Ze Zei Meneer Tegen Me

Ken je dat gevoel? Dat plotselinge, ongemakkelijke, misschien zelfs wel boze gevoel dat over je heen spoelt wanneer iemand je ongepast bejegent? Misschien is het een opmerking over je uiterlijk, een ongepaste grap, of een micromoment van uitsluiting. Het kan klein lijken, maar het effect kan groter zijn dan je denkt.

De uitdrukking "Ze zei meneer tegen me" vat perfect samen hoe subtiele, maar toch pijnlijke, onbeleefdheden of aannames kunnen aankomen. Het is een micro-agressie in zijn puurste vorm. Laten we eens dieper duiken in dit fenomeen en kijken hoe we er mee om kunnen gaan.

Wat is er aan de hand als iemand "Ze zei meneer tegen me" zegt?

Achter de ogenschijnlijk simpele klacht "Ze zei meneer tegen me" schuilt vaak een dieper gevoel van miskenning en genderdysforie. Het gaat niet zozeer om het woord 'meneer' zelf, maar om de onderliggende aanname dat de persoon die aangesproken wordt, mannelijk is. Voor iemand die zich niet als man identificeert, of bijvoorbeeld non-binair is, kan dit enorm pijnlijk zijn.

Het miskennen van iemands genderidentiteit kan leiden tot gevoelens van angst, depressie en sociaal isolement. Studies tonen aan dat transgender en non-binaire personen die consistent genderdysforie ervaren een aanzienlijk hoger risico lopen op psychische problemen (Grant et al., 2011).

Maar de impact beperkt zich niet alleen tot transgender personen. Ook cisgender vrouwen, bijvoorbeeld vrouwen met kort haar of een androgyn uiterlijk, kunnen deze ervaring hebben. Het gaat dan vaak om een vermoeden dat men hen wil 'correcteren' op basis van uiterlijke kenmerken. Het impliceert een afkeuring van de manier waarop ze zich presenteren.

De impact van Micro-agressies

De term "micro-agressie" werd in de jaren '70 geïntroduceerd door psychiater Chester Pierce, en verwijst naar subtiele, vaak onbewuste, beledigingen of kleinerende boodschappen gericht op gemarginaliseerde groepen. Ze kunnen verbaal, non-verbaal of omgevingsgebonden zijn. "Ze zei meneer tegen me" is een perfect voorbeeld van een verbale micro-agressie.

Micro-agressies lijken misschien onschuldig, maar de cumulatieve effecten kunnen enorm zijn. Ze dragen bij aan een gevoel van uitsluiting, verminderd zelfrespect en constante alertheid (Sue et al., 2007). Het is alsof je constant kleine prikjes krijgt; elk prikje is niet zo erg, maar na verloop van tijd doet het pijn.

Het is belangrijk om te beseffen dat intentie niet hetzelfde is als impact. Iemand kan een onbedoelde opmerking maken, maar de impact op de ontvanger kan nog steeds negatief zijn. Zelfs als de persoon die 'meneer' zei geen kwade bedoelingen had, heeft de persoon die aangesproken werd zich waarschijnlijk gekwetst, miskend en onzichtbaar gevoeld.

Wat kun je doen als dit je overkomt?

Het is belangrijk om te onthouden dat je recht hebt op respect en waardigheid. Je hoeft niet toe te staan dat mensen je ongemakkelijk of miskend laten voelen. Hier zijn een paar tips om met zo'n situatie om te gaan:

