Wat Is Een Suprapubische Katheter

Een suprapubische katheter (SPC), ook wel bekend als een bovenbuikse katheter, is een medische procedure waarbij een katheter via een kleine incisie in de buik direct in de blaas wordt ingebracht. Dit maakt het mogelijk om urine af te voeren wanneer de normale urinewegen geblokkeerd, beschadigd of niet functioneel zijn. Hoewel het misschien een ingrijpende procedure lijkt, is de SPC vaak een veilige en effectieve oplossing voor langdurige urine retentie of incontinentie.

Waarom een Suprapubische Katheter?

Er zijn verschillende redenen waarom een arts een suprapubische katheter zou aanbevelen boven andere soorten katheters, zoals een urethra katheter (via de plasbuis). Deze factoren omvatten:

1. Langdurige Katheterisatie

Voor patiënten die langdurig een katheter nodig hebben, is een SPC vaak een betere optie. Urethra katheters kunnen op lange termijn leiden tot irritatie, infectie en vernauwing van de plasbuis (urethra strictuur). Een SPC vermijdt deze problemen omdat het de plasbuis omzeilt.

Voorbeeld: Een patiënt met multiple sclerose (MS) die chronische urine retentie ervaart, kan baat hebben bij een SPC om de blaas regelmatig en efficiënt te ledigen zonder de risico's van langdurige urethra katheterisatie.

2. Trauma of Obstructie

Bij trauma aan de bekkenregio of obstructie van de urinewegen (bijvoorbeeld door een vergrote prostaat), kan een urethra katheter niet mogelijk of veilig zijn. Een SPC biedt een alternatieve route om de urine af te voeren.

Voorbeeld: Na een bekkenfractuur kan een SPC noodzakelijk zijn om de blaas te ledigen terwijl de urethra geneest.

3. Post-operatieve Zorg

Na bepaalde operaties, met name in de bekkenregio of aan de geslachtsorganen, kan een SPC tijdelijk nodig zijn om de blaas te ontlasten en het genezingsproces te bevorderen.

Voorbeeld: Na een prostatectomie (verwijdering van de prostaat) kan een SPC worden gebruikt om de plasbuis te laten genezen en de urineafvoer te garanderen.

4. Verbeterde Comfort en Levenskwaliteit

Veel patiënten ervaren een verbeterde comfort en levenskwaliteit met een SPC in vergelijking met een urethra katheter. Het is vaak minder storend voor de dagelijkse activiteiten en seksuele functie.

Voorbeeld: Een actieve persoon met een dwarslaesie kan een SPC verkiezen omdat het hem in staat stelt om deel te nemen aan sportieve activiteiten zonder de belemmering van een urethra katheter.

De Procedure: Hoe Wordt een Suprapubische Katheter Geplaatst?

De plaatsing van een SPC is een relatief eenvoudige procedure die meestal onder lokale verdoving wordt uitgevoerd. Soms kan een sedativum of algemene anesthesie nodig zijn, afhankelijk van de conditie van de patiënt en de voorkeur van de arts.

Voorbereiding: Het gebied onder de navel wordt ontsmet en verdoofd.
Incisie: Een kleine incisie (snee) van ongeveer 1-2 cm wordt gemaakt.
Inbrengen van de katheter: Met behulp van een trocart (een holle naald met een scherpe punt) wordt de katheter direct in de blaas ingebracht.
Verwijderen van de trocart: De trocart wordt verwijderd, waardoor de katheter op zijn plaats blijft.
Fixatie: De katheter wordt aan de huid gehecht en verbonden met een urineopvangzak.

De procedure duurt meestal 15-30 minuten. Patiënten kunnen een lichte pijn of ongemak ervaren, maar dit is meestal goed te behandelen met pijnstillers.

Risico's en Complicaties

Zoals bij elke medische procedure, zijn er ook aan een suprapubische katheter risico's verbonden. Hoewel ze relatief zeldzaam zijn, is het belangrijk om ze te kennen:

Infectie: Een infectie op de insteekplaats of in de blaas (blaasontsteking) is een van de meest voorkomende complicaties. Goede hygiëne is essentieel om dit te voorkomen.
Bloeding: Bloeding tijdens of na de procedure is mogelijk, maar meestal gering en vanzelf overgaand.
Beschadiging van organen: In zeldzame gevallen kunnen omliggende organen, zoals de darmen, worden beschadigd tijdens het inbrengen van de katheter.
Verstopping van de katheter: De katheter kan verstopt raken door sediment of bloedstolsels. Regelmatig spoelen van de katheter kan dit voorkomen.
Lekkage: Urinelekkage rond de katheter kan voorkomen, vooral in het begin. Dit kan worden veroorzaakt door blaas spasmen of een verkeerde positionering van de katheter.

