Te Hoog Calcium In Bloed

Herken je dat gevoel? Je bent moe, futloos, en je maag lijkt van streek, zonder duidelijke reden. Misschien heb je ook last van verwardheid of constipatie. Wat als ik je vertelde dat deze vage klachten allemaal signalen kunnen zijn van een aandoening die we vaak over het hoofd zien: een te hoog calcium in het bloed, ook wel hypercalciëmie genoemd?

Hypercalciëmie is een aandoening waarbij het calciumgehalte in je bloed hoger is dan normaal. Calcium is essentieel voor vele lichaamsfuncties, zoals het bouwen van sterke botten, het doorgeven van zenuwimpulsen en het samentrekken van spieren. Maar, net als met veel dingen, is te veel van het goede niet bevorderlijk.

Laten we dieper ingaan op wat hypercalciëmie precies is, wat de oorzaken en symptomen zijn, hoe het wordt gediagnosticeerd en behandeld, en vooral, wat je zelf kunt doen om je calciumgehalte onder controle te houden.

Wat is Hypercalciëmie?

Hypercalciëmie betekent letterlijk "te veel calcium in het bloed." Normaal gesproken ligt het calciumgehalte in het bloed tussen de 2.1 en 2.6 millimol per liter (mmol/L). Bij hypercalciëmie is dit gehalte hoger dan 2.6 mmol/L. Het is belangrijk op te merken dat er verschillende gradaties van hypercalciëmie zijn: mild, matig en ernstig. De ernst van de symptomen hangt vaak samen met de hoogte van het calciumgehalte.

Waarom is calcium zo belangrijk? Calcium is een cruciaal mineraal dat we via onze voeding binnenkrijgen. Het wordt opgeslagen in onze botten en tanden, maar circuleert ook in het bloed om belangrijke functies te vervullen. Het wordt gereguleerd door verschillende hormonen, waaronder het parathyroïde hormoon (PTH) en vitamine D.

Een verstoord evenwicht in deze regulatie kan leiden tot hypercalciëmie. Stel je voor dat je lichaam een interne thermostaat heeft die het calciumgehalte in je bloed regelt. Als die thermostaat defect raakt, kan het calciumgehalte te hoog oplopen.

Oorzaken van Hypercalciëmie

De meest voorkomende oorzaken van hypercalciëmie zijn:

Hyperparathyreoïdie

Dit is de meest voorkomende oorzaak, vooral bij mensen ouder dan 50. Hyperparathyreoïdie is een aandoening waarbij één of meer van de vier bijschildklieren (kleine klieren in de nek, achter de schildklier) te veel PTH produceren. PTH reguleert het calciumgehalte in het bloed. Overproductie van PTH leidt tot een verhoogde calciumafgifte uit de botten en een verhoogde calciumopname uit de darmen.

Kanker

Bepaalde vormen van kanker, zoals longkanker, borstkanker en multipel myeloom (beenmergkanker), kunnen hypercalciëmie veroorzaken. Kanker kan op verschillende manieren het calciumgehalte verhogen: door de botten direct aan te tasten en calcium vrij te maken, of door stoffen te produceren die de calciumafgifte stimuleren.

Medicatie

Sommige medicijnen, zoals thiazide-diuretica (plaspillen) en lithium, kunnen hypercalciëmie veroorzaken. Thiazide-diuretica verminderen de calciumuitscheiding via de nieren, waardoor het calciumgehalte in het bloed kan stijgen.

Vitamine D-toxiciteit

Een overdosering van vitamine D kan leiden tot een verhoogde calciumopname uit de darmen, wat resulteert in hypercalciëmie. Dit is vooral belangrijk om in gedachten te houden bij het nemen van supplementen.

Andere oorzaken

Andere, minder voorkomende oorzaken van hypercalciëmie zijn:

• Sarcöidose: Een inflammatoire aandoening die granulomen (ophopingen van immuuncellen) in verschillende organen veroorzaakt.
• Tuberculose: Een infectieziekte die meestal de longen aantast.
• Immobilisatie: Langdurige bedrust of inactiviteit kan leiden tot botafbraak en calciumafgifte.
• Familiale hypocalciurische hypercalciëmie (FHH): Een zeldzame erfelijke aandoening waarbij de nieren minder calcium uitscheiden.

Symptomen van Hypercalciëmie

De symptomen van hypercalciëmie kunnen variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de hoogte van het calciumgehalte en de snelheid waarmee het zich ontwikkelt. Sommige mensen met milde hypercalciëmie hebben helemaal geen symptomen. Andere, vooral bij een snelle stijging van het calciumgehalte, ervaren een breed scala aan klachten.

