Hoe Krijg Je Een Hartaanval

Het is een angstaanjagende gedachte, maar de realiteit is dat hart- en vaatziekten, waaronder de hartaanval, een van de belangrijkste doodsoorzaken wereldwijd zijn. Misschien maak je je zorgen om je eigen gezondheid, of die van een dierbare. Misschien heb je gehoord over de risico's en wil je beter begrijpen hoe je een hartaanval kunt vermídden. In dit artikel bespreken we de factoren die bijdragen aan een hartaanval, zodat je jezelf beter kunt beschermen.

Wat is een hartaanval eigenlijk?

Een hartaanval, ook wel myocardinfarct genoemd, treedt op wanneer de bloedtoevoer naar een deel van de hartspier plotseling wordt geblokkeerd. Deze blokkade is meestal het gevolg van een bloedstolsel dat zich vormt in een kransslagader die al vernauwd is door atherosclerose (aderverkalking). Zonder bloed en zuurstof begint het hartweefsel af te sterven. Hoe langer de blokkade duurt, hoe groter de schade aan de hartspier.

De rol van plaque en bloedstolsels

Atherosclerose is een proces waarbij vetachtige stoffen, cholesterol en andere stoffen zich ophopen op de binnenwanden van de slagaders, waardoor zich plaque vormt. Deze plaque kan hard en stabiel zijn, maar kan ook zacht en instabiel zijn. Een instabiele plaque kan scheuren, waardoor er een bloedstolsel ontstaat. Als dit stolsel groot genoeg is, kan het de bloedtoevoer volledig blokkeren, wat leidt tot een hartaanval.

Risicofactoren: Jouw persoonlijke 'Hartaanval-cocktail'

Er zijn verschillende factoren die de kans op een hartaanval vergroten. Sommige zijn niet-beïnvloedbaar, zoals leeftijd en genetica, terwijl andere wel-beïnvloedbaar zijn, en daar kun je dus actief aan werken. Laten we eens kijken naar de belangrijkste risicofactoren:

Niet-beïnvloedbare factoren:

• Leeftijd: Het risico op een hartaanval neemt toe met de leeftijd. Mannen hebben over het algemeen een hoger risico na hun 45e, vrouwen na hun 55e.
• Geslacht: Mannen hebben over het algemeen een hoger risico op een hartaanval dan vrouwen, alhoewel het risico voor vrouwen toeneemt na de menopauze.
• Familiegeschiedenis: Als je een directe familiegeschiedenis (ouders, broers, zussen) hebt van hart- en vaatziekten op jonge leeftijd (vóór de 55 jaar voor mannen en vóór de 65 jaar voor vrouwen), is je risico hoger.
• Ras: Bepaalde rassen, zoals Afro-Amerikanen, hebben een hoger risico op hart- en vaatziekten.

Wel-beïnvloedbare factoren:

• Hoge bloeddruk (hypertensie): Hoge bloeddruk beschadigt de slagaderwanden en bevordert de vorming van plaque.
• Hoog cholesterolgehalte: Vooral een hoog LDL-cholesterol ("slechte cholesterol") draagt bij aan de vorming van plaque.
• Roken: Roken beschadigt de bloedvaten, verhoogt de bloeddruk en verlaagt het HDL-cholesterol ("goede cholesterol").
• Diabetes (suikerziekte): Diabetes beschadigt de bloedvaten en verhoogt het risico op bloedstolsels.
• Overgewicht en obesitas: Overgewicht, vooral rond de buik, is geassocieerd met een hoger risico op hoge bloeddruk, hoog cholesterol en diabetes.
• Ongezonde voeding: Een dieet rijk aan verzadigde vetten, transvetten, cholesterol en zout kan bijdragen aan hoge bloeddruk, hoog cholesterol en overgewicht.
• Gebrek aan lichaamsbeweging: Lichaamsbeweging helpt om de bloeddruk en het cholesterolgehalte te verlagen, en om een gezond gewicht te behouden.
• Stress: Chronische stress kan de bloeddruk verhogen en bijdragen aan andere risicofactoren.
• Overmatig alcoholgebruik: Overmatig alcoholgebruik kan de bloeddruk verhogen en leiden tot hartfalen.