Het is belangrijk om contact op te nemen met uw arts als u een van deze symptomen ervaart na de plaatsing van een SPC.

Verzorging van een Suprapubische Katheter

De verzorging van een SPC is essentieel om infecties te voorkomen en de levensduur van de katheter te verlengen. Hier zijn enkele belangrijke punten:

Hygiëne: Was uw handen grondig voor en na het aanraken van de katheter of de insteekplaats. Reinig de huid rond de katheter dagelijks met water en zeep.
Verband: Vervang het verband regelmatig, of vaker als het nat of vuil is.
Spoelen: Spoel de katheter regelmatig met steriel water of zoutoplossing, zoals voorgeschreven door uw arts.
Urineopvangzak: Leeg de urineopvangzak regelmatig, minstens elke 8 uur, of vaker als deze vol is. Zorg ervoor dat de opvangzak lager hangt dan de blaas om terugstroming van urine te voorkomen.
Hydratatie: Drink voldoende water om de urine helder en vloeibaar te houden. Dit helpt verstopping van de katheter te voorkomen.
Controle: Controleer de insteekplaats regelmatig op tekenen van infectie, zoals roodheid, zwelling, pijn of pus.

Uw arts of verpleegkundige zal u gedetailleerde instructies geven over de verzorging van uw specifieke katheter. Het is belangrijk om deze instructies nauwgezet op te volgen.

Leven met een Suprapubische Katheter

Hoewel het in het begin misschien wennen is, kunnen de meeste mensen een normaal en actief leven leiden met een suprapubische katheter. Er zijn een paar dingen waar u rekening mee moet houden:

Kleding: Kies comfortabele kleding die niet knelt rond de insteekplaats.
Activiteiten: U kunt de meeste activiteiten gewoon blijven doen, zoals werken, sporten en reizen. Overleg wel met uw arts over specifieke activiteiten, zoals zwemmen.
Seksuele activiteit: Bespreek met uw arts hoe u het beste om kunt gaan met seksuele activiteit met een SPC.
Reizen: Zorg ervoor dat u voldoende reservematerialen (katheters, opvangzakken, spoelvloeistof) meeneemt als u op reis gaat.

Suprapubische Katheter Wisselen

Een suprapubische katheter moet regelmatig worden vervangen, meestal om de 4-12 weken, afhankelijk van het type katheter en de conditie van de patiënt. Dit kan worden gedaan door een arts, verpleegkundige of, in sommige gevallen, door de patiënt zelf of een familielid na adequate training.

Het is belangrijk om de instructies van uw arts nauwkeurig op te volgen bij het wisselen van de katheter. Zorg ervoor dat u de juiste maat en het juiste type katheter gebruikt.

Alternatieven voor een Suprapubische Katheter

Hoewel een SPC vaak de beste optie is, zijn er soms alternatieven, afhankelijk van de onderliggende aandoening en de individuele behoeften van de patiënt:

Intermitterende katheterisatie (IC): Hierbij wordt de blaas meerdere keren per dag geleegd met een katheter die na gebruik wordt verwijderd. Dit kan een goede optie zijn voor patiënten met urine retentie die nog wel zelfstandig kunnen katheteriseren.
Urethra katheter: Zoals eerder vermeld, kan een urethra katheter een optie zijn voor kortdurend gebruik.
Medicatie: In sommige gevallen kunnen medicijnen helpen om de blaasfunctie te verbeteren en de noodzaak van een katheter te verminderen.
Chirurgie: In bepaalde gevallen kan een operatie de onderliggende oorzaak van de urine retentie of incontinentie verhelpen.

Bespreek de verschillende opties met uw arts om de beste behandeling voor uw specifieke situatie te bepalen.

Conclusie

Een suprapubische katheter is een waardevolle medische hulpmiddel voor patiënten die lijden aan urine retentie of incontinentie. Het biedt een veilige en effectieve manier om de blaas te ledigen, met verbeterde comfort en levenskwaliteit voor veel patiënten. Hoewel er risico's en complicaties aan verbonden zijn, zijn deze relatief zeldzaam en kunnen ze vaak worden voorkomen door goede verzorging en hygiëne.

Als u overweegt een suprapubische katheter te laten plaatsen, is het belangrijk om een open en eerlijk gesprek te voeren met uw arts. Bespreek uw specifieke situatie, uw behoeften en uw zorgen. Samen kunt u de beste behandelingsoptie bepalen voor uw individuele behoeften. Neem actie en vraag om een consultatie!