Welke Landen Heeft Napoleon Veroverd

De napoleontische oorlogen, die Europa van eind 18e eeuw tot begin 19e eeuw teisterden, waren een direct gevolg van de Franse Revolutie en de daaropvolgende opkomst van Napoleon Bonaparte. Deze periode kenmerkte zich door grootschalige militaire campagnes en politieke verschuivingen, waarbij Napoleon een indrukwekkende reeks landen veroverde en onder zijn controle bracht. Het is essentieel om de reikwijdte van Napoleons veroveringen te begrijpen om de impact van zijn bewind op de Europese geschiedenis te kunnen waarderen. Dit artikel onderzoekt welke landen precies onder de invloed van Napoleon kwamen.

Napoleon's Ambities en Strategie

Napoleon's ambities reikten verder dan de grenzen van Frankrijk. Hij streefde naar een hegemoniaal Frankrijk dat de dominante macht in Europa zou zijn. Zijn militaire strategie was gebaseerd op snelheid, verrassing en massale infanterie-aanvallen, gecombineerd met een superieure artillerie. Deze tactieken, samen met het revolutionaire Franse leger, dat gebaseerd was op dienstplicht en meritocratie, maakten hem tot een geduchte tegenstander.

De Rijnoever en de Lage Landen

Een van Napoleons eerste prioriteiten was het veiligstellen van de Franse grenzen en het creëren van een bufferzone. Dit betekende de annexatie van de Oostenrijkse Nederlanden (het huidige België), die in 1795 bij Frankrijk werden ingelijfd. Ook het gebied langs de Rijn, inclusief delen van het huidige Duitsland, werd door Frankrijk geannexeerd of onder controle gebracht. De Bataafse Republiek (het huidige Nederland) werd in 1795 opgericht als een vazalstaat van Frankrijk, en later, in 1806, omgevormd tot het Koninkrijk Holland onder leiding van Napoleons broer Lodewijk.

Italië: Van Republiek tot Koninkrijk

Italië was een belangrijk strijdtoneel tijdens de napoleontische oorlogen. Napoleon creëerde verschillende satellietstaten, waaronder de Cisalpijnse Republiek (later de Italiaanse Republiek en het Koninkrijk Italië). Hij kroonde zichzelf in 1805 tot Koning van Italië. Deze staten omvatten delen van Noord-Italië, zoals Lombardije, Venetië en Emilia-Romagna. Ook het Koninkrijk Napels werd een vazalstaat, eerst onder Jozef Bonaparte en later onder Joachim Murat, Napoleons zwager. Pauselijke Staten werden in 1809 geannexeerd en de Paus zelf werd gevangen genomen.

Duitsland: De Ontbinding van het Heilige Roomse Rijk

De impact van Napoleon op Duitsland was enorm. Het Heilige Roomse Rijk, een losse confederatie van staten, werd in 1806 ontbonden onder druk van Napoleon. In plaats daarvan werd de Rijnconfederatie opgericht, een bond van Duitse staten onder Franse bescherming. Deze staten, waaronder Beieren, Württemberg en Saksen, waren gedwongen tot militaire en economische steun aan Frankrijk. Pruisen, een belangrijke Duitse macht, werd in 1806 verslagen en gedwongen tot concessies. Napoleon creëerde ook het Koninkrijk Westfalen, dat onder leiding stond van zijn broer Jérôme.

Spanje en Portugal: Het Iberisch Schiereiland in Conflict

De invasie van het Iberisch Schiereiland in 1807 leidde tot een langdurige en bloedige oorlog. Portugal werd in eerste instantie bezet, maar de koninklijke familie vluchtte naar Brazilië. In Spanje zette Napoleon de Spaanse koning af en plaatste zijn broer Jozef Bonaparte op de troon. Dit leidde tot een volksopstand en de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog, waarbij Britse troepen onder leiding van de Hertog van Wellington een belangrijke rol speelden in de verdrijving van de Fransen.

