Wat Is Een Fiscale Eenheid

Ben je een ondernemer met meerdere bedrijven en worstel je met de complexiteit van de belastingaangifte? Voel je je overweldigd door de administratieve rompslomp en de verschillende belastingregels die van toepassing zijn op elke afzonderlijke entiteit? Je bent niet alleen! Veel ondernemers met een holdingstructuur of meerdere dochterondernemingen zoeken naar manieren om hun belastingzaken te vereenvoudigen en potentiële voordelen te benutten. Een fiscale eenheid kan dan de oplossing zijn.

Laten we eens kijken wat een fiscale eenheid precies is, welke voorwaarden er aan verbonden zijn, en wat de voor- en nadelen zijn. Zo krijg je een helder beeld en kun je bepalen of een fiscale eenheid ook voor jouw onderneming interessant is.

Wat is een Fiscale Eenheid?

Simpel gezegd is een fiscale eenheid een manier om meerdere vennootschappen fiscaal als één te behandelen voor de vennootschapsbelasting (Vpb) en/of de omzetbelasting (btw). Het is alsof je al die bedrijven samenvoegt tot één grote onderneming voor de belastingdienst. Dit betekent dat de winst en verliezen van de afzonderlijke vennootschappen met elkaar verrekend kunnen worden. Dit kan aanzienlijke voordelen opleveren, vooral als sommige vennootschappen winst maken en andere verlies.

Let op: een fiscale eenheid is geen juridische fusie. De afzonderlijke vennootschappen blijven juridisch zelfstandig bestaan. Het is puur een fiscale constructie.

Voorwaarden voor een Fiscale Eenheid

Niet elke onderneming kan zomaar een fiscale eenheid vormen. Er zijn een aantal belangrijke voorwaarden waaraan voldaan moet worden. De belangrijkste zijn:

Financiële verwevenheid: Er moet sprake zijn van een (in principe) 95% aandelenbezit van de moedermaatschappij in de dochtermaatschappij(en). Dit betekent dat de moedermaatschappij (direct of indirect) minstens 95% van de aandelen in de dochtermaatschappij(en) moet bezitten. Dit percentage is cruciaal; een lager percentage betekent dat er geen fiscale eenheid mogelijk is.
Organisatorische verwevenheid: De leiding over de vennootschappen moet in belangrijke mate in handen zijn van dezelfde personen. Dit betekent dat dezelfde personen belangrijke beslissingen moeten nemen binnen de verschillende vennootschappen. Het gaat erom dat er sprake is van een gecoördineerde aansturing.
Economische verwevenheid: De vennootschappen moeten in belangrijke mate economisch met elkaar verbonden zijn. Dit kan bijvoorbeeld blijken uit het feit dat de vennootschappen zaken met elkaar doen, of dat ze dezelfde markt bedienen.
Woonplaats: In principe moeten alle vennootschappen in Nederland gevestigd zijn. Er zijn echter uitzonderingen mogelijk voor buitenlandse vennootschappen, mits deze voldoen aan bepaalde voorwaarden.

Het is belangrijk om te benadrukken dat aan alle voorwaarden voldaan moet worden. Als één van de voorwaarden niet wordt vervuld, kan er geen fiscale eenheid gevormd worden.

Specifieke aandachtspunten

Verliesverrekening: Verliezen die zijn geleden voordat de fiscale eenheid is gevormd, kunnen slechts beperkt worden verrekend met de winst van de fiscale eenheid. Hier zijn specifieke regels voor, dus laat je goed adviseren.
Ontvoeging: Als een vennootschap de fiscale eenheid verlaat (ontvoeging), kan dit fiscale gevolgen hebben. Denk aan het realiseren van stille reserves en fiscale reserves.
Btw-aspecten: Ook voor de btw kan een fiscale eenheid gevormd worden. Dit vereenvoudigt de btw-aangifte en voorkomt dat btw betaald moet worden over interne leveringen tussen de vennootschappen.

De Voordelen van een Fiscale Eenheid

Waarom zou je een fiscale eenheid willen vormen? De belangrijkste voordelen zijn:

Verliescompensatie: Het belangrijkste voordeel is dat winsten en verliezen van de verschillende vennootschappen met elkaar verrekend kunnen worden. Dit kan leiden tot een lagere totale belastingdruk. Stel dat vennootschap A €100.000 winst maakt en vennootschap B €50.000 verlies. Zonder fiscale eenheid betalen we belasting over €100.000. Met een fiscale eenheid betalen we belasting over €50.000.
Administratieve vereenvoudiging: Er hoeft slechts één vennootschapsbelastingaangifte te worden ingediend voor de gehele fiscale eenheid, wat de administratieve lasten aanzienlijk kan verminderen. Ook de btw-aangifte wordt eenvoudiger.
Interne financiering: Binnen de fiscale eenheid kan makkelijker intern gefinancierd worden, zonder dat dit direct tot belastingheffing leidt.
Flexibiliteit: De fiscale eenheid biedt meer flexibiliteit bij de herstructurering van de onderneming.

De Nadelen van een Fiscale Eenheid

Er zijn ook nadelen verbonden aan het vormen van een fiscale eenheid. Het is belangrijk om deze ook in overweging te nemen:

Hoofdelijke aansprakelijkheid: Alle vennootschappen binnen de fiscale eenheid zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de vennootschapsbelasting en btw-schulden van de fiscale eenheid. Dit betekent dat de belastingdienst de volledige schuld kan verhalen op één van de vennootschappen, ook al is die vennootschap niet direct verantwoordelijk voor de schuld. Dit is een belangrijk risico om te overwegen.
Beperking verliesverrekening: Zoals eerder genoemd, zijn er beperkingen aan de verrekening van verliezen die zijn geleden voordat de fiscale eenheid werd gevormd.
Complexiteit: Hoewel de administratie op sommige vlakken eenvoudiger wordt, kan de fiscale wetgeving rondom fiscale eenheden complex zijn. Het is essentieel om je goed te laten adviseren.
Ontvoeging: Zoals eerder benoemd, de ontvoeging van een vennootschap kan fiscale gevolgen hebben.

Fiscale Eenheid en BTW

Naast de vennootschapsbelasting kan er ook een fiscale eenheid voor de omzetbelasting (btw) worden gevormd. De voordelen hiervan zijn vergelijkbaar: vereenvoudiging van de administratie en het voorkomen van btw over interne leveringen. De voorwaarden voor een btw-eenheid zijn iets anders dan voor de vennootschapsbelasting, maar ook hier staat de economische, organisatorische en financiële verwevenheid centraal.

Is een Fiscale Eenheid iets voor jouw onderneming?

Of een fiscale eenheid interessant is voor jouw onderneming hangt af van verschillende factoren. De belangrijkste zijn:

De structuur van je onderneming: Heb je meerdere vennootschappen die aan de voorwaarden voldoen?
De winstgevendheid van de vennootschappen: Zijn er vennootschappen die winst maken en andere die verlies lijden?
De complexiteit van je administratie: Wil je de administratie vereenvoudigen?
De risicobereidheid: Ben je bereid het risico van hoofdelijke aansprakelijkheid te accepteren?

Het is raadzaam om een gespecialiseerd belastingadviseur te raadplegen om te bepalen of een fiscale eenheid de juiste keuze is voor jouw situatie. Een adviseur kan de specifieke omstandigheden van jouw onderneming analyseren en de voor- en nadelen in kaart brengen. Zorg ervoor dat je alle aspecten goed overweegt voordat je een beslissing neemt.

Een voorbeeld: Stel je voor dat je een holding hebt met twee dochterondernemingen. De ene dochteronderneming ontwikkelt software en maakt veel kosten in de opstartfase, waardoor er verlies ontstaat. De andere dochteronderneming verkoopt de software en maakt winst. Door een fiscale eenheid te vormen, kan het verlies van de ene dochteronderneming verrekend worden met de winst van de andere dochteronderneming, waardoor je minder belasting betaalt. Tegelijkertijd draag je het risico van hoofdelijke aansprakelijkheid voor beide bedrijven.

Kortom, de fiscale eenheid is een krachtig instrument dat, mits goed toegepast, aanzienlijke voordelen kan opleveren. Echter, het is geen "one-size-fits-all" oplossing. Een zorgvuldige afweging van de voor- en nadelen, en professioneel advies, zijn essentieel om te bepalen of dit de juiste stap is voor jouw onderneming.