Veelvoorkomende symptomen zijn:

• Moeheid en zwakte: Een algemeen gevoel van futloosheid en gebrek aan energie.
• Verwardheid en geheugenproblemen: Moeite met concentreren, geheugenverlies en verwardheid.
• Misselijkheid, braken en constipatie: Problemen met de spijsvertering.
• Verlies van eetlust: Geen zin om te eten.
• Verhoogde dorst en frequent urineren: Het lichaam probeert het teveel aan calcium uit te scheiden.
• Buikpijn: Pijn in de buikstreek.
• Botpijn: Pijn in de botten, soms als gevolg van botafbraak.
• Spierzwakte: Moeite met bewegen en krachtverlies.
• Hartritmestoornissen: In ernstige gevallen kan hypercalciëmie leiden tot hartproblemen.

Het is belangrijk om te benadrukken dat deze symptomen vaag kunnen zijn en ook bij andere aandoeningen voorkomen. Daarom is het essentieel om een arts te raadplegen als je meerdere van deze klachten ervaart.

Diagnose van Hypercalciëmie

De diagnose van hypercalciëmie wordt gesteld aan de hand van een bloedtest. Tijdens deze test wordt het calciumgehalte in het bloed gemeten. Als de test een te hoog calciumgehalte aangeeft, zal de arts verder onderzoek doen om de oorzaak te achterhalen.

Aanvullende onderzoeken kunnen omvatten:

• PTH-test: Om te bepalen of hyperparathyreoïdie de oorzaak is.
• Vitamine D-test: Om te controleren op vitamine D-toxiciteit.
• Urineonderzoek: Om de calciumuitscheiding via de nieren te meten.
• Beeldvormend onderzoek (röntgenfoto, CT-scan, botscan): Om te zoeken naar tumoren of botafwijkingen.

De arts zal ook je medische geschiedenis en medicijngebruik in kaart brengen om mogelijke oorzaken uit te sluiten.

Behandeling van Hypercalciëmie

De behandeling van hypercalciëmie is afhankelijk van de oorzaak en de ernst van de aandoening. Milde hypercalciëmie, zonder duidelijke symptomen, vereist soms geen behandeling, maar wel regelmatige controle van het calciumgehalte.

Mogelijke behandelingen zijn:

• Vochttoediening: Om de calciumuitscheiding via de nieren te bevorderen.
• Medicatie:
  • Calcimimetica: Verminderen de PTH-productie (bij hyperparathyreoïdie).
  • Bisfosfonaten: Remmen de botafbraak (vooral bij kanker).
  • Calcitonine: Verlaagt het calciumgehalte (tijdelijk effect).
  • Corticosteroïden: Onderdrukken de calciumopname uit de darmen (bij sarcöidose en vitamine D-toxiciteit).
• Chirurgie: Verwijdering van de aangetaste bijschildklier(en) bij hyperparathyreoïdie.
• Dialyse: In ernstige gevallen, wanneer de nieren niet goed meer functioneren.

De arts zal de meest geschikte behandeling bepalen op basis van je individuele situatie.

Wat kun je zelf doen?

Naast de medische behandeling zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen om je calciumgehalte onder controle te houden:

• Voldoende drinken: Zorg ervoor dat je voldoende vocht binnenkrijgt, minstens 2 liter per dag, om de calciumuitscheiding via de nieren te bevorderen.
• Beperk calciumrijke voeding: Vermijd overmatige consumptie van zuivelproducten, groene bladgroenten en verrijkte voedingsmiddelen.
• Vermijd vitamine D-supplementen: Overleg met je arts of je vitamine D-supplementen nodig hebt en houd je aan de aanbevolen dosering.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Lichaamsbeweging kan de botsterkte bevorderen en de calciumafgifte uit de botten verminderen.
• Vermijd langdurige bedrust: Probeer actief te blijven om botafbraak te voorkomen.
• Regelmatige controle: Laat je calciumgehalte regelmatig controleren door je arts, vooral als je risicofactoren hebt.

Luister naar je lichaam! Wees alert op symptomen die op hypercalciëmie kunnen wijzen en raadpleeg een arts als je je zorgen maakt. Vroegtijdige diagnose en behandeling kunnen ernstige complicaties voorkomen.

Onthoud: Hypercalciëmie is een aandoening die behandeld kan worden. Met de juiste medische zorg en een gezonde levensstijl kun je je calciumgehalte onder controle houden en je levenskwaliteit verbeteren.