Wat Is Een Poliep In De Darm

Een poliep in de darm, ook wel een darmpoliep genoemd, is een uitstulping op het slijmvlies van de dikke darm (colon) of de endeldarm (rectum). Deze uitstulpingen kunnen variëren in grootte, vorm en aantal. Hoewel de meeste darmpoliepen goedaardig zijn, is het van cruciaal belang om ze te begrijpen en te laten controleren, omdat sommige poliepen zich in de loop van de tijd kunnen ontwikkelen tot darmkanker.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van darmpoliepen?

Verschillende soorten darmpoliepen

Er zijn verschillende soorten darmpoliepen, waarvan de belangrijkste zijn:

Adenomen: Dit zijn de meest voorkomende poliepen en worden beschouwd als pre-kankerachtig. Ze hebben het potentieel om zich te ontwikkelen tot kanker als ze niet worden verwijderd. De kans dat een adenoom zich tot kanker ontwikkelt, hangt af van de grootte, het type en de aanwezige dysplasie (abnormale celgroei).
Hyperplastische poliepen: Deze poliepen zijn meestal goedaardig en hebben een laag risico om kanker te worden. Ze komen vaker voor in het rectum en het sigmoïd (het S-vormige deel van de dikke darm).
Serrated poliepen: Dit is een diverse groep poliepen met kenmerken die tussen hyperplastische en adenomateuze poliepen in zitten. Sommige serrated poliepen, met name de sessiele serrated adenomen (SSA), hebben een significant risico om zich tot kanker te ontwikkelen en vereisen nauwkeurige monitoring en verwijdering.
Inflammatoire poliepen: Deze poliepen ontstaan als reactie op chronische ontsteking in de darm, zoals bij inflammatoire darmziekten (IBD) zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Hoewel ze zelf meestal niet kankerachtig zijn, kunnen ze wel een teken zijn van een verhoogd risico op kanker als gevolg van de onderliggende ontsteking.

Hoe zien darmpoliepen eruit?

Darmpoliepen kunnen verschillende vormen en maten hebben. Ze kunnen plat of gesteeld zijn (met een steel). Hun grootte varieert van een paar millimeter tot enkele centimeters. De kleur kan variëren van dezelfde kleur als het omliggende darmslijmvlies tot donkerder rood.

Waarom zijn darmpoliepen belangrijk?

Het belangrijkste risico van darmpoliepen is hun potentieel om zich te ontwikkelen tot darmkanker. Darmkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker. Door darmpoliepen vroegtijdig op te sporen en te verwijderen, kan het risico op het ontwikkelen van darmkanker aanzienlijk worden verminderd. Dit is de basis van darmkanker screening programmas.

Wat zijn de risicofactoren en symptomen van darmpoliepen?

Risicofactoren

Verschillende factoren kunnen het risico op het ontwikkelen van darmpoliepen verhogen, waaronder:

Leeftijd: Het risico neemt toe met de leeftijd. De meeste darmpoliepen worden gevonden bij mensen boven de 50 jaar.
Familiegeschiedenis: Als er darmpoliepen of darmkanker in de familie voorkomen, is het risico verhoogd.
Persoonlijke voorgeschiedenis: Mensen die eerder darmpoliepen of darmkanker hebben gehad, lopen een hoger risico.
Inflammatoire darmziekte (IBD): Chronische ontsteking van de darm verhoogt het risico.
Leefstijlfactoren: Overgewicht, roken, een dieet met veel rood vlees en weinig vezels, en overmatig alcoholgebruik kunnen het risico verhogen.
Erfelijke aandoeningen: Sommige erfelijke aandoeningen, zoals Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) en Lynch-syndroom (HNPCC), verhogen het risico op darmpoliepen en darmkanker aanzienlijk.

Symptomen

Veel mensen met darmpoliepen ervaren geen symptomen, vooral niet als de poliepen klein zijn. Als er wel symptomen zijn, kunnen deze zijn:

Bloed in de ontlasting: Dit kan zichtbaar zijn (helder rood) of onzichtbaar (occult bloed), dat kan worden opgespoord via een ontlastingstest.
Verandering in de stoelgang: Dit kan variëren van diarree tot constipatie, of een verandering in de consistentie van de ontlasting.
Buikpijn of krampen: Dit is minder vaak voorkomend, maar kan voorkomen bij grotere poliepen.
Bloedarmoede: Chronisch bloedverlies door darmpoliepen kan leiden tot bloedarmoede.

