Is Een Schriftelijke Schenkingsovereenkomst Verplicht Eigen Vermogen

Heeft u ooit overwogen om een schenking te doen, of bent u er wellicht een van plan? Misschien maakt u zich zorgen over de fiscale gevolgen en vraagt u zich af: is een schriftelijke schenkingsovereenkomst eigenlijk wel nodig, zeker als het gaat om de overdracht van eigen vermogen?

Veel mensen denken dat een handgeschreven briefje of een mondelinge afspraak voldoende is, maar de realiteit is complexer. Laten we dieper ingaan op de vereisten en de voordelen van een schriftelijke schenkingsovereenkomst, specifiek met betrekking tot uw eigen vermogen.

Waarom is een Schenkingsovereenkomst Belangrijk?

Een schenking is in feite een overeenkomst waarbij u als schenker vrijwillig iets van waarde overdraagt aan de begiftigde, zonder daarvoor een vergoeding te ontvangen. Dit 'iets van waarde' kan geld zijn, maar ook effecten, een huis, of andere vormen van vermogen. De belastingdienst kijkt hier nauwlettend naar, en hier komt de schenkingsovereenkomst om de hoek kijken.

Waarom is het zo belangrijk om dit schriftelijk vast te leggen?

• Bewijslast: De belangrijkste reden is bewijs. In het geval van een geschil, of bij controle door de Belastingdienst, dient u aan te kunnen tonen dat er daadwerkelijk een schenking heeft plaatsgevonden en onder welke voorwaarden. Een schriftelijke overeenkomst biedt dit bewijs.
• Fiscale voordelen: Bepaalde schenkingen, met name die gebruikmaken van de jaarlijkse schenkingsvrijstelling of eenmalige verhoogde vrijstelling, vereisen een schriftelijke vastlegging. Dit is cruciaal om te profiteren van de fiscale voordelen.
• Duidelijkheid en zekerheid: Een overeenkomst voorkomt misverstanden tussen schenker en begiftigde over de voorwaarden en intenties van de schenking.

De Wet en de Schenkingsovereenkomst

De wet stelt niet expliciet dat elke schenking verplicht schriftelijk moet worden vastgelegd om geldig te zijn. Mondelinge schenkingen zijn in principe ook rechtsgeldig, maar hier komt de bewijslast weer om de hoek kijken. Zonder schriftelijk bewijs is het lastig om aan te tonen dat er daadwerkelijk een schenking heeft plaatsgevonden.

Echter, zoals eerder genoemd, zijn er situaties waarin een schriftelijke overeenkomst essentieel is om te kunnen profiteren van bepaalde fiscale voordelen die de wet biedt. Denk hierbij aan de schenking van een eigen woning of een schenking die gebruikmaakt van de verhoogde vrijstelling voor bijvoorbeeld een studie of de aankoop van een woning.

Artikel 5:86 van het Burgerlijk Wetboek geeft in feite aan dat een schenking van een registergoed (zoals een huis) notarieel moet worden vastgelegd. Hoewel dit niet direct een schenkingsovereenkomst in de zin van een 'onderhandse akte' betreft, illustreert het wel de noodzaak van een formele vastlegging in bepaalde gevallen.

Wanneer is een Schriftelijke Schenkingsovereenkomst Echt Nodig?

Laten we de situaties eens nader bekijken waarin een schriftelijke schenkingsovereenkomst absoluut noodzakelijk is:

1. Gebruikmaken van de Verhoogde Vrijstelling

De Belastingdienst biedt de mogelijkheid om eenmalig een verhoogde vrijstelling te benutten. Dit is mogelijk voor schenkingen aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar. Het geld moet dan besteed worden aan een specifieke doel, zoals:

• Aankoop van een eigen woning: De "jubelton" is in 2023 afgeschaft, maar er bestaan nog steeds mogelijkheden voor een lagere vrijstelling.
• Studie: Kosten voor een dure opleiding kunnen met een verhoogde vrijstelling worden gedekt.
• Aflossing van een hypotheek: Helpen met het verlagen van de hypotheekschuld.

Om van deze verhoogde vrijstelling gebruik te kunnen maken, is een schriftelijke schenkingsovereenkomst verplicht. In deze overeenkomst moet specifiek worden opgenomen dat de schenking bedoeld is voor een van de genoemde doelen.