Polen: Het Hertogdom Warschau

Napoleon herstelde in 1807 de Poolse staat in de vorm van het Hertogdom Warschau, bestaande uit gebieden die Pruisen en Oostenrijk bij de Poolse Delingen hadden verworven. Het Hertogdom was een Franse vazalstaat en diende als een strategische buffer tegen Rusland. Veel Polen zagen Napoleon als een bevrijder en vochten in zijn legers.

Oostenrijk en Pruisen: Gedwongen Partners

Zowel Oostenrijk als Pruisen werden meerdere keren verslagen door Napoleon en gedwongen tot allianties met Frankrijk. Ze moesten grote gebieden afstaan en militaire steun leveren. Na de rampzalige veldtocht in Rusland in 1812 keerden beide landen zich echter tegen Napoleon en sloten zich aan bij de geallieerde strijdkrachten.

Rusland: De Rampzalige Veldtocht

Hoewel Rusland aanvankelijk een bondgenoot was van Frankrijk, groeiden de spanningen door de continentale blokkade tegen Groot-Brittannië. In 1812 viel Napoleon Rusland binnen met een enorme troepenmacht. De veldtocht eindigde in een catastrofe, met enorme verliezen voor de Franse Grande Armée als gevolg van de Russische winter en de verschroeide aarde tactiek. Deze veldtocht markeerde het begin van Napoleons val.

Landen die Napoleon *niet* veroverde

Het is belangrijk op te merken dat sommige landen niet door Napoleon werden veroverd of significant gecontroleerd. Groot-Brittannië, dankzij zijn sterke marine en strategische ligging, bleef een constante doorn in Napoleons zijde. Ook Zweden, onder leiding van de voormalige Franse maarschalk Jean-Baptiste Bernadotte, weerstond de Franse invloed. Het Ottomaanse Rijk bleef grotendeels buiten de directe napoleontische invloedssfeer, hoewel er wel diplomatieke contacten en conflicten waren.

Real-world Voorbeelden en Data

De impact van Napoleons veroveringen is nog steeds zichtbaar in Europa. De Code Napoléon, een burgerlijk wetboek, werd in veel Europese landen ingevoerd en heeft nog steeds invloed op de wetgeving. De grenzen van veel Europese landen werden opnieuw getekend als gevolg van de napoleontische oorlogen. De opkomst van nationalisme, een direct gevolg van de Franse Revolutie en de napoleontische bezettingen, heeft de Europese geschiedenis in de 19e en 20e eeuw diepgaand beïnvloed.

Enkele concrete voorbeelden zijn:

• De Belgische Revolutie van 1830 was deels een gevolg van de napoleontische periode, omdat de Oostenrijkse Nederlanden (België) waren blootgesteld aan Franse idealen en bestuur.
• De Duitse eenwording in de 19e eeuw werd gestimuleerd door het gevoel van nationale identiteit dat tijdens de napoleontische oorlogen was ontstaan.
• De Italiaanse eenwording werd ook aangewakkerd door de napoleontische periode, toen verschillende Italiaanse staten onder één bestuur kwamen.

Conclusie

Napoleon Bonaparte veroverde of controleerde een groot deel van Europa, van de Lage Landen tot Italië en van Spanje tot Polen. Zijn veroveringen brachten niet alleen oorlog en vernieling, maar ook belangrijke politieke, sociale en economische hervormingen. De Code Napoléon, de ontbinding van het Heilige Roomse Rijk en de verspreiding van nationalistische ideeën zijn slechts enkele voorbeelden van de blijvende erfenis van de napoleontische periode. Het begrijpen van deze veroveringen is essentieel om de complexe kaart van Europa te begrijpen en de wortels van veel van de hedendaagse politieke en culturele kwesties te kunnen traceren. Een verdere verdieping in de bronnen uit die tijd, zoals brieven van soldaten of officiële decreten, kan een nog rijker beeld schetsen van deze turbulente periode.