Omdat darmpoliepen vaak geen symptomen veroorzaken, is screening van cruciaal belang voor vroege opsporing.

Hoe worden darmpoliepen opgespoord en behandeld?

Screeningmethoden

Er zijn verschillende screeningmethoden beschikbaar om darmpoliepen op te sporen:

Fecale occult bloedtest (FOBT) of Fecale Immunochemische Test (FIT): Deze tests sporen bloed op in de ontlasting. Een positieve test kan wijzen op darmpoliepen of darmkanker, waarna een coloscopie nodig is.
Sigmoïdoscopie: Bij deze procedure wordt een flexibele buis met een camera ingebracht in het rectum en het onderste deel van de dikke darm (sigmoïd) om te zoeken naar poliepen.
Coloscopie: Dit is de meest nauwkeurige screeningmethode. Hierbij wordt een flexibele buis met een camera ingebracht in de hele dikke darm om de hele darmwand te inspecteren. Tijdens een coloscopie kunnen poliepen worden verwijderd (polypectomie).
CT-colonografie (virtuele colonoscopie): Dit is een niet-invasieve methode waarbij een CT-scan wordt gebruikt om een 3D-beeld van de dikke darm te maken. Als er poliepen worden gevonden, is een coloscopie nog steeds nodig om ze te verwijderen.
DNA-ontlastingstest (FIT-DNA): Dit is een test die zowel bloed als DNA-afwijkingen in de ontlasting opspoort, wat de detectie van poliepen en darmkanker kan verbeteren.

De keuze van de screeningmethode hangt af van verschillende factoren, waaronder leeftijd, familiegeschiedenis en persoonlijke voorkeur. Het is belangrijk om met uw arts te bespreken welke screeningmethode voor u het meest geschikt is.

Behandeling

De belangrijkste behandeling voor darmpoliepen is polypectomie, de verwijdering van de poliep. Dit gebeurt meestal tijdens een coloscopie. De poliep wordt verwijderd met behulp van een lus die om de poliep wordt gelegd en vervolgens wordt dichtgeschroeid (electrocoagulatie) of afgesneden.

In zeldzame gevallen, als de poliep te groot is of zich in een moeilijk bereikbare plaats bevindt, kan een operatie nodig zijn om het aangetaste deel van de darm te verwijderen.

Na de verwijdering van een darmpoliep is het belangrijk om regelmatige follow-up coloscopieën te ondergaan om te controleren op nieuwe poliepen. De frequentie van deze controles hangt af van het type poliep dat is verwijderd, het aantal poliepen en de familiegeschiedenis.

Real-world voorbeelden en data

Volgens cijfers van KWF Kankerbestrijding is darmkanker de derde meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. De overlevingskansen zijn significant hoger wanneer de kanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, vandaar het belang van screening.

Een studie gepubliceerd in het New England Journal of Medicine toonde aan dat coloscopie de incidentie van darmkanker met ongeveer 60% vermindert. Dit benadrukt de effectiviteit van screening bij het voorkomen van deze ziekte.

Een ander voorbeeld is het bevolkingsonderzoek darmkanker in Nederland. Dit programma biedt mensen tussen de 55 en 75 jaar de mogelijkheid om een ontlastingstest te laten doen. Bij een afwijkende uitslag volgt een coloscopie. Dit programma heeft geleid tot een aanzienlijke afname van het aantal gevallen van darmkanker en een verbetering van de overlevingskansen.

Conclusie en oproep tot actie

Darmpoliepen zijn veelvoorkomende uitstulpingen in de darm die, hoewel meestal goedaardig, het potentieel hebben om zich te ontwikkelen tot darmkanker. Vroege opsporing door middel van screening is essentieel om het risico op darmkanker te verminderen. Bespreek met uw arts uw risicofactoren en de meest geschikte screeningmethode voor u. Een gezonde leefstijl, inclusief een vezelrijk dieet, voldoende lichaamsbeweging en het vermijden van roken en overmatig alcoholgebruik, kan ook bijdragen aan het verminderen van het risico.

Wacht niet op symptomen. Neem het heft in eigen handen en laat u screenen! Uw gezondheid is het waard.