2. Schenking van een Eigen Woning

Zoals eerder genoemd, vereist de schenking van een registergoed (zoals een huis) een notariële akte. Deze akte fungeert in feite als de schriftelijke schenkingsovereenkomst. Zonder deze akte is de schenking van de woning niet rechtsgeldig.

3. Schenking Onder Voorwaarde

Wilt u aan een schenking bepaalde voorwaarden verbinden? Denk bijvoorbeeld aan de voorwaarde dat het geld alleen mag worden besteed aan een specifieke studie, of dat het pas mag worden gebruikt na een bepaalde leeftijd? In dat geval is een schriftelijke schenkingsovereenkomst essentieel. Hierin kunt u alle voorwaarden duidelijk vastleggen, waardoor misverstanden worden voorkomen.

Wat Moet er in een Schriftelijke Schenkingsovereenkomst Staan?

Een goede schenkingsovereenkomst bevat in ieder geval de volgende elementen:

• Gegevens van de schenker en begiftigde: Naam, adres, woonplaats, geboortedatum.
• Omschrijving van de schenking: Wat wordt er precies geschonken? (Geld, effecten, etc.)
• Bedrag of waarde van de schenking: Een exact bedrag of een indicatie van de waarde.
• Datum van de schenking: Wanneer vindt de overdracht plaats?
• Eventuele voorwaarden: Indien van toepassing, specifieke voorwaarden waaraan de schenking is gebonden.
• Ondertekening: Zowel de schenker als de begiftigde moeten de overeenkomst ondertekenen.

Het is aan te raden om een jurist of notaris te raadplegen om ervoor te zorgen dat de overeenkomst aan alle wettelijke eisen voldoet en uw belangen optimaal beschermt.

Praktische Tips

Hier zijn enkele praktische tips om rekening mee te houden bij het opstellen van een schenkingsovereenkomst:

• Wees duidelijk en specifiek: Vermijd vage formuleringen en beschrijf de schenking en eventuele voorwaarden zo nauwkeurig mogelijk.
• Raadpleeg een professional: Een jurist of notaris kan u helpen bij het opstellen van een waterdichte overeenkomst.
• Bewaar de overeenkomst goed: Bewaar de ondertekende overeenkomst op een veilige plaats, zodat u deze altijd kunt raadplegen.
• Documenteer de overdracht: Zorg ervoor dat de daadwerkelijke overdracht van de schenking (bijvoorbeeld de bankoverschrijving) goed wordt gedocumenteerd.

Voorbeeld: Stel, u wilt uw dochter €27.230 schenken voor de aankoop van haar eerste huis. In de schenkingsovereenkomst neemt u op dat de schenking uitsluitend bestemd is voor de aankoop van een woning en dat uw dochter dit binnen een bepaalde periode (bijvoorbeeld twee jaar) moet aantonen. Dit geeft u als schenker de zekerheid dat uw intentie wordt nageleefd en stelt uw dochter in staat om gebruik te maken van de betreffende vrijstelling.

Conclusie: Is een Schriftelijke Schenkingsovereenkomst Verplicht voor Eigen Vermogen?

Hoewel een schriftelijke schenkingsovereenkomst niet altijd verplicht is om een schenking rechtsgeldig te maken, is het in veel gevallen ten zeerste aan te raden. In situaties waarin u gebruik wilt maken van de verhoogde vrijstelling, bij de schenking van een eigen woning, of wanneer u voorwaarden aan de schenking wilt verbinden, is een schriftelijke overeenkomst zelfs essentieel.

Het opstellen van een schenkingsovereenkomst zorgt voor duidelijkheid, zekerheid en bewijslast, en kan u helpen om fiscale voordelen te benutten. Laat u adviseren door een professional om ervoor te zorgen dat de overeenkomst aan uw specifieke situatie is aangepast en aan alle wettelijke eisen voldoet. Zo kunt u met een gerust hart schenken en de toekomst van uw dierbaren een stukje rooskleuriger maken.

Vergeet niet: een goede voorbereiding is het halve werk! Door de tijd te nemen om een gedegen schenkingsovereenkomst op te stellen, kunt u veel problemen in de toekomst voorkomen.