• Erken je gevoelens: Het is oké om je gekwetst, boos of gefrustreerd te voelen. Negeer je emoties niet, maar erken ze en geef jezelf de ruimte om ze te verwerken.
• Kies je moment: Niet elke situatie is geschikt voor een confrontatie. Bepaal of je de energie en de bereidheid hebt om de persoon aan te spreken. Soms is het beter om het los te laten, zeker als de context onveilig is.
• Wees direct, maar respectvol: Als je besluit om de persoon aan te spreken, doe dit dan op een rustige en respectvolle manier. Leg uit hoe je je voelde en waarom de opmerking kwetsend was. Een voorbeeld: "Ik begrijp dat je misschien niet wist dat ik me niet als meneer identificeer, maar ik zou het fijn vinden als je in de toekomst mijn juiste voornaamwoorden gebruikt."
• Zoek steun: Praat met vrienden, familie, een therapeut of een steungroep. Het is belangrijk om je gevoelens te delen en te weten dat je niet alleen bent.
• Overweeg humor: In sommige situaties kan humor een manier zijn om de spanning te doorbreken en de boodschap over te brengen zonder een confrontatie te veroorzaken. Je zou bijvoorbeeld kunnen zeggen: "Grappig, ik voel me vandaag helemaal geen meneer!"
• Focus op zelfzorg: Doe dingen die je blij maken en die je helpen om te ontspannen. Een wandeling in de natuur, een warm bad, een goed boek, of tijd doorbrengen met dierbaren kunnen helpen om je weer op te laden.

Wat kun je doen als je de persoon bent die "meneer" zei?

Het kan iedereen overkomen. Je maakt een aanname op basis van iemands uiterlijk en je zit ernaast. Het belangrijkste is hoe je reageert als je je bewust wordt van je fout.

• Bied oprecht je excuses aan: Een simpele "Het spijt me, dat was niet mijn bedoeling" kan al veel goedmaken. Maak geen excuses voor je fout, maar erken dat je iemand gekwetst hebt.
• Luister actief: Geef de persoon de ruimte om uit te leggen waarom de opmerking kwetsend was. Luister zonder te onderbreken en probeer te begrijpen wat er is gebeurd.
• Leer van je fout: Gebruik de ervaring om je bewust te worden van je eigen vooroordelen en aannames. Probeer in de toekomst meer inclusief te zijn in je taal en gedrag.
• Vraag naar de juiste voornaamwoorden: Als je niet zeker bent van iemands genderidentiteit, vraag dan gewoon naar hun voornaamwoorden. Het is een teken van respect en laat zien dat je bereid bent om te leren.
• Doe je huiswerk: Lees je in over genderidentiteit en micro-agressies. Er zijn veel bronnen online beschikbaar die je kunnen helpen om je kennis te vergroten.

Het Grotere plaatje: Naar een meer inclusieve samenleving

Het is cruciaal dat we ons allemaal inzetten voor een meer inclusieve samenleving waarin iedereen zich gerespecteerd en gewaardeerd voelt. Dit begint met bewustwording en het herkennen van onze eigen vooroordelen.

We moeten actief luisteren naar de verhalen van gemarginaliseerde groepen en ons inzetten om hun ervaringen te begrijpen. Door empathie te tonen en actie te ondernemen, kunnen we een omgeving creëren waarin iedereen zich thuis voelt.

Educatie is een belangrijk onderdeel van dit proces. Door mensen te informeren over genderidentiteit, micro-agressies en andere vormen van discriminatie, kunnen we de bewustwording vergroten en gedragsverandering stimuleren.

Het is ook belangrijk om veilige ruimtes te creëren waarin mensen zich vrij voelen om hun verhaal te delen en steun te zoeken. Deze ruimtes kunnen online of offline zijn, en ze kunnen worden georganiseerd door gemeenschapsgroepen, organisaties of individuen.

Laten we samen werken aan een samenleving waarin "Ze zei meneer tegen me" een zeldzame, bijna onbegrijpelijke uitspraak is geworden. Een samenleving waarin iedereen zich gezien, gehoord en gerespecteerd voelt, ongeacht hun genderidentiteit, afkomst of andere persoonlijke kenmerken.

Samen kunnen we het verschil maken.

Referenties:

Grant, J. M., Mottet, L. A., Tanis, J., Herman, J. L., Amstrong, H. B., Keisling, M., ... & Potter, D. E. (2011). Injustice at every turn: A report of the National Transgender Discrimination Survey. National Center for Transgender Equality and National Gay and Lesbian Task Force.

Sue, D. W., Capodilupo, C. M., Torino, G. C., Bucceri, J. M., Holder, A. M. B., Nadal, K. L., & Esquilin, M. (2007). Racial microaggressions in everyday life: Implications for clinical practice. American Psychologist, 62(4), 271-286.