Let op: Het hebben van één of meer van deze risicofactoren garandeert geen hartaanval, maar het verhoogt wel je kans. Hoe meer risicofactoren je hebt, hoe groter het risico.

Wat kun je zelf doen om je risico te verlagen?

Het goede nieuws is dat je veel kunt doen om je risico op een hartaanval te verlagen! De sleutel is het aanpakken van de wel-beïnvloedbare risicofactoren. Hier zijn enkele praktische tips:

Aanpassingen in je levensstijl:

• Stoppen met roken: Dit is de allerbelangrijkste stap die je kunt nemen. Er zijn vele hulpmiddelen beschikbaar om je te helpen stoppen.
• Gezonde voeding: Kies voor een dieet rijk aan fruit, groenten, volle granen en magere eiwitten. Beperk de inname van verzadigde vetten, transvetten, cholesterol, zout en toegevoegde suikers.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Streef naar minstens 150 minuten matig intensieve of 75 minuten intensieve lichaamsbeweging per week. Vind een activiteit die je leuk vindt, zodat je het volhoudt.
• Gewichtsbeheersing: Als je overgewicht hebt, probeer dan af te vallen door middel van een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging. Zelfs een kleine gewichtsafname kan een groot verschil maken.
• Stressmanagement: Zoek gezonde manieren om stress te beheersen, zoals yoga, meditatie, mindfulness of tijd doorbrengen in de natuur.
• Beperk alcoholgebruik: Als je alcohol drinkt, doe dit dan met mate (maximaal één drankje per dag voor vrouwen en maximaal twee drankjes per dag voor mannen).

Medische interventies:

• Regelmatige check-ups: Laat je bloeddruk en cholesterolgehalte regelmatig controleren door je huisarts.
• Medicatie: Als je een hoge bloeddruk, hoog cholesterol of diabetes hebt, kan je arts medicatie voorschrijven om deze aandoeningen onder controle te houden. Volg de instructies van je arts nauwkeurig op.
• Aspirine: In sommige gevallen kan je arts aanraden om dagelijks een lage dosis aspirine in te nemen om het risico op bloedstolsels te verlagen. Bespreek dit altijd eerst met je arts, omdat aspirine ook risico's met zich meebrengt.

Signalen van een hartaanval: Wees voorbereid en handel snel!

Het is cruciaal om de symptomen van een hartaanval te herkennen en direct medische hulp te zoeken. Tijd is kostbaar! Hoe sneller je behandeld wordt, hoe kleiner de schade aan je hartspier.

De meest voorkomende symptomen zijn:

• Pijn op de borst: Dit is het meest voorkomende symptoom. De pijn kan aanvoelen als een drukkend, knijpend, zwaar of brandend gevoel. Het kan zich ook uitstralen naar de arm, schouder, kaak, nek of rug.
• Kortademigheid: Moeite met ademhalen, ook zonder pijn op de borst.
• Misselijkheid of braken:
• Duizeligheid of flauwvallen:
• Koud zweet:
• Vermoeidheid: Onverklaarbare en extreme vermoeidheid.

Let op: De symptomen kunnen van persoon tot persoon verschillen. Vrouwen hebben bijvoorbeeld vaker atypische symptomen, zoals pijn in de rug, kaak of nek, of onverklaarbare vermoeidheid. Twijfel je? Bel 112! Beschrijf duidelijk je symptomen en waar je bent. Wacht niet af in de hoop dat het vanzelf overgaat. Elke minuut telt.

Conclusie: Neem de controle over je hartgezondheid

Een hartaanval is een serieuze aandoening, maar door je risicofactoren te kennen en actief aan een gezonde levensstijl te werken, kun je je risico aanzienlijk verlagen. Stop met roken, eet gezond, beweeg regelmatig, beheers je stress en laat je regelmatig controleren door je huisarts. Wees alert op de symptomen van een hartaanval en aarzel niet om medische hulp te zoeken als je vermoedt dat je er een hebt. Jouw hart is het waard!