Kngf Evidence Statement Subacromiale Klachten

Pijn in de schouder, specifiek rond de bovenkant en voorkant, komt veel voor. Vaak wordt de term 'subacromiale klachten' gebruikt. Maar wat houdt dat precies in? En hoe kunnen we deze klachten het beste aanpakken? Dit artikel is bedoeld voor patiënten met schouderklachten, fysiotherapeuten en andere zorgverleners die meer willen weten over de KNGF Evidence Statement Subacromiale Klachten en de implicaties ervan voor de dagelijkse praktijk.

Stel je voor: je wilt iets van een hoge plank pakken, maar een scherpe pijn schiet door je schouder. Of je kunt 's nachts niet slapen, omdat de pijn erger wordt als je op je zij ligt. Dit zijn veelvoorkomende scenario's voor mensen met subacromiale klachten. Gelukkig is er steeds meer bekend over de oorzaken en de beste behandelingen.

Wat zijn Subacromiale Klachten?

Subacromiale klachten, voorheen vaak aangeduid als 'subacromiaal impingement syndroom', omvatten een breed spectrum aan aandoeningen die pijn veroorzaken in de schouderregio. De pijn zit meestal aan de voor- en zijkant van de schouder en kan uitstralen naar de bovenarm. De term 'subacromiaal' verwijst naar de ruimte onder het acromion (het botstuk bovenop je schouder), waar structuren zoals de rotator cuff pezen, de slijmbeurs (bursa) en de lange bicepspees doorheen lopen.

Oorzaken en Risicofactoren

De oorzaken van subacromiale klachten zijn vaak complex en multifactorieel. Het is zelden één specifieke gebeurtenis die de pijn veroorzaakt. Mogelijke factoren zijn:

Overbelasting: Herhaalde bewegingen, bijvoorbeeld bij bepaalde sporten of beroepen, kunnen de pezen en de slijmbeurs irriteren.
Slechte houding: Een voorovergebogen houding kan de ruimte onder het acromion verkleinen, waardoor de pezen en slijmbeurs bekneld raken.
Spierzwakte of disbalans: Zwakke schouderspieren, met name de rotator cuff, kunnen de stabiliteit van de schouder verminderen en leiden tot impingement.
Anatomische factoren: De vorm van het acromion kan een rol spelen; een meer haakvormig acromion kan de ruimte onder het acromion verder verkleinen.
Leeftijd: Met het ouder worden kunnen de pezen en slijmbeurs minder elastisch worden en gevoeliger voor irritatie.

Belangrijk om te benadrukken is dat impingement (beknelling) niet per se de oorzaak van de pijn hoeft te zijn. Onderzoek heeft aangetoond dat er geen direct verband is tussen de mate van impingement en de ernst van de klachten. Vaak is er sprake van een combinatie van factoren die bijdragen aan de pijn.

De KNGF Evidence Statement: Een Richtlijn voor Behandeling

Het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) heeft een Evidence Statement (ES) opgesteld over subacromiale klachten. Deze ES is gebaseerd op de meest recente wetenschappelijke inzichten en geeft fysiotherapeuten en andere zorgverleners een richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van deze klachten. Het doel is om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en ervoor te zorgen dat patiënten de best mogelijke behandeling krijgen.

Belangrijkste Aanbevelingen van de KNGF ES

De KNGF ES geeft een aantal belangrijke aanbevelingen voor de behandeling van subacromiale klachten:

Diagnostiek: Een zorgvuldige anamnese (vraaggesprek) en lichamelijk onderzoek zijn essentieel om de oorzaak van de klachten te achterhalen en andere aandoeningen uit te sluiten. Beeldvormend onderzoek (zoals röntgenfoto's of MRI-scans) is in de meeste gevallen niet direct nodig, tenzij er sprake is van alarmsymptomen (bijvoorbeeld een trauma of neurologische uitval).
Conservatieve behandeling: De eerste stap in de behandeling is meestal conservatief, dat wil zeggen zonder operatie. Dit omvat:
- Oefentherapie: Gericht op het verbeteren van de spierkracht, coördinatie en stabiliteit van de schouder. Er wordt specifiek aandacht besteed aan de rotator cuff spieren.
- Pijnbestrijding: Pijnstillers (in overleg met de arts) en ontstekingsremmers kunnen helpen om de pijn te verminderen. Soms kan een injectie met corticosteroïden worden overwogen, maar dit is geen oplossing voor de lange termijn.
- Educatie en advies: Patiënten krijgen uitleg over de oorzaak van de klachten, het beloop en wat ze zelf kunnen doen om de klachten te verminderen. Ergonomische adviezen en aanpassingen in de dagelijkse activiteiten kunnen ook helpen.
Operatieve behandeling: Een operatie is meestal pas aan de orde als de conservatieve behandeling onvoldoende resultaat oplevert. De meest voorkomende operatie is een subacromiale decompressie (SAD), waarbij de ruimte onder het acromion wordt vergroot. Echter, de KNGF ES benadrukt dat de effectiviteit van deze operatie in twijfel wordt getrokken door recent onderzoek. In veel gevallen is een operatie niet effectiever dan conservatieve behandeling.

Waarom is de KNGF ES zo belangrijk?

De KNGF ES is belangrijk omdat deze ervoor zorgt dat de behandeling van subacromiale klachten is gebaseerd op de beste beschikbare evidence. Het voorkomt dat patiënten onnodige behandelingen ondergaan, zoals een operatie die mogelijk geen effect heeft. De ES stimuleert een actieve en gepersonaliseerde aanpak, waarbij de focus ligt op oefentherapie, educatie en het aanpakken van de onderliggende oorzaken van de klachten.

De Rol van de Fysiotherapeut

De fysiotherapeut speelt een cruciale rol in de behandeling van subacromiale klachten. De fysiotherapeut kan je helpen bij:

Het stellen van de juiste diagnose: Door een uitgebreid onderzoek kan de fysiotherapeut vaststellen wat de oorzaak is van jouw schouderklachten.
Het opstellen van een persoonlijk behandelplan: Samen met jou wordt er een behandelplan opgesteld dat is afgestemd op jouw specifieke behoeften en doelen.
Het begeleiden van de oefentherapie: De fysiotherapeut leert je de juiste oefeningen aan en begeleidt je bij het uitvoeren ervan.
Het geven van advies: De fysiotherapeut geeft je advies over houding, beweging en activiteiten die je kunt aanpassen om de klachten te verminderen.
Het monitoren van de voortgang: De fysiotherapeut volgt je voortgang en past de behandeling indien nodig aan.

Zoek een fysiotherapeut die bekend is met de KNGF Evidence Statement en die een actieve en gepersonaliseerde aanpak hanteert. Een goede fysiotherapeut zal je aanmoedigen om actief deel te nemen aan de behandeling en je de tools geven om zelf je klachten te beheersen.

Wat kun je zelf doen?

Naast de behandeling door een fysiotherapeut, zijn er ook dingen die je zelf kunt doen om de klachten te verminderen:

Pijnmanagement: Leer omgaan met de pijn. Gebruik pijnstillers in overleg met je arts, pas ijs of warmte toe, en neem voldoende rust.
Actieve rust: Vermijd activiteiten die de pijn verergeren, maar blijf wel in beweging. Ga bijvoorbeeld wandelen of fietsen.
Houding: Let op je houding, zowel tijdens het zitten als tijdens het staan. Een goede houding kan de druk op de schouder verminderen.
Ergonomie: Pas je werkplek aan om de belasting op je schouder te minimaliseren. Zorg bijvoorbeeld voor een goede stoel en een ergonomische muis.
Oefeningen: Doe de oefeningen die je van de fysiotherapeut hebt gekregen regelmatig. Ook als de pijn minder wordt, is het belangrijk om de oefeningen te blijven doen om te voorkomen dat de klachten terugkomen.

Samenvatting en Conclusie

Subacromiale klachten zijn een veelvoorkomende oorzaak van schouderpijn. De KNGF Evidence Statement geeft fysiotherapeuten en andere zorgverleners een richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van deze klachten. De nadruk ligt op een conservatieve behandeling met oefentherapie, educatie en het aanpakken van de onderliggende oorzaken. Een operatie is meestal pas aan de orde als de conservatieve behandeling onvoldoende resultaat oplevert, en de effectiviteit van subacromiale decompressie wordt in twijfel getrokken door recent onderzoek.

Door actief deel te nemen aan de behandeling en de adviezen van de fysiotherapeut op te volgen, kun je de kans op herstel aanzienlijk vergroten. Met de juiste aanpak kun je weer pijnvrij bewegen en je dagelijkse activiteiten zonder problemen uitvoeren.

Onthoud: Je bent niet alleen. Veel mensen ervaren schouderklachten. Zoek professionele hulp en wees actief betrokken bij je eigen herstel. Met de juiste aanpak en doorzettingsvermogen kun je de pijn overwinnen en weer genieten van een actief leven.