overwegen:

Visuele Aspecten

De visuele inspectie speelt een belangrijke rol. Een te korte tongriem kan verschillende kenmerken vertonen:

• Strak en Dik: Een duidelijk strak of dik vliesje onder de tong.
• Hartvormige Tong: Bij het uitsteken van de tong kan een hartvormige inkeping aan de punt zichtbaar zijn. Dit komt doordat de tong niet vrij naar buiten kan bewegen.
• Beperkte Lengte: De tong lijkt niet ver genoeg uit de mond te kunnen komen.
• Verbonden tot aan de punt: De riem is zichtbaar tot aan de punt van de tong.

Echter, een visuele inspectie alleen is niet voldoende. Sommige tongriemen lijken kort, maar belemmeren de tong niet in zijn functioneren.

Functionele Aspecten

De functionele aspecten zijn essentieel om te bepalen of de tongriem daadwerkelijk problemen veroorzaakt:

• Borstvoeding Problemen: Een belangrijk teken bij baby's is moeilijkheden bij het aanleggen en drinken aan de borst. Dit kan zich uiten in pijnlijk aanleggen voor de moeder, niet goed kunnen vacuüm zuigen, langzame gewichtstoename bij de baby en frequent loslaten van de borst.
• Flesvoeding Problemen: Ook bij flesvoeding kunnen problemen ontstaan, zoals klakgeluiden tijdens het drinken, veel lucht inslikken en moeite met het vasthouden van de speen.
• Spraakproblemen: Bij oudere kinderen kan een te korte tongriem leiden tot problemen met de uitspraak van bepaalde klanken, met name de "r", "l", "t", "d", "s" en "z".
• Eetproblemen: Moeite met kauwen en slikken van bepaalde texturen, vooral bij vast voedsel, kan ook een indicatie zijn.
• Mondhygiëne: Een beperkte beweeglijkheid van de tong kan leiden tot moeilijkheden bij het schoonmaken van de mond, wat kan resulteren in tandbederf en tandvleesproblemen.
• Moeite met het bespelen van muziekinstrumenten: Vooral blaasinstrumenten kunnen problemen opleveren door de beperkte tongbeweging.

Het is cruciaal om te begrijpen dat een 'korte' tongriem niet altijd problemen veroorzaakt. Alleen als de bewegingsvrijheid van de tong beperkt is en leidt tot zichtbare functionele problemen, wordt het beschouwd als een te korte tongriem die behandeling vereist.

De Impact per Leeftijdsgroep

De impact van een te korte tongriem verschilt per leeftijdsgroep:

Baby's

Bij baby's zijn de borstvoedingsproblemen het meest prominent. Studies tonen aan dat een tongriemcorrectie, ook wel frenotomie genoemd, kan leiden tot verbeterde borstvoeding en verminderde pijn bij de moeder. Een onderzoek gepubliceerd in het Journal of Human Lactation toonde aan dat baby's na een frenotomie significant beter aan de borst konden drinken en dat moeders minder pijn ervoeren.

Voorbeeld: Een moeder ervaart hevige pijn bij het aanleggen van haar baby. De baby klikt tijdens het drinken en komt niet goed aan in gewicht. Na diagnose van een te korte tongriem en een frenotomie, drinkt de baby beter en verdwijnt de pijn bij de moeder.

Jonge Kinderen

Bij jonge kinderen kunnen spraak- en eetproblemen op de voorgrond treden. Een te korte tongriem kan de ontwikkeling van de spraak belemmeren, waardoor bepaalde klanken moeilijk uit te spreken zijn. Ook kan het leiden tot problemen met het kauwen en slikken van vast voedsel, wat de voedingsinname kan beïnvloeden.

Voorbeeld: Een 4-jarig kind heeft moeite met het uitspreken van de "r" en de "l". Een logopedist vermoedt een te korte tongriem. Na de frenotomie en logopedie, verbetert de spraak aanzienlijk.

Oudere Kinderen en Volwassenen

Bij oudere kinderen en volwassenen kan een te korte tongriem leiden tot problemen met de mondhygiëne, spraak, en zelfs het bespelen van muziekinstrumenten. Ook kan het bijdragen aan kaakspanning en hoofdpijn.

Voorbeeld: Een volwassene heeft altijd moeite gehad met het schoonmaken van de mond, met name onder de tong. Hij heeft frequent last van tandvleesontstekingen. Na een frenotomie, is het gemakkelijker om de mond schoon te houden en verminderen de ontstekingen.

Diagnose

De diagnose van een te korte tongriem wordt gesteld door een arts, logopedist, lactatiekundige of tandarts. Zij zullen een grondig onderzoek uitvoeren, waarbij zowel de visuele als de functionele aspecten worden beoordeeld. Er zijn ook verschillende scoring systemen die gebruikt kunnen worden om de ernst van de ankyloglossie te bepalen, zoals de Hazelbaker Assessment Tool for Lingual Frenulum Function (ATLFF).

Het is belangrijk om verschillende professionals te raadplegen om een complete evaluatie te krijgen, vooral als er sprake is van borstvoedingsproblemen of spraakproblemen.

Behandeling: Frenotomie

De meest voorkomende behandeling voor een te korte tongriem is een frenotomie, een kleine chirurgische ingreep waarbij de tongriem wordt geknipt of losgemaakt. Deze ingreep is meestal snel en eenvoudig, en kan vaak zonder verdoving worden uitgevoerd bij baby's. Bij oudere kinderen en volwassenen kan lokale verdoving worden gebruikt.

Na de frenotomie zijn oefeningen belangrijk om te voorkomen dat de tongriem weer vastgroeit en om de tongbewegelijkheid te verbeteren. Deze oefeningen worden meestal voorgeschreven door een logopedist of therapeut.

Alternatieven voor Frenotomie

In sommige gevallen kan een frenulectomie (het verwijderen van de tongriem) of een frenuloplastie (het corrigeren van de tongriem met hechtingen) worden overwogen, vooral bij oudere kinderen en volwassenen, of wanneer de tongriem erg dik is.

Belangrijk om te Onthouden

• Een korte tongriem is niet altijd een probleem.
• De impact verschilt per leeftijdsgroep.
• Een zorgvuldige diagnose is essentieel.
• De frenotomie is een eenvoudige en effectieve behandeling.
• Nazorg met oefeningen is belangrijk.

Conclusie

Het herkennen van een te korte tongriem is cruciaal, vooral vanwege de potentiële impact op borstvoeding, spraak, en eetgedrag. Als je vermoedt dat jouw kind of jijzelf een te korte tongriem heeft, is het belangrijk om een deskundige te raadplegen voor een grondige evaluatie. Een vroege diagnose en behandeling kunnen veel problemen voorkomen en de kwaliteit van leven verbeteren. Neem contact op met je huisarts, een logopedist, lactatiekundige of tandarts voor verder onderzoek en advies. Laat de functionaliteit van de tong bepalen of actie